© Texas Gov. Greg Abbott speaks to supporters during a campaign stop, Thursday, Feb. 17, 2022, in San Antonio. (AP Photo/Eric Gay)
Artikel van 2012: Gender-reassignment surgery, which may include removing or creating penises, is only done by a handful of U.S. doctors, on patients at least 18 years old, Spack said. https://www.cbsnews.com/news/sex-change-treatment-for-kids-on-the-rise/
Achterhaald; mastectomieën (borstamputaties) vinden plaats vanaf 12, 13 jaar.
Het lijkt mij vrij waarschijnlijk dat er zwaarder wordt getild aan net verwijderen van penissen dan van borsten.
Hoe vaak gebeurt dit nou eigenlijk? There are about 9000 transgender surgeries being performed annually across the United States (US). The latest statistics indicate that 0.6% of the US population identifies as transgender. About 10.9% of medical encounters of transsexualism result in gender-affirming surgeries. https://journals.lww.com/cur/fulltext/2021/03000/transgender_surgery___knowledge_gap_among.12.aspx#:~:text=There%20are%20about%209000%20transgender,result%20in%20gender%2Daffirming%20surgeries. Age. The average age for any procedure was 29.5. The youngest subset of patients were those undergoing mastectomy, with an average age of 28.1, and those undergoing breast augmentation were the oldest, with an average age of 42.4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5977951/#:~:text=surgeries%20by%20year.-,Age,an%20average%20age%20of%2042.4. Door het beleid van deze governor zat Texas vorig jaar tijdens de piek van de kou in de kou. Wetgeving als afleiding voor je fouten is een slechte zaak.
Gemiddelde zegt niet zoveel als de spreiding er niet bij vermeld wordt.
Goed zo Haznneke, Ik begrijp wat je zegt, maar de vraag is of deze data indicatief zijn voor de omvang van het probleem. Voor mij geven de data aan dat er niet echt een probleem is. Ik kan een lange lijst maken van zaken die ik niet wil dat er met kinderen gebeurt, en waarvan in in sommige gevallen ik denk dat het kindermishandeling is. Bijvoorbeeld kinderen laten opgroeien in armoede, met honger naar school laten gaan en dan aan de zijlijn blijven staan en roepen: 'gewoon je best doen!' En dat dat veel vaker gebeurt is wel duidelijk.En dat daar iets aan gedaan was ook, en dat men daar mee gestopt is vanwege te duur ook.
@Hanneke, Dank voor je reactie. Tot zover begrijp ik het wel. Echter de kern van mijn vraag is...wanneer laat je een kind zelf dit besluit nemen. Hebben ze genoeg tijd gehad zichzelf te leren kennen, de consequenties te overzien etc. Persoonlijk ben ik van mening dat iedereen moet kunnen zijn wie hij/zij wil zijn. Maar wanneer is iemand klaar voor die keuze... Ik blijf dit lastig vinden,met name omdat ik niemand hierin te kort zou willen doen...
Nou Democraten, dien een wet in waarin je iedereen mag verklikken die naar de hoeren is geweest en een beloning krijgt. Eens kijken hoe ongemeen fel de tegenstand van de zedige Republikeinen zal zijn...
Tsja, interessante casus.... waar leg je de grens. Dit voorstel lijkt me onzinnig, maar wat vinden we van genetiale verminking bij minderjarige (wilsonbekwame) kinderen? Met andere woorden, goed vastleggen in wetgeving om dit soort nsb gedrag te voorkomen. In NL hebben we dus ook nog wel een weg te gaan....
Dezelfde regel geldt ook voor abortus. De melder kan 10.000 dollar vangen. Land of the free en zo. Dat is in Rusland beter geregeld.
Haha... denk je dat je als transseksueel beter af bent in Rusland? Of dat abortus er beter geregeld is? Ongelofelijk. Als je jezelf nou even 2 minuten ergens in verdiept voordat je iets ergens neerplempt.
Tsja, dit is de methode die bij abortus ookal geprobeerd werd in te zetten. Vraag me wel af waarom het de ouders zijn die vervolgd moeten worden, als in nogal wat staten in amerika rondom transgenderzorg sprake is van 'informed consent': patienten kunnen zich met een wens tot transitie melden bij een kliniek, die dan, na op eventuele nadelen en bijwerkingen gewezen te hebben, mensen hormonaal en/of chirurgisch kan behandelen. Naar eventuele comorbiditeit wordt niet gekeken, er is geen psychologisch assessment. En al naar gelang de wetgeving hoeven ouders ook geen toestemming te geven. Het lijkt me niet gek daar wat bedenkingen bij te hebben, to say the least.
Een dom en verwerpelijk standpunt, zonder enige twijfel. Maar, toch vraag ik me wel af of je überhaupt op jonge leeftijd een kind zelf wil laten besluiten tot zo een enorme stap. Ik geef onmiddellijk toe dat ik absoluut ondeskundig ben met betrekking tot deze materie, dus ik ben ook voorzichtig om mij een 'mening' aan te meten. Maar een ingreep als deze is zo ingrijpend, absoluut en onomkeerbaar, zowel fysiek als mentaal, dat ik me afvraag of je dit zou moeten toestaan voor minderjarige kinderen die sowieso nog door zaken als bijvoorbeeld een puberteit heen moeten. MAar ik laat me graag voorlichten in deze.
Pfff, als je wil weten hoe het zit, bereid je voor op een lange lap tekst. Transseksualiteit werd in de eerste edities van de DSM ingedeeld onder de seksuele perversieen. Toen de maatschappelijke ideeen over seksualiteit gingen schuiven, werd het wenselijk geacht deze categorie te destigmatiseren. Dat seksuele orientatie iets heel anders is, dan identiteit, mag voor iedereen duidelijk zijn, maar heeft, onder invloed van lobby, de American Psychiatric Association er niet van weerhouden transseksualiteit te veranderen in Gender Identiteitsstoornis' naar 'Genderdysphorie' heden ten dage. (Gek genoeg heeft de pedoseksualiteit op deze emancipatiegolf maar kortdurend kunnen meeliften.) Dat betekent niet dat de inhoud van het klinisch beeld opeens anders is! Ik houd niet erg van de nieuwe begrippen, omdat ze verhullen wat er is: iemand leeft met de overtuiging van het andere geslacht te zijn, dan op grond van objectieve criteria vast te stellen is. Dat lijkt verdacht veel op het beeld van de waanstoornis. Gender is in dezen een verwarrende term, en dat is niet zonder reden: blijf onder de radar, houdt mensen in het ongewisse, stel dat het om mensenrechtsenschendingen gaat, en demedicaliseer - het zijn allemaal adviezen die in een lobbyhandleiding als advies gegeven worden. https://www.iglyo.com/wp-content/uploads/2019/11/IGLYO_v3-1.pdf Persoonlijk vind ik het extreem akelig dat dit doument zich nadrukkelijk ook richt op kinderen. Ondertussen hebben anderen hun best gedaan 'Genderidentiteit', een begrip dat in de jaren 60 werd gemunt en de betekenis heeft van 'eigen gemaakte genderrol', tot aangeboren kenmerk te verklaren. Hoewel de Verenigde Naties de zogenaamde Yogyakarta Principles niet steunen, is het EHRM hierin wel meegegaan. Het is goed te weten dat de samenstelling van de commissie van deze Yogyakarta Principles niet aangesteld is door de VN, en al helemaal geen evenwichtige samenstelling had, als het gaat om de afweging van de maatschappelijke implicaties van het document (bijna de helft is transgender). Toch heeft het stuk voet aan de grond weten krijgen, en leeft nu maatschappelijk breed het idee dat 'genderidentiteit' aangeboren zou zijn. Daar is echter geen enkel wetenschappelijk bewijs voor. Verder is er succesvol naar gestreefd mensen met een transseksualiteit ruimhartige zorg te bieden, en wordt met succes gesteld dat discriminatie op basis van genderidentiteit, discriminatie op basis van een aangeboren eigenschap is, en dus bij wet verboden. Het heeft er onder andere in Amerika toe geleid dat als mensen verklaren een genderidentiteit te hebben die niet in overeenstemming is met hun geslacht, zij toegang krijgen tot affirmatieve zorg: hulp die hen bevestigt in deze overtuiging en eventueel medische behandelingen inleidt (hormoontherapie, chirurgie). In een aantal staten in de VS is ook het psychologisch assessment afgeschaft; er wordt niet meer onderzocht of de onvrede met het eigen lichaam misschien een andere oorzaak heeft. Ook Transgender Netwerk Nederland pleit hiervoor, en met de wet die conversietherapieen verbiedt, zal dit, in combinatie met het recht op zelfidentificatie, de facto ook het geval worden. Zij pleiten ook voor afschaffen van de leeftijdsgrens. Alles overwegende, vraag ik me af hoe het mogelijk is dat mensen, en zeker ouders, niet ongerust zijn. Begrijp me niet verkeerd: er zijn mensen voor wie transitie de enige mogelijkheid is iets aan de misere in hun leven te doen. En die verdienen onze steun, onze empathie en ook een invasieve behandeling als ze die nodig hebben. Ik denk echter dat het overeind houden van het zorgvuldigheidsprincipe essentieel is, zeker in de gezondheidszorg. Zelfidentificatie en een verbod op SOCGIE ondermijnen dat. Mocht je bronnen ter onderbouwing willen, laat het dan weten.
Dat is inderdaad veel tekst Hanneke. Het enige waar sommigen zich druk om maken is het risico dat er ouders kunnen zijn die verblind door hun eigen gender idealen hun kind een kant op duwen die achteraf helemaal niet was wat bij die persoon bleek te passen.
@hanneke Interessant wat je schrijft! Ik vraag me af wat in deze van artsen verwacht mag worden. In Nederland gelden de (medisch) professionele standaard, de zorg van 'een goed hulpverlener', het recht op informatie en in het verlengde daarvan het zelfbeschikkingsrecht centraal. Hoe kun je daar invulling aan geven wanneer het gaat om een transitiebehandeling bij een minderjarige? Zijn de gevolgen daarvan te overzien voor een kind? Is er medisch wetenschappelijk inzicht hierover? En als dat er niet is, hoe kun je een kind daarover dan informeren?
@Hanneke, Dank voor je reactie. Tot zover begrijp ik het wel. Echter de kern van mijn vraag is...wanneer laat je een kind zelf dit besluit nemen. Hebben ze genoeg tijd gehad zichzelf te leren kennen, de consequenties te overzien etc. Persoonlijk ben ik van mening dat iedereen moet kunnen zijn wie hij/zij wil zijn. Maar wanneer is iemand klaar voor die keuze... Ik blijf dit lastig vinden,met name omdat ik niemand hierin te kort zou willen doen...
Het zelfbeschikkingsrecht is niet absoluut. Geen patiënt kan een arts tot een behandeling dwingen, een arts heeft zich te houden aan het zorgvuldigheidscriterium: de handeling moet proportioneel zijn, er moet een heldere afweging aan vooraf gegaan zijn tussen effectiviteit en risico’s cq. nadelen van de handeling, maar bovenal: er moet een rechtvaardiging (medische indicatie) bestaan. Je ziet dat het bij cosmetische ingrepen al behoorlijk begint te wringen... Van de subjectieve overtuiging in het verkeerde lichaam geboren te zijn is nooit aangetoond dat die aangeboren is. Meestal wordt verwezen naar literatuur over blootstelling aan hormonen in de baarmoeder, maar die onderzoeken gaan over seksuele oriëntatie (hetero, homo, bi) niet “genderidentiteit”, en betreffen meestal studies in knaagdieren (aan wie je geen vragen kunt stellen over hun ervaren identiteit). Dat maakt dat de basis voor invasieve ingrepen met irreversibele consequenties heel mager is. Affirmatieve therapie raakte in zwang onder invloed van de WPATH, oorspronkelijk een groep geïnteresseerden, en later zelfbenoemd experts op dit vlak. Hun wetenschappelijke uitgave wordt door enkelen zwaar bekritiseerd, omdat deze niet aan de standaarden voor wetenschappelijk onderzoek zou voldoen, en zou lijden aan ernstige conformation bias. Ik heb dat zelf niet gecontroleerd, maar ben inderdaad tot dusver geen studies tegengekomen die een voordeel van affirmatieve therapie (en transitie) aantonen ten opzichte van een controlegroep. Er zijn daarentegen wel cijfers die laten zien dat de meeste tieners met genderdysforie daar overheen groeien (~ 85%). Die twee zaken lijken me reden heel terughoudend te zijn met affirmatieve trajecten bij kinderen; het kan ze ook het gevoel geven “niet meer terug te kunnen”. De enorme toename van tienermeisjes die zich aanmelden bij genderklinieken zou reden moeten zijn tot onderzoek; het is niet duidelijk waardoor dit komt. Is het de betere zichtbaarheid en acceptatie van transgenders? Of is het omdat veel pubers zich ongelukkig voelen in hun lichaam en er vanuit het activisme vooral succesverhalen gepresenteerd worden? Follow-up na transitie is notoir slecht; veel mensen verdwijnen uit beeld. Gezien de relatief hoge suicidaliteit onder transgenders (die, zo bleek uit een oudere Zweedse studie, ook ná transitie sterk verhoogd bleef), is het op zijn zachtst gezegd opmerkelijk dat dat niet tot ongerustheid leidt. Dat gesteld wordt dat slechts een kleine minderheid spijt heeft van de transitie, kan waar zijn, maar het is niet uit te sluiten dat die cijfers in werkelijkheid anders liggen. Er is echt meer onderzoek nodig en een betere follow-up. Een informed consent kan alleen als iemand geacht word wilsbekwaam te zijn. Volgens de wet is dat 18, maar dat is natuurlijk arbitrair. Ik denk wel dat er wettelijk een leeftijdsgrens vastgelegd zou moeten worden, al is het maar om mensen in gendercentra ruggesteun te geven als ze willen wachten omdat naar hun inschatting het kind in kwestie niet duurzaam genoeg in zijn overtuiging lijkt te zijn, of er een vermoeden is van onderliggende problematiek. Het manifest op vugendermistreatment (https://vugendermistreatment.noblogs.org/) laat weinig aan de verbeelding over over de druk waarmee hulpverleners anders mogelijk te maken krijgen.
Mijn vroegere buurjongen zat duidelijk niet goed in zijn vel. Hij werd gepest, deed “vreemd”. Er was een moment dat hij niet meer wilde leven zelfs. Hij at niet meer en trok zich terug als dat kon. Uiteindelijk kwam hij bij hulpverleners die hem echt door de mangel haalden. Alles werd uit de kast gehaald om uit te vinden wat er mis was. Zijn ouders gingen door een hel en waren radeloos tijdens de zoektocht. Er kwam een moment dat bleek dat hij dusdanig anders was dat er werd gekeken of hij wellicht zichzelf in een verkeerd lichaam voelde. Het was voor iedere betrokkene een moment van herkenning toen hij de transitie van man naar vrouw begon. Hij nadert nu de eindfase en hij is inmiddels een pre-op “zij”. Een mooie leuke bijna-vrouw en ze is gelukkiger dan ooit. Heeft nieuwe vrienden en wordt gelukkig door de oude omgeving volledig erkend als vrouw. Wat wil die eikel nou eigenlijk? Die ouders waren ten einde raad en vooral de moeder heeft gehuild en gehuild. Moet wanhoop bestraft worden? Ben je schuldig als je er dag en nacht bent voor je kind dat er zelfs een einde aan wil maken. Heeft de man een idee wat het is om je kind net op tijd te vinden na het doorsnijden van de pols? Wat kunnen sommige politici toch laag zijn. Bah!
Mijn neefje trok een paar jaar lang zodra hij de kans kreeg de prinsessen verkleed kleren aan van zijn zus en daarnaast waren er wel meer signalen dat hij meer interesse had in allerlei zaken die bij meisjes meer populair zijn dan bij jongens, ook qua gedrag. En nu is ie begin 20 en is het een doodnormale jongen met een leuke vriend. Je moet er niet aan denken dat hij andere minder nuchtere ouders had gehad die hem een bepaalde richting op geduwd hadden.
'Je moet er niet aan denken dat hij andere minder nuchtere ouders had gehad die hem een bepaalde richting op geduwd hadden.' Of dat er wetgeving was geweest waardoor zijn ouders hem moesten aangeven omdat hij princessenjurkjes wilde dragen. Of als de ouders het niet deden, dat jij dat dan als zijn neef zou hebben moeten doen, en dat ze jou in het cachot gooide, omdat je er wel van wist, maar niks deed.
Precies, genderstereotypering is het probleem. Daar zouden we onze pijlen op moeten richten.
Verklikken is NSB gedrag. 'Volgens de Republikeinse gouverneur en zijn minister van Justitie Ken Paxton staat een transitiebehandeling bij minderjarigen gelijk aan kindermishandeling.' Kindermishandeling vind ik een rare en onjuiste term, maar ik ben van mening dat kinderen niet zomaar de keuze zouden kunnen om op jonge leeftijd een zeer ingrijpende behandeling te ondergaan. (ik ga er vanuit dat het om een geslachtsverandering gaat). Kinderen ontwikkelen zich, daar zijn ze kind voor. Misschien is iemand die op z'n 12e in een fase zit waar die persoon denk dat hij/zij liever een ander geslacht zou willen hebben op z'n 16e weer in een heel andere fase. Ik ben niet tegen geslachtsveranderingen oid, iedereen moet lekker doen wat 'ie wil maar ik denk dat je kinderen tegen zichzelf in bescherming moet nemen.
Helemaal eens met dit verhaal. Daadwerkelijke transitie bij volgroeide hersenen.
Ik was in ieder geval op mijn 14e alles behalve happy met mijn borstgroei en breder wordende heupen. Wilde 'gewoon' een kind onder de kinderen blijven, geen seksueel wezen, en al helemaal geen 'vrouwelijk' gedrag hoeven vertonen. Dat leidde tot zelfdestructief gedrag. Ik ben dankbaar dat er toen geen tumblr groepen waren die me vertelden dat ik heus 'gewoon een jongen in een meisjeslichaam' was, maar dankzij mijn oplettende ouders bij een goede psychotherapeut belandde.
Hernandez Je moet inderdaad kinderen - al is het tegen zichzelf - in bescherming nemen. Dus dat iedereen maar lekker moet doen, wat die zelf wil, die vlieger gaat dus ook niet op.
@zandb 'Dus dat iedereen maar lekker moet doen, wat die zelf wil, die vlieger gaat dus ook niet op.' Je weet toch wel wat ik bedoel?
De Republikeinen voeren sinds jaar en dag een 'cultuuroorlog'. Ze willen alles uitbannen wat niet in hun oerconservatieve en religieuze wereldbeeld past. Ze wijzen graag verwijtend naar de intolerantie van de Talibani, maar concurreren naar vrijwel eenzelfde zuiverheidsideaal, waarin er geen ruimte is voor openlijke afwijkingen.
Nazis everywhere!
Waarom is dit een nazi? Leg eens uit? Het is een absoluut dom en misschien zelfs verwerpelijk standpunt, maar om nou iedere persoon met een andere mening dan die van jou een nazi te noemen is nog veel dommer en verwerpelijker dan dat van de ander.
@Kuifje 24 februari 2022 at 23:27 Waarom is dit een nazi? Leg eens uit? Omdat de Nazi's hetzelfde principe hanteerden met gehandicapten, homoseksuelen etc. Dus ja! Nazi!
Volgens mij heeft Abbott het niet over Untermenschen of lieden die de gemeenschap tot last zijn. Je kunt kindermishandeling als term te ver vinden gaan, de vraag is dan hoe je het fenomeen dat kinderen aan irreversibele behandelingen beginnen zonder psychologisch assessment, louter op basis van 'beleving'. Zorgvuldig is in ieder geval anders, en van omissie te spreken lijkt me daarmee niet onterecht.
Volgens mij heeft Abbott het niet over Untermenschen of lieden die de gemeenschap tot last zijn Nee, hij heeft het er niet over, zo dom is hij nog net niet. Maar vind je dat hij op deze manier transgenders met respect behandelt? Ik denk (net als anderen hierzo) dat je op al te jonge leeftijd niet medisch 'onnodige' behandeling moet ondergaan. Maar of dat het geval is in individuele gevallen kan ik van achter mijn laptop helaas niet vaststellen.
@Watcher 'Omdat de Nazi’s hetzelfde principe hanteerden met gehandicapten, homoseksuelen etc. ' Dat is gewoon feitelijk onjuist.
@Hanneke Kouwenberg Een eventuele behandeling begint pas als de persoon in kwestie 18 jaar is. Dit past perfect in de 'oorlog' die de republikeinen voeren tegen iedereen die anders is.
'Een eventuele behandeling begint pas als de persoon in kwestie 18 jaar is.' Dan lijkt me er ook geen reden tot zorg; deze mensen zijn volwassen, en worden geacht wilsbekwaam te zijn. Natuurlijk zijn de republikeinen een kliek met een aantal zeer nare reactionaire lieden, maar dat betekent niet dat alles wat ze zeggen onzinnig is. Objectiviteit boven neutraliteit!
@PintOfAle Je zegt dat behandeling alleen voor 18+ is. Zou jij tegen medicinale behandeling van kinderen zijn in dit geval?
@ Stokkickhuysen 'Maar vind je dat hij op deze manier transgenders met respect behandelt?' Ik weet niet welk model hij wél voorstaat. Dat lijkt me in dezen het meest relevant. Ik denk dat transgenders het best gebaat zijn bij een goede begeleiding, en als je bedenkt dat 80% van de kinderen met genderdysphorie daar overheen groeit, en er een substanbtieel deel is met onderliggende psychoproblematiek, er alle reden is terughoudend te zijn met behandelingen bij kinderen die irreversibele gevolgen hebben. Mij lijkt die houding van humaniteit spreken, juist ook jegens transgenders.
@PintofAle 'Een eventuele behandeling begint pas als de persoon in kwestie 18 jaar is. ' En dus volwassen, geen kind meer.
"maar om nou iedere persoon met een andere mening dan die van jou een nazi te noemen is nog veel dommer en verwerpelijker dan dat van de ander. " gaap. Die dooddoener die kennen we nu wel. Het gaat hier om een fascist met naziachtige ideeen, het woord nazi wordt juist veel te weinig gebruikt in dit land. Het stikt er namelijk van maar mogen niet benoemd worden door types als Kuifje.
@Hanneke klikwetgeving is nooit een goed idee mensen die een medische behandeling voorstellen als kindermishandeling getuigt van geen respect, en kun je wat mij betreft op 1 lijn plaatsen met van die cursussen die je van je homofilie afhelpen. Terughoudendheid is wel gepast bij minderjarigen, maar daar gaat deze wetgeving natuurlijk niet om.
Watcher doet hetzelfde als Poetin nu doet met de Oekraïners. Of wat Erdogan bijvoorbeeld doet. Hij noemt iedereen die een ander standpunt heeft een fascist of nazi. Als poging om zijn eigen standpunt te onderstrepen ofzo. In mijn ogen is het een absoluut zwaktebod.
@Hernandez Inderdaad, maar het wordt wel door diverse mensen gesuggereerd dat kinderen al zo'n behandeling zouden krijgen en daar reageerde ik op.
@ Stockkickhuysen "medische behandeling" Precies. Een behandeling is medisch, als er door een arts een indicatie is gesteld op grond van een probleem, waarbij de voor- en nadelen van al dan niet ingrijpen zijn afgewogen. Een kind dat te maken heeft met de beleving eigenlijk van het andere geslacht te zijn, en waarvan duidelijk is dat dit niet door een onderliggende aandoening veroorzaakt wordt, is mogelijk het beste geholpen met een transitietraject. Maar dat moet wél zorgvuldig worden uitgeplozen. Zeker een chirurgische transitie betekent namelijk sterilisatie, ofschoon ook de hormonale behandeling de fertiliteit de nek om kan draaien. Dat lijken me allemaal heel goede redenen dit soort trajecten niet tot "u-vraagt-wij-draaien-poli" te maken. En ja, er moet dus de ruimte blijven om mensen kritische vragen te blijven stellen, hoe vervelend mensen met het gevoel in het verkeerde lichaam te zitten dat ook vinden.
@Hanneke 'Dat lijken me allemaal heel goede redenen dit soort trajecten niet tot “u-vraagt-wij-draaien-poli” te maken.' En daarvoor heb je klikwetgeving nodig ? En welk ide heb je van de professionaliteit van de Amerikaanse medische wereld? Er is helemaal geen 'u-vraagt-wij-draaien-poli' -praktijk in de VS.
Het lijkt waarschijnlijk dat er in Texas dergelijke poli’s niet zijn, maar in bijvoorbeeld Californië zijn die er wel. Die draaien naar het model “informed consent”; de betrokkene wordt gewezen op de voor- en nadelen van de behandeling, maar er is géén psychologisch assessment, en ook minderjarigen kunnen er terecht. Feitelijk zíjn dat u-vraagt-wij-draaien poli’s. Natuurlijk is het symboolpolitiek, dat wil ik direct geloven. Maar ik kan me de grond voor die symboolpolitiek wel goed voorstellen. Het zal je veertienjarige kind maar zijn...