Gokken met gemeenschapsgeld moet afgelopen zijn

Het is inmiddels anderhalf jaar geleden dat Vestia in de problemen kwam. De woningcorporatie ging het schip in door financiële speculatie. De boosdoener: derivaten. Een in essentie zinvol product leidde tot grote financiële ellende. De PvdA vindt dat deze derivatenhandel in de (semi)publieke sector aan banden moet worden gelegd.

(Semi)publieke instellingen bezitten op grote schaal derivaten. Deze complexe financiële producten worden gebruikt om te verzekeren tegen rentestijgingen, maar kunnen organisaties bij onkundig gebruik met grote verliezen opzadelen. Deze risico’s ontstaan wanneer bewust of onbewust met derivaten wordt gespeculeerd, bijvoorbeeld wanneer de bijbehorende investering ontbreekt, de benodigde expertise niet aanwezig is of als het toezicht tekortschiet. Dat deze speculatie leidt tot ordinair gokken met gemeenschapsgeld is voor de PvdA onacceptabel.

De PvdA vindt daarom dat derivatenhandel in de (semi)publieke sector aan banden moet worden gelegd, zoals ook is vastgelegd in het regeerakkoord. De regels die het kabinet voorstelt zijn een goede eerste stap op weg naar het uitbannen van speculatie met publiek geld. Wel vinden we dat de rol van accountants in de aanpak onderbelicht blijft en daarom meer aandacht verdient. Accountants moeten snappen wat ze doen en daar eerlijk over rapporteren. Ook willen we dat banken in het kader van de zorgplicht niet langer het MKB verleiden tot het afsluiten van onnodige en riskante derivaten. De AFM doet hiernaar nu onderzoek. Het rapport wachten we met grote belangstelling af.

Tot slot zet de PvdA vraagtekens bij het gebruik van de zogenoemde “margin call” door de (semi)publieke sector. Daarom hebben we de minister tijdens het debat gevraagd kritisch te kijken naar nut en noodzaak van dit instrument. Zoals in de gelijknamige film alleen een raketgeleerde nog een inschatting kan maken van de risico’s, vinden wij het onwenselijk dat school-, ziekenhuis- en corporatiebestuurders voor dezelfde taak worden gesteld. Het mag niet zo zijn dat zij de bank uitlopen met meer risico’s dan ze kwamen afdekken. Scholen, ziekenhuizen en woningcorporaties moeten onderwijzen, mensen beter maken en huisvesting regelen. Daar heeft casinobankieren met derivaten niets mee te maken.

Dit artikel verscheen op de website van de PvdA. Volg Henk Nijboer ook op Twitt er