Gelegenheid maakt de boef?

De rechtszaak duurde zestien uur. Justitie had 72 pagina’s nodig om bewijs en strafmaat naar voren te brengen. Negen verdachten, negen advocaten en twee Engelse undercoveragenten. En de vraag of de politie een grote internationale drugsdealer had gevangen. Of er zelf een had gemaakt.

Ergens in december 2008 ontmoet een Engelse undercoveragent de in Groningen en omstreken beruchte Jan B. in een kroeg in de hoerenbuurt. Agent A1794 is voor een moordzaak in Nederland en komt – naar eigen zeggen – in zijn vrije tijd B. tegen. Die vraagt of hij cocaïne wil. A1794 zegt van niet. Maar laat weten dat zijn vrienden misschien wel iets willen. Dat heeft hij zo geleerd op de opleiding. Altijd een optie open houden.

De politie in Groningen is al een tijdje met B. bezig. De voormalige leider van de fanatieke aanhang van FC Groningen (Z-side) staat bekend als een man die geweld niet schuwt. Hij zou bezig zijn met de oprichting van een criminele organisatie. De politie krijgt echter geen vat op hem.  De bereidheid om aangifte tegen hem te doen is vrijwel nihil.

De tip van A1794 komt als geroepen. De politie in Groningen vliegt in 2010 meer Engelse A-nummers in.

Vijftien maanden na de ontmoeting van A1794 en Jan B. in de hoerenbuurt  komen de twee elkaar ‘ineens’ weer tegen. Op het station in Groningen.

De Engelsen zetten een val op. En geven nu aan dat vrienden in Engeland best interesse hebben in cocaïne. Jan B. levert eerst een monster van vier gram. Daarna volgt vijfhonderd gram. Nog weer later een kilo.

Tijdens de rechtszaak blijkt dat justitie zonder de undercover-actie van Jan B. geen grote drugsdealer van hem kan maken. Er zijn slechts drie getuigen die zeggen af en toe een grammetje van hem te kopen. Is de rest bang? Of is er geen rest?

Zijn advocaat roept dan ook interessante vragen op.

‘Zou Jan B. zonder de inzet van de undercoveragenten in zijn leven ooit meer zijn geweest dan een kleine dealer?’

‘Is hij uitgelokt tot het plegen van een groter misdrijf dan hij van plan was?’

Voor Jan B. is het wel duidelijk. Hij had bij de eerste ontmoeting met A1794 slechts een grote mond. Grootspraak. Tuurlijk kon hij wel een kilo regelen. Indruk maken. Toen de Engelsen vijftien maanden later daadwerkelijk interesse toonden, kreeg B. dollartekens in zijn ogen. Dit was zijn kans. Kansen kun je zelf creëren.

Of pakken als ze ineens voorbij komen.

Dit artikel verscheen eerder op de weblog van Chris Klomp