Geen kabinet zonder rechtvaardigheid

co-auteur: Boyd Angenent, voorzitter Jonge Socialisten

Kabinetsdeelname voor links lijkt na jaren eindelijk weer mogelijk te zijn. Maar de linkse beweging moet goed nadenken voordat zij in een kabinet stapt. De onvrede met de huidige politiek is groot. Om een nieuwe Rutte II te voorkomen, moet GroenLinks-PvdA alleen in een kabinet stappen dat rechtvaardigheid centraal stelt.

Deze zaterdag is het verkiezingscongres van GroenLinks-PvdA. Hét moment voor leden om zich uit te spreken over de koers van de partij. Omdat regeringsdeelname een reële mogelijkheid is, zal het op het congres ook gaan over de vraag hoe, en of GroenLinks-PvdA aan een kabinet moet deelnemen. De partij staat namelijk te springen om in een kabinet te stappen. Als het aan DWARS en de Jonge Socialisten ligt, gebeurt dit echter alleen als er enkele fundamentele speerpunten verankerd kunnen worden, om het land zo op een broodnodige sociale koers te zetten. Zo voorkomen we de fouten die links in het verleden heeft gemaakt.

Dat regeren zonder links beleid onverstandig is heeft de PvdA 10 jaar geleden laten zien. Natuurlijk, zonder de PvdA had het tweede kabinet Rutte nog veel meer schade aan kunnen richten, maar de bezuinigingen en privatiseringen hadden hetzelfde eindresultaat: rechts beleid waarbij de kwetsbaarste mensen het hardst werden geraakt. Mensen verloren hun vertrouwen in de PvdA, en weken uit naar andere partijen of stopten zelfs met stemmen. Vooral jonge kiezers zagen geen reden om op de PvdA te stemmen, waarmee de toekomst van de partij op het spel kwam te staan - in 2017 haalde de partij slechts negen zetels. De PvdA had hun linkse profiel verruild voor een partij die bezuinigt op sociale zekerheid, zorg en de woningbouw en onderdeel was geworden van de bestuurlijke elite. Een beeld dat moeilijk weer omgezet kan worden naar een partij die vecht tegen onrecht. De fusie van GroenLinks en de PvdA geeft ons een nieuwe kans, die we niet weg moeten gooien door dezelfde fouten opnieuw te maken.

Ondanks de mislukte vorige regeringsdeelname, moeten we wel open staan voor regeren. Het afgelopen jaar zagen we hoe fout het gaat als we regeren overlaten aan extreemrechts: er werd bezuinigd op zorg en onderwijs, klimaatbeleid werd geschrapt en terwijl de laatste inkomens meer belastingen gingen betalen, kregen de rijken en grote bedrijven belastingvoordelen. Dit kan echter niet betekenen dat we de waarden van links verkopen voor regeringsdeelname. De partij moet dichtbij haar waarden en idealen blijven. wat zijn wij nog waard als de volgende regering we niet de klimaatdoelen haalt, Palestina erkent en meer sociale huur bouwt?

Voor regeren met de VVD moeten we oppassen. Het is duidelijk dat Nederland klaar is met hun neoliberale beleid. De VVD heeft in de afgelopen 15 jaar niks gedaan aan de klimaatcrisis en heeft de deur open gezet voor extreemrechts. Deze week nog heeft de partij meegestemd met een motie om Antifa te verbieden, en weigert de partij de rellen in Den Haag te erkennen voor wat ze zijn: extreemrechts geweld. Alleen als de VVD terugkeert naar een daadwerkelijk liberale koers, zou GroenLinks-PvdA eventueel met deze partij samen kunnen werken. Helaas lijkt dit niet te gebeuren onder de huidige top  van de partij.

Deze zaterdag hebben de leden van GroenLinks-PvdA de mogelijkheid om zich uit te spreken tegen deelname aan een kabinet dat niet bijdraagt aan een rechtvaardigere wereld. Gezien de toenemende radicalisering op rechts is het essentieel dat GroenLinks-PvdA haar rug recht houdt, op haar strepen gaat staan en zich nog harder inzet voor haar kernbeloftes. Hierbij sluiten wij de meeste partijen niet per definitie uit; Nederland blijft een land van coalities. Maar in het belang van een sociaal, groen en progressief Nederland zou de VVD onder haar huidige koers niet in een regering moeten belanden. Nederland is toe aan een sociale regering zonder de VVD. Alleen als GroenLinks-PvdA zich aan haar beloftes houdt, kan links regeren.