Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Geheime diensten houden zich (alweer) niet aan de wet

  •  
21-10-2019
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
64 keer bekeken
  •  
datauitwisselen

© Cc-afbeelding: Pete Linforth

Uit een nieuw rapport blijkt dat de geheime diensten te makkelijk informatie weggeven aan het buitenland en zich daarbij niet laten controleren door de minister en de toezichthouders. Een gevaarlijke situatie waar een oplossing voor moet komen.
Onze geheime diensten wisselen regelmatig gegevens uit met geheime diensten in het buitenland. Bits of Freedom vindt dat de diensten altijd moeten weten wat ze uitwisselen. Dit was één van vijf verbeterpunten die wij voorstelden voor de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Waarom? Omdat de diensten als taak hebben ons te beschermen en daarbij hoort dat ze geen risicovolle informatie over ons weggeven. Helaas laat de wet ons op dit punt in de steek.
Interne processen vol gaten Geheime diensten mogen “ongeëvalueerde” gegevens – onder bepaalde voorwaarden – toch delen. Volgens de toezichthouder (CTIVD) hebben de diensten in hun beleid onvoldoende aandacht voor die voorwaarden. Zo is er in het beleid geen aandacht voor het bepalen of datasets communicatie van advocaten of journalisten bevatten. Dat is verplicht, want deze zeer gevoelige communicatie wordt extra beschermd en mag niet zomaar naar het buitenland worden weggesluisd. Ook komt in het beleid niet aan bod of de buitenlandse dienst de gedeelde informatie door mag geven of niet, en of de informatie wel gebruikt wordt in lijn met internationaal recht.
Een praktijk losgezongen van de wet Het weggeven van informatie is niet alleen op papier niet goed geregeld: ook in de praktijk gaat het regelmatig mis. Soms wordt er geen toestemming gevraagd aan de minister voor het delen van gegevens, terwijl dat wel zou moeten. Weer andere keren wordt er wel netjes een verzoek ingediend, maar wordt belangrijke informatie in dat verzoek weggelaten. Met als gevolg dat de minister toestemming geeft zonder alle risico’s in kaart te hebben.
Toezicht wordt gedwarsboomd Tot slot houden de diensten niet goed genoeg bij wat ze doen. Dat zijn ze wel verplicht, want het is de enige manier waarop de toezichthouder goed toezicht kan houden. De toezichthouder ondervindt ook op andere manieren last van de nalatigheid van de geheime diensten. Zo moeten de diensten melden wanneer ze ongeëvalueerde gegevens delen. Dat hebben ze maar liefst acht keer in acht maanden tijd (!) niet gedaan.
Onze conclusie: de wet moet worden aangescherpt
Binnenkort zal het sleepnet in gebruik worden genomen. De toezichthouder verwacht dat dit zal betekenen dat er nog meer ongeëvalueerde gegevens gedeeld zullen worden met het buitenland. Daarom is het belangrijk dat we nu de wet aanscherpen.
Binnenkort wordt in de Tweede Kamer gesproken over een wetswijziging. De volgende zaken zouden wat ons betreft op orde moeten worden gebracht:
1. De diensten zouden verplicht moeten worden om aan te tonen dat het delen van ongeëvalueerde gegevens met minimale risico’s voor burgers en organisaties gepaard gaat: een “gerichtheidsnorm”.
2. Het delen van ongeëvalueerde gegevens moet serieuzer worden genomen. Net als bij andere ingrijpende bevoegdheden zou de TIB (Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden) vooraf het verzoek van de diensten en de toestemming van de minister moeten controleren.
3. De diensten hebben laten zien zich niet altijd aan de wet te houden, dus extra waarborgen en meer toezicht zullen niet zaligmakend zijn. Het toezicht moet meer tanden krijgen. Als de diensten in overtreding zijn moet dit direct door de CTIVD gestopt kunnen worden. Misschien dat dat de diensten wél inspireert om hun zaken op orde te brengen.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (20)

Minoes&tuin
Minoes&tuin24 okt. 2019 - 6:57

Ik houd mijn hart vast. Veel mensen in Nederland onderschatten het gevaar, zien het niet of willen het niet zien. Anderen laten zich met een kluitje in het riet sturen! Dat blijkt ook wel aan het aantal reacties hier, zelfs hier op Joop dus waar toch veel hoogopgeleiden zitten. Althans dat zeggen ze! Of verwachten zij dat de schade wel ergens anders zal neerdalen en zij ontzien zullen worden. Ik weet het niet meer.

Katootje2
Katootje223 okt. 2019 - 11:30

"In 1975, Senator Frank Church appeared on Meet the Press and raised serious concerns about the capabilities of the United States intelligence community." - https://www.youtube.com/watch?v=YAG1N4a84Dk Dat was dus ruim 40 jaar vóór Edward Snowden aan de bel trok.

1 Reactie
Katootje2
Katootje224 okt. 2019 - 1:13

Amazon Becoming Largest Military Contractor In U.S. - https://www.youtube.com/watch?v=VIyn4NgNje8

Oordop
Oordop22 okt. 2019 - 9:57

Gebeurt enkel als Poetin in de buurt is

wegmetons
wegmetons22 okt. 2019 - 3:37

Maar wat is nu precies het gevaar hier van voor een normale burger? Is het gevaarlijk voor mij als er per ongeluk gegevens naar Duitsland lekken waaruit blijkt dat ik joop.nl bezoek of misschien wel is een keer een 18+ film kijk? Als je niks te verbergen heb dan maakt het ook niet uit dat geheime diensten zien dat je niks te verbergen heb, als je wel wat te verbergen heb dan is het vervelend. Maar als je dan wat te verbergen heb, is het dan niet juist goed dat de geheime dienst kan zien dat je terroristische plannen maakt? En dat als je dat doet, dat dit ook met bijvoorbeeld België gedeeld wordt zodat niet alleen Schiphol veilig is maar ook Zaventem?

7 Reacties
Ryan2
Ryan222 okt. 2019 - 7:45

Jeetje, alweer zo'n gedweeë meeloper. Privacy is belangrijk. Het gaat er helemaal niet om of je iets te verbergen hebt, dat heeft iedereen wel :) Het gaat erom of je toestaat dat geheime diensten gegevens naar het buitenland sturen, terwijl daar geen toestemming voor is. En dat het gedaan wordt, bewijst wel dat die geheime diensten blijkbaar niet met de juiste personen bezet zijn. Het belang en de privacy van burgers dient immers voorop te staan. Nou denkt er geen haar in mijn hoofd aan, om ooit naar de VS of Engeland af te reizen, maar toch. Nederland let op uw saack!

Paul250371
Paul25037122 okt. 2019 - 11:20

"Als je niks te verbergen heb dan maakt het ook niet uit dat geheime diensten zien dat je niks te verbergen." Ik heb ook niets te verbergen als ik op de wc zit maar toch zit er een slot op. En uit privacy-overwegingen is het toch fijn als er niemand naast mij staat en ik de boodschap in mijn eentje kan droppen..

HaloOfFlies
HaloOfFlies22 okt. 2019 - 12:25

Om te beginnen heet je hier 'wegmetons' dus tot nu toe heb je al je naam te verbergen. Als je echt niets te verbergen hebt: kan je hier even je echte naam, adres, woonplaats, telefoonnummer, werkgever & salaris en seksuele voorkeur (graag met details) neerzetten? Daarna praten we verder.

wegmetons
wegmetons22 okt. 2019 - 17:42

Er is nog wel een klein verschil of mijn gegevens terecht komen bij de Duitse variant van de AIVD of hier open en bloot op een forum. Ik heb er vertrouwen in dat de Nederlandse overheid alleen met betrouwbare bondgenoten informatie deelt, dus met landen uit de NAVO bijvoorbeeld, en niet met onbetrouwbare landen als Iran, Rusland, Noord Korea, etc.

Ryan2
Ryan223 okt. 2019 - 11:28

Haha.. Je noemt NAVO landen betrouwbare bondgenoten? Woehaaaaa... Van welke planeet komde gij?

adriek
adriek24 okt. 2019 - 8:39

Het hangt er vanaf wie er in Den Haag aan het roer zit(ten). Als de Ajatolla's of andere extremisten de macht grijpen ben je als homo, 18+film-kijker, varkensvleeseter, Joop-reaguurder, dierenliefhebber of ander buitenbeentje misschien ineens niet meer zo veilig als je dacht. Met alle camera's, elektronisch betalen, mobieltjes, online auto's, ov-chip trackers, slimme speakers, deurbellen, televisies en andere hi-tech Internet of Things infrastructuur wordt het wel heel lastig om je te verstoppen, kijk maar naar 'Hunted'. Overigens komt dit gevaar niet van de veiligheidsdiensten maar van de regering die die infrastructuur maar al te graag overal laat installeren zonder oog voor privacy: in potentie kan iedereen nu al in de gaten gehouden worden, vaak tot in de slaapkamer.

wegmetons
wegmetons24 okt. 2019 - 10:08

@ryan, ja dat noem ik, Turkije daar gelaten, betrouwbare bondgenoten. Ik heb weinig redenen om aan te nemen dat ik ergens in de EU of in Noord Amerika vervolgd zal worden omwille van mijn mening over politiek of dergelijke. Dus daarom zal t mij worst wezen als ik een keer in het sleepnet van de AIVD terecht kom, ik heb niks te vrezen. Ik ben geen crimineel of terrorist dus waar moet ik bang voor zijn?

Bert de Vries
Bert de Vries21 okt. 2019 - 19:31

Geheime diensten houden zich per definitie niet aan de wet. Overigens werd voor deze wetsovertredingen gewaarschuwd bij de behandeling van de wet, maar die waarschuwingen werden weggewimpeld.

4 Reacties
adriek
adriek21 okt. 2019 - 21:35

Geheime diensten dienen zich onder normale omstandigheden gewoon aan de wet te houden. Er zijn daarnaast speciale wetten voor geheime diensten. In uitzonderingsgevallen mogen ze wat mij betreft best alle wetten overtreden, maar ze zullen zich daarna wel netjes moeten verantwoorden. Een geheime dienst moet - als dat nodig is - alle noodzakelijke middelen kunnen inzetten om de veiligheid van het land te verdedigen, maar alleen als het niet anders kan. Criminelen en terroristen houden zich ook niet altijd aan de wet en het kan lastig zijn om ze te stoppen binnen de regels van het burgerlijk wetboek.

Katootje2
Katootje222 okt. 2019 - 9:52

"maar alleen als het niet anders kan." Het probleem is nu juist dat in regels en wetten is vastgelegd wanneer het niet anders kan en dat deze diensten zich niet aan die beperkingen houden. En dan wordt het toch wel zinvol om je eens af te vragen waarom ze toch de regels en de wetten overtreden, terwijl dat volgens die regels niet alleen niet nodig is, maar zelfs niet mag. Doen ze dat wel in het algemeen belang of doen ze dat in het belang van heersende orde, of "elite", om het maar eens zo te noemen. Nederland is net door de VN op de vingers getikt omdat voor de opsporing van fraude onder uitkeringstrekkers een veel te grote inbreuk op de privacy wordt gemaakt. Om wat voor bedragen ging het in het totaal? Was dat niet 4 tot 9 ton? Als je dezelfde methodes zou toepassen op leden van de gevestigde orde -het bedrijfsleven bijvoorbeeld- dan heb je zo 40 tot 90 miljoen bij elkaar gesprokkeld. Gaat het nu om het geld of om disciplinering van de uitkeringstrekkers?

Paul250371
Paul25037122 okt. 2019 - 11:22

"Criminelen en terroristen houden zich ook niet altijd aan de wet en het kan lastig zijn om ze te stoppen binnen de regels van het burgerlijk wetboek." Ik snap je tekst maar dit is een hellend vlak. En dan bestaat er geen onderscheid meer tussen de dienst en de crimineel (voor zover dat er nog wel is). Ik denk dat dit de verkeerde weg is.

Minoes&tuin
Minoes&tuin23 okt. 2019 - 7:43

Tja. die bedrijven kunnen natuurlijk een rechtszaak aanspannen, dat kunnen zo dadelijk mensen met een uitkering niet meer. Daar is Dekker iets anders voor aan het verzinnen en daar komt geen rechter aan te pas. Hij doet dat zogenaamd om de rechtspraak te ontlasten ! Mooi niet dus!

de Boer2
de Boer221 okt. 2019 - 12:35

Kortom, als we alle informatiestromen nou via Bits of freedom laten gaan kunt u rustig gaan slapen. U kunt mij volledig vertrouwen terwijl u zelf twijfelt. En waar kan er gestemd worden,want de campagne voor het referendum is al. gaande. Wantrouw iedereen en vertrouw vooral niemand,

2 Reacties
Klaas Punt
Klaas Punt21 okt. 2019 - 12:58

de Boer - ik denk dat Bits of Freedom een zeer nuttige functie heeft maar zeker niet distributie van gevoelige gegevens. Ik zie het nut van BoF vooral als een waakhond, die voor althans, het nodige inzicht verschaft van wat er met mijn gegevens gebeurt. Vooral de gevoelige gegevens uiteraard. Ik heb geen enkel zicht op wie er over beschikt en wat er verder mee gebeurd. Voor mij zijn al die cookies al erg genoeg om te begrijpen en te managen. Dus Lotte, go for it!

Katootje2
Katootje221 okt. 2019 - 15:18

Wantrouw iedereen en vertrouw vooral niemand - https://www.youtube.com/watch?v=F7pYHN9iC9I