'Geef populistische monsters geen podium'

Nobelprijs-winnaar Mario Vargas Llosa is bang dat het nationalisme en de vreemdelingenhaat juist in Europa weer komen opzetten. Dat de PVV via een gedoogconstructie in de regering kan zitten, vindt hij onacceptabel. “Als je het populisme en nationalisme wil bestrijden, kunnen we ons geen enkele medeplichtigheid accepteren.”

De Peruaanse schrijver en politicus Vargas Llosa won dit jaar de Nobelprijs voor de literatuur vanwege zijn analyses van machtstructuren en zijn inzicht in het verzet, de opstand en de nederlaag van het individu. In een interview met Nieuwsuur vertelt hij over ‘De terugkeer van de monsters: het spook van het populisme, het nationalisme en fundamentalisme’, waarover hij donderdag een lezing hield op de Universiteit van Tilburg.

Vargas Llosa ziet een partij als de PVV in Nederland als ‘een monster met een modern gezicht van het fascisme’. Over de ideologie van Wilders dat de islam een achterlijke cultuur is zegt hij: “Het is monsterlijk oneerlijk om immigratie te beschouwen als het voornaamste gevaar voor westerse landen. In West-Europa hadden we nooit zo’n hoge levensstandaard gehad zonder immigranten.”

Wat we niet mogen accepteren is dat in naam van het pragmatisme een democratische partij de principes van de democratie afwijst en een voorstander of handlanger wordt van totalitaire ideeën van autoritaire ideeën. Het wordt dan een soort populisme dat is doortrokken van racisme die vervolgens ook het anti-immigratiebeleid beïnvloed. Ik vind dat een verraad van de meest essentiële waarden die een democratische partij moet verdedigen. Daar moeten tegen in opstand komen.

Ook vindt Vargas Llosa dat Wilders immigranten, moslims en terroristen over een kam scheert. “Het is een leugen dat alle migranten solidair zijn met terroristen en het is oneerlijk om te denken dat de hele moslimwereld, terrorisme omarmt. De grootste slachtoffers van islamitische fundamentalisten zijn moslims. Door Al Qaida zijn honderdduizenden Irakese moslims vermoord.”

Op de vraag of Wilders nog verslagen kan worden, antwoordt hij hoopvol. “Als een monster nog jong is, kan hij verslagen worden. Maar als de monsters winnen, is dat onze fout. Wij zijn verantwoordelijk. Ik denk niet dat het zal gebeuren mits we ons mobiliseren. We kunnen geen enkele medeplichtigheid accepteren van mensen die monsters tot leven brengen.”

Nieuwsuur: Vargas Llosa: Bang voor nationalisme