Geen verhoging budget juist goed voor de EU

Vandaag stemt de Kamer over een motie van de PvdA en de ChristenUnie die de regering oproept niet akkoord te gaan met het verhogen van de begroting van de Europese Unie. De begroting van de EU is nu 142 miljard, en zou dat wat de PvdA betreft moeten blijven. De EU maakt haar begrotingen steeds per periode van vijf jaar, en daarbij geldt ‘eenparigheid’, wat betekent dat elk land, dus ook Nederland vetorecht heeft.

Daarom kan de Kamer de regering vragen voor de nieuwe periode (vanaf 2014) niet akkoord te gaan met een verhoging; voor de resterende twee jaar van de lopende periode kan de regering er ook naar streven, maar zonder vetorecht, en ook dat vraagt onze motie.

Het standpunt van de regering is dat een verhoging wel zou mogen plaatsvinden als ze correspondeert met de prijsstijging.  Die wordt op dit moment geschat op ruim 2 procent. In de loop van de komende zeven jaar loopt dat op tot meer dan 20 miljard. Inderdaad is een consequentie van de ingediende motie dat de EU de komende jaren iets zou moeten bezuinigen, ongeveer met die 2 procent per jaar.

De PvdA was altijd al voorstander van een sterk Europa, en is er sinds de financiële crisis nog extra van overtuigd dat de grote internationale problemen vragen om een internationale aanpak, waarbij de EU veruit de beste weg biedt. Het controleren van de financiële markten, het reguleren van migratie, versterken van het milieu en klimaatbeleid, wereldwijd afdwingen van mensenrechten, en – heel acuut – het voorkomen van een crisis in de eurozone: allemaal zaken die Nederland niet in zijn eentje kan. Hoe minder Europa zich bezighoudt met trivialiteiten die lidstaten zelf kunnen opknappen (men herinnert zich de wipkippen en gehaktbereiding) hoe effectiever Europa kan zijn op de hoofdzaken.

Maar wij wijzen al decennia op een aantal uitwassen in de EU-begroting. Het verhuiscircus tussen Brussel en Straatsburg zou onmiddellijk moeten stoppen. De landbouwsubsidies moeten hervormd worden, en dat gaat om eenderde van de EU-begroting. Investeren in onderzoek en innovatie levert – ook in de landbouw – meer werkgelegenheid op. De structuurfondsen gaan nog steeds voor een deel naar de rijkste lidstaten, en dat is nodeloos rondpompen van geld. De bezwaren die de PvdA hiertegen aanvoert, zijn niet nieuw. Reeds in 2005 aanvaardde de Kamer de motie Timmermans/Van Baalen waarin werd aangedrongen op beëindiging van het oneigenlijk gebruik van gelden uit de structuurfondsen.

Nu, midden in een economische crisis waarin zwaar wordt bezuinigd op de budgetten voor WSW, onderwijs, cultuur, en waarin de gemeenten en provincies worden opgezadeld met draconische bezuinigingstaakstellingen, is het werkelijk niet meer dan redelijk dat de EU ook een pas op de plaats maakt, en het de komende jaren moet doen met het budget dat ze heeft.

Het Europees Parlement pleitte vorige week voor een verhoging met ‘minstens 5 procent’, niet uit inhoudelijke overwegingen, maar omdat bijna niemand de gevestigde belangen wil aantasten. En ja, dan moet er geld bij voor de nieuwe taken die de EU heeft gekregen. De PvdA wil met een pas op de plaats een fundamenteel debat openen over de EU-uitgaven in de 21ste eeuw. Wie dat debat niet aangaat, ondermijnt de toekomst van de EU.

Juist diegenen die de waarde van de Europese Unie onderkennen, zouden moeten inzien dat het redelijk is om van de EU deze bescheiden bezuiniging te vragen. Geen burger zal het immers begrijpen als de komende jaren de loonstrookjes van modale en lagere inkomens teruglopen, terwijl er niets wordt gedaan aan aanwijsbare posten in de EU-begroting.

De PvdA zal nooit meedoen aan stemmingmaken tegen de EU, maar draagvlak voor de EU creëer je door zuinigheid, niet door blanco cheques te tekenen. Daarom is het te hopen dat de nullijn-motie wordt aangenomen, en dat Rutte haar uitvoert.

Deze opinie verscheen eerder vandaag in de Volkskrant.