Joop

Gedrang Mekka vraagt om aanpassing rituelen

  •  
01-10-2015
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Als tiener viel mij al op hoe bruusk de mannen zich beijveren voor een plek op de eerste rij in de moskee.
En haast jullie naar vergeving van uw Heer en een Tuin, zo groot als de hemelen en aarde […] en waar doorheen rivieren stromen. Zij tooien zich daarin met armbanden van goud en met parels en hun kleren zijn daar van zijde (Koran, 4:57)
Volgens de islamitische exegese vertoeven ze nu in deze hemelse tuinen, de 769 doden van het recente Mekkadrama. Want sterven op een heilige plek geldt als een martelaarsdood, wat betekent: een gratis ticket paradijs. Wat een bofkonten.
Het is niet de eerste keer dat in Mekka pelgrims vertrapt worden door op hol geslagen mensendrommen. Is er geen fataal gedrang dan explodeert wel ergens een gasfles of kukelt een hijskraan naar beneden. Misschien niet zo gek, zulke ongelukken op de grootste mensensamenkomst ter wereld. Opvallend is wel dat de drama’s zich herhaaldelijk voltrekken om en rond het duivelsoord in Mina. Bij dit ritueel wordt de duivel, in de curieuze gedaante van drie muren, bekogeld met stenen. Vroeger stonden daar drie pilaren, maar omdat overenthousiaste moslims niet goed kunnen mikken en in plaats van de pilaar elkaars hoofd troffen (ze zagen sterretjes en hemeltjes), werden de pilaren vervangen door muren. Maar de ongelukken werden er niet minder om. Je zou denken, het is nu wel duidelijk dat de duivel het niet leuk vindt om gestenigd te worden. Maar de pesterij gaat doodleuk door.
Kakofonische lunapark Voor miljoenen moslims is de hadj (de bedevaart) de ultieme droom. De plek te mogen opsnuiven waar het allemaal begon. En voor die ene week van de laatste maand van het islamitische jaar sparen ze hun hele leven. Maar dat dat romantische oord met al zijn relikwieën en erfgoederen allang passé is en intussen verworden is tot een grote kakofonische lunapark vol winkelcentra, wolkenkrabbers, fastfoodketens en vijfsterrenhotels (laatste aanwinst: een handtassenwinkel van Paris Hilton, waarvoor een oud bedehuisje moest wijken) doet daar weinig aan af.
Hysterische opwinding Ik zal de laatste zijn om de waarde van rituelen en symbolen te ontkennen, maar deze pelgrimage heeft mij nooit aangetrokken. Ze zeggen dat je in Mekka de nabijheid van God ervaart; dit klinkt mij net zo waar als beweren dat Bach geïnspireerd is door Afrikaanse trommelmuziek. Rondjeslopen om een kubus, stenen keilen naar een pilaar, de kop in een gat steken om een stukje meteoriet aan te raken, heen en weer hollen omdat daar ooit een vrouw ook heen en weer holde – dit alles is tot daar aan toe. Maar de hysterische opwinding waarmee dit allemaal gepaard schijnt te moeten gaan, daarvan ontgaat mij iedere charme en spirituele betekenis. Nog gevaarlijk ook.
Hoe meer vooraan, hoe meer bonuspunten van Allah Als tiener viel mij al op hoe in onze plaatselijke moskee de mannen zich beijveren, soms nogal bruusk, voor een plekje op de voorste rij. Hoe meer vooraan, hoe meer bonuspunten van Allah. Vooral op hoogtijdagen, zoals het Offerfeest, is de competitie om een vip-plek bijzonder pittig. Ze staan al voor dag en dauw te dringen bij de moskeedeur. Dezelfde wedijver geldt trouwens ook de numerus van de hadj. Een moslim pronkt graag dat hij niet één maar wel drie of vier keer Mekka heeft bezocht. Hij wordt gezien als een goede moslim. Ik zou juist zijn goedheid in twijfel trekken. Want wetende dat de hadj bedoeld is ter reiniging van je zonden en smetten, komen deze draaideurpelgrims mij eerder verdacht voor. Al deze draaideurpelgrims zijn onderdeel van het volumeprobleem. Een verbod op meer dan één bedevaart zou al een slok op een borrel schelen. ‘Pijnlijk incident’ Op de avond van het drama sprak de Saoedische koning Salman het volk toe op de zender al-Arabiya. Hij beloofde een snel onderzoek naar wat hij omschreef als een ‘pijnlijk incident’. Incident? Omgerekend zijn er om het jaar dodelijke ongelukken. Hoeveel incidenten zijn er nodig om van een patroon te spreken? De koning, die benadrukte dat al miljarden zijn geïnvesteerd in een betere infrastructuur, wist ook te melden dat de schuld bij de pelgrims zelf ligt, die zouden zich niet aan de veiligheidsvoorschriften houden. Inlevend taalgebruik richting de slachtoffers en nabestaanden is anders, maar waarom een onderzoek op touw zetten als je al weet waar de fout zit?
De islam kent 1,2 miljard volgelingen en de limiet voor de hadj is gesteld op 2 miljoen bezoekers. Als je bedenkt dat elke moslim minstens eenmaal in z’n leven Mekka wil bezoeken, klopt daar de rekensom al niet: lang niet alle moslims komen dus aan bod. Om deze reden is het ook niet verwonderlijk dat met de landenquota die aan visa voor de bedevaart worden toegekend geweldig wordt gemarchandeerd. Tal van reisbureaus die geheel verzorgde Mekkapakketten verkopen omzeilen handig alle regels en quota. Er lopen daar dus altijd meer dan de maximaal toegestane 2 miljoen.
Toe aan grondige herziening Hoog tijd, kortom, dat de moslimwereld, de Saoedische autoriteiten voorop, inzien dat de hadj toe is aan een grondige herziening. Niet nog een blik helikopters opentrekken of een extra loopviaduct aanleggen, maar een theologisch debat over het instituut is nu nodig: is de hadj op deze wijze nog zinnig en handhaafbaar? Misschien een aantal rituelen afschaffen? Misschien spreiding over het jaar? Misschien een tijdelijk moratorium?
De hadj stamt uit een tijd waarin de wereld nog niet te kampen had met een miljardenbevolking, al helemaal niet in de woestijnen van Arabië. De huidige bedevaart tegen wil en dank in stand willen houden betekent nog meer corruptie, nog meer beton, nog meer politie, nog meer regels, nog meer commercie, nog meer wanstaltigheid, nog meer hysterie, nog meer doden.
Wat dat laatste betreft: het wordt zo wel gezellig druk in het paradijs.
Deze tekst verscheen eerder in NRC. Het boek “DE KONING KOMT’ van Mohammed Benzakour is zojuist verschenen bij uitgeverij De Geus.  

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (47)

Magikeven!ikheetMostafa
Magikeven!ikheetMostafa1 okt. 2015 - 18:39

Een bejaarde Marokkaan die bij het ''incidentje'' bewuseloos werd, werd gezien als overleden, de agenten met bolle buiken hebben hem op een grote berg doden geplaatst, zijn zoon die toevallig een arts is ging hem bellen bij dat berg doden en ja hoor, de telefoon ging af in de zak zijn ''dode'' vader, hij liep haastig naar hem toe en controleerde zijn hartslag en inderdaad zijn hart deed het niet meer, maar zijn lichaam was wel warm. De zoon ging zijn vader reanimeren en met succes, zijn vader kwam op twee benen te staan en liep weer naar de levende leven. Het reanimeren volgens de Saoudiers is bijna onrein en tegen de wil van God zou zijn, alleen als het gaat om de koning of zijn familie dan moet gereanimeerd worden of als dat nodig is met een gouden helikopter naar Frankrijk of England wordt gevlogen.

Donostia
Donostia1 okt. 2015 - 18:39

Triest. Er zijn ruim 700 mensen omgekomen. Ik heb de pest aan de Islam, voor alle duidelijkheid. Maar er zijn wel ruim 700 medemensen omgekomen. De gebruikelijke pro-anti Islam riedel vind ik beschamend. Wat compassie en empathie lijkt me meer op zijn plek.

crumb2
crumb21 okt. 2015 - 18:39

Aanpassing van de rituelen ? Waarom ? Rituelen zijn juist leuk, kijk naar onze Britse vrienden die zijn er dól op. Traditie, folklore, rituelen, ik ben een groot voorstander. De EU maniakken willen dat weliswaar allemaal afschaffen, die prefereren 1 eenheidsbrij, maar ik zeg ; lang leve de rituelen !

Armagaddon
Armagaddon1 okt. 2015 - 18:39

>>> Vooreerst..Chapeau..!!...voor deze interessante uiteenzetting Mohammed Benzakour >>> Doden en slachtoffers bij rituelen >>> Zijn in wezen primitieve fundamentalistische bestanddelen.. >>>Ongetwijfeld niet de wil van Allah dat het zo zal afspelen >>> Deze soort mega geloofshysterie is echt niet aan te bevelen.. >>> Om dit onbeheerste gedrag naar oprecht goede intentie te beoordelen.. >>> Wordt de hoogste tijd deze geloofsuiting als onmenselijk te veroordelen..

zweistein
zweistein1 okt. 2015 - 18:39

Als je erdoor in de hemelse tuinen komt, wat is dan het probleem?

ton14024
ton140241 okt. 2015 - 18:39

Stel ´´lunapark´´ het hele jaar open. Krijgen ze ook de tijd om met elkaar te praten.

Blisss
Blisss1 okt. 2015 - 18:39

Zie je wel islam en katholicisme zijn dus toch echt broer en zus. Voorheen waren er ook veel mannen in de katholieke kerk die graag vooraan zaten om te blinken. Overigens vraag ik me af hoe de islam dit logistiek probleem gaat oplossen dat niet alle islamieten een reisje naar Mekka kunnen maken. Klein rekensommetje maakt dat slechts een op de negen moslims dit reisje kunnen maken tijdens hun leven, terwijl toch stilzwijgende verwacht wordt dat elke moslim dit toch eenmaal in het leven doet.

Eric Minnens
Eric Minnens1 okt. 2015 - 18:39

== Boxtel is gelegen aan de Dommel en ligt te midden van de driehoek Tilburg, Eindhoven en 's-Hertogenbosch. Dit maakte Boxtel al vroeg tot een verkeersknooppunt. Ook nu nog is Boxtel een spoorwegknooppunt waar drie (vroeger vier) spoorlijnen samenkomen. == Uit Wikipedia. Het zit in de familie. (Hij heeft het niet van een vreemde.)

DitBenIk2
DitBenIk21 okt. 2015 - 18:39

" Rondjeslopen om een kubus, stenen keilen naar een pilaar, de kop in een gat steken om een stukje meteoriet aan te raken, heen en weer hollen omdat daar ooit een vrouw ook heen en weer holde – dit alles is tot daar aan toe." Tot daar aan toe? In mijn boekje ben je dan echt volledig van het spek los. Je moet echt al je rationele denkvermogen in de ijskast zetten om te denken dat je onzichtbare vriend het leuk zou vinden als je dit soort rituelen uitvoert. Je zou het verwachten van een primitieve stam ergens diep in de amazone, maar niet van mensen die toegang hebben tot wetenschap, etc.

3 Reacties
Hanns2
Hanns21 okt. 2015 - 18:39

Zelfs primitieve stammen zijn doorgaans verheven boven dit gekkigheid.

Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Dat geldt natuurlijk niet alleen moslims. Er zijn massa's mensen die geloven in rituelen, gelovig en ongelovig. De RK-kerk hecht bv grote waarde aan rituelen. En dan betreft het vaak nog mensen uit landen die niet achterlijk zijn en zichzelf een hoge graad van beschaving aanmeten. Trouwens: Dat heel Nederland oranje kleurt, als we voetballen, is dat dan omdat wij zo veel beter zijn!

Tom Meijer
Tom Meijer1 okt. 2015 - 18:39

"Je moet echt al je rationele denkvermogen in de ijskast zetten" Sorry Hank maar daar gáát het toch om? Dat is toch de kern van elk geloof?

GingerTed
GingerTed1 okt. 2015 - 18:39

Ik ken legio "rituelen" in relatie tot de islam die aanpassing behoeven.

2 Reacties
Magikeven!ikheetMostafa
Magikeven!ikheetMostafa1 okt. 2015 - 18:39

Klaagmuur ? Zeg maar het secretariaat van God op aard, waar je wensboodschappen naar God kunt sturen? aanpassing behoeven ? Of ben jij vierkant gefixeerd alleen op rituelen van moslims ?

Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Ja, en?

Ikkyu
Ikkyu1 okt. 2015 - 18:39

Al gaan er duizend mensen dood tijdens de Hadj, ik kan echt niet rouwig worden. Van mij mogen mensen bewust hun eigen leven in de waagschaal stellen omwille van een irrationeel geloof in sprookjes en een overtuiging dat dit soort idioterie ergens goed voor is, maar daarmee blijft het typisch geval eigen schuld. We leven in 2015 en nog steeds kiezen mensen ervoor om deel te nemen in dit soort idiote religies. Ik vind het werkelijk waar onbegrijpelijk.

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Dan bent u ook niet rouwig om verkeersdoden? Om slachtoffers tijdens festivals? Omgekomen bergbeklimmers? Mensen die tijdens een vakantie omkomen?

123456zeven
123456zeven1 okt. 2015 - 18:39

Benzakour piept straks wel anders als de voordringers in de hemel zitten en hij in de hel.

1 Reactie
Magikeven!ikheetMostafa
Magikeven!ikheetMostafa1 okt. 2015 - 18:39

Alles kun je omkopen ook daar ! Jij ook, neem een kip of schaap mee, dan krijg jij een plek in de hemel bij het raam !

pietdezwart
pietdezwart1 okt. 2015 - 18:39

Mekka is niet het grootste rituele festival ter wereld. Dat is het Hindufestival KUMBH MELA, waar meer mensen bijeenkomen dan in Mekka. Tijdens dit festival vallen zelden doden.

1 Reactie
Jansen & Jansen
Jansen & Jansen1 okt. 2015 - 18:39

Zelden? In de laatste drie edities in elk geval twee keer.

Meta Foor
Meta Foor1 okt. 2015 - 18:39

kan er in de islam geen paus worden aangesteld ? dan kan het geloof naar de mensen toegaan en is de hele rituele dans niet meer nodig

4 Reacties
JStokx
JStokx1 okt. 2015 - 18:39

Met als gevolg nóg meer geweld. Welke vorm van de islam staat deze 'paus' dan voor?

Kilted
Kilted1 okt. 2015 - 18:39

De Paus vertegenwoordigd ook maar een stroming binnen het christelijk geloof en zelfs binnen de katholieke kerk zijn er vleugels die de huidige paus niet accepteren. De vraag is dus; wat schiet je er mee op?

Jan Willem deBoer
Jan Willem deBoer1 okt. 2015 - 18:39

Abu Bakr al-Baghdadi heeft zich zelf al aangesteld, dus de vacature is reeds vervuld. En hij is ook nog van plan zijn discipelen deze kant op te sturen, volgens eigen zeggen.

Sardar2
Sardar21 okt. 2015 - 18:39

Ik denk het ontbreken van een paus is juist een sterke beslissing in islam geweest om hun religie zo breed op de been te houden in een omgeving die sterk verdeeld is in etnische en culturele achtergrond. Het past ook zo goed op de huidige tijd, hoewel de inhoud nergens toe doet.

Klapschaats2
Klapschaats21 okt. 2015 - 18:39

Als alles de wil van god is, hoe kan dit dan anders zijn?

1 Reactie
Magikeven!ikheetMostafa
Magikeven!ikheetMostafa1 okt. 2015 - 18:39

Zaag uw waanzin maar verder door hoor, mevrouw Zaag !

akaNooT
akaNooT1 okt. 2015 - 18:39

Krijgen we binnenkort ook artikelen op Joop hoe de heilige mis op het Sint Pietersplein dient te worden georganiseerd, hoe Hindoes zich moeten reinigen in de Ganges, etc.? Hallo zeg wat een flauwekul allemaal.

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Selectieve onverschilligheid is het kenmerk van het hemd dat de rok nader is; de ene dode is natuurlijk de andere niet!

msj_meijerink
msj_meijerink1 okt. 2015 - 18:39

Heeft de rest van de wereld last van dit gedoe? Nee hè, dus laat ze rustig hun gang gaan. Ik doe toch niet mee. En de doden komen ook nog eens in de hemel, bij hun 72 uitzinnige maagden!

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Bent u de verpersoonlijking, de spreekbuis van "de rest van de wereld"? Nee? Nou dan.

TruusBeek
TruusBeek1 okt. 2015 - 18:39

Gerrit Zandbergen, vr 02 oktober 2015 09:38 in reactie op Erik Millar Reageer op Gerrit Gerrit Dan bent u ook niet rouwig om verkeersdoden? Om slachtoffers tijdens festivals? Omgekomen bergbeklimmers? Mensen die tijdens een vakantie omkomen? Dat zijn geen martelaars. Voor de gestorvenen tijdens de hadj is dit het kerstje op de taart want ze zijn als martelaar gestorven en gaan met een schoneziel direct de hemel in !! Tenminste dat hoorde ik uit de mond van een Nederlandse moslim. Zou dit nu de wil van god zijn geweest of een boze duivel die dat stenen gooien zat was. Maar goed domme rituelen. lekker een bron van inkomsten voor SA dus er zal geen alternatief komen voor dit commercieel circus

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Zijn die omgekomen pelgrims voor u dan martelaren? En maakt het u daarom niets uit, dat die omkomen? Dan beschouwt u die verkeersslachtoffers enz. toch ook als martelaren, dan bent u van het probleem af.

A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten1 okt. 2015 - 18:39

Ik zou zeggen ga er eens een fijn stukje voor demonstreren in Mekka. Mij persoonlijk zal het jeuken. De slachtoffers horen bij de folklore en de deelnemers accepteren kennelijk het risico. Het is allemaal ver van mijn bed.

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Dat geldt dus voor zo veel. We kennen de risico's maar laten ons niet weerhouden. Het zal u allemaal jeuken: U hebt er niets mee te maken en dat wilt u zo houden.

Sardar2
Sardar21 okt. 2015 - 18:39

Ik geloof dat amper 10% van de moslims die op hadj gaan doen dat vanwege geloof, de rest om de status en de structurele privilege die deze status hen levenslang biedt. Iemand die een paar honderd jaar geleden durfde of kon maanden lang duizenden kilometers afleggen om in Mekka aan te komen en de terugreis, getuigde wel van een persoon die deze status waard was. Tegenwoordig is het andersom. Wie een status heeft reist verplicht naar Mekka, soms om het jaar. Ik ken een geval die ook tegelijk zijn jubileum vierde; dertigste reis naar Mekka! Mekka is een onscheidbare onderdeel van conservatieve islam. Er zijn nog gekkere dingen bij die conservatieven om mee te maken, zoals het verkoop van een stukje grond in de hemel, het reserveren van een ezel die de ‘Sorat’ brug kon makkelijk oversteken, iemand inhuren om de misgelopen ramadandagen of gebed voor de eigen doden achteraf goed te maken. Zelfs zijn er gevallen dat gelovigen mogen op internet bepaalde tumba’s bezoeken, geld doneren of gebed bestellen. Dat kan ook voor Mekka gaan gelden. Het hangt af hoe modern de gelovige is geworden. Maar ja, met modernisering mist vaak de gelovige de aanleiding!

1 Reactie
Patrick Faas
Patrick Faas1 okt. 2015 - 18:39

Er woont een vrome multi-hadji in mijn buurt. Altijd in het wit gekleed en over het algemeen is hij wat excentriek, maar hij predikt ook constant vrede naar alles en iedereen, dus ben heel blij met hem.

BasVV
BasVV1 okt. 2015 - 18:39

Het is een vrije keuze om daar naar toe te gaan. Wat valt er verder over te zeggen.

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Nou, bijvoorbeeld dat het uiteindelijk altijd een vrije keus is om in een situatie te geraken waarin het fataal afloopt.

A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten1 okt. 2015 - 18:39

Nee meneer Zandbergen, in mijn reactie adviseerde ik schrijver van dit stukje in Mekka te gaan demonstreren. Ik voegde daar aan toe dat de moslims die op bedevaart gaan de risico's kennen en die accepteren. Als dat zo is hoef ik mij om die 700 doden ook niet zo druk te maken. Dan maak ik me liever druk om mensen die uit naam van het geloof van de vrede op brute wijze worden afgeslacht. Ik maak mij liever druk om mensen die gebukt gaan onder islamitische onderdrukking en terreur. Als we niet ingrijpen binnenkort ook in ons theater. Een kwestie van prioriteiten, meneer Zandbergen.

2 Reacties
A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten1 okt. 2015 - 18:39

Reactie op Gerrit Zandbergen, zo 04 oktober 2015 14:18

Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Dat geldt voor zoveel zaken, dat we de risico's kennen en die accepteren. Ik vind het prima dat u hierin volkomen willekeurig wat rond wilt strooien met uw medeleven. En als voor u "ik maak me liever niet druk om" synoniem is aan "het zal mij jeuken" dan moet dat maar. Het is uw keuze. En wees er vooral trots op dat u de beleefdheid nog niet kunt opbrengen om in te zien hoe idioot dat in feite is. Wat het extra wrang maakt, is dat u zich er niet druk om wilt maken en vreemd genoeg de moeite neemt om er blijk van te geven, dat u zich wèl druk maakt, door kritiek te hebben op iemand die zo dom is om zich hierover druk te maken.

TruusBeek
TruusBeek1 okt. 2015 - 18:39

Gerrit Zandbergen, vr 02 oktober 2015 15:39 in reactie op Truus Beek Reageer op Gerrit Gerrit Zijn die omgekomen pelgrims voor u dan martelaren Beste man ik citeer een moslim die daar over gevraagd wordt ( Trouw of Stentor in dagen na deze ramp. tijdens de Hadj wordt je "schoon" en overlijd je dan dan ga je schoon en rechtstreeks naar de hemel en worden de doden als martelaars beschouwd en ook ter plaatse begraven. Ik geef ze niet het label "martelaar"

1 Reactie
Nuanimo
Nuanimo1 okt. 2015 - 18:39

Het gaat wel degelijk om u want u reageert hier op: "Dan bent u ook niet rouwig om verkeersdoden? Om slachtoffers tijdens festivals? Omgekomen bergbeklimmers? Mensen die tijdens een vakantie omkomen?" Daarop reageert u met: "Maar dat (die slachtoffers) zijn geen martelaren." En waar u dat idee vandaan hebt, dat zal mij wordt wezen. Want ben u nu rouwig om deze 700 doden, ja of nee. Als u dat niet bent, omdat u ze als martelaren beschouwt, dan hoeft u ook niet rouwig te zijn om al die andere slachtoffers. Beschouwt u ze niet als martelaren, dan komt mijn stelling - waar u het dus niet mee eens bent - weer in beeld: "Dan bent u ook niet rouwig om verkeersdoden? Om slachtoffers tijdens festivals? Omgekomen bergbeklimmers? Mensen die tijdens een vakantie omkomen?"

A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten1 okt. 2015 - 18:39

''Uiteindelijk komt u altijd met een reactie "op mijn persoon gericht". U schijnt echt te hopen, dat mensen mijn kritiek op dat wat u schrijft niet op de juist waarde kunnen schatten.'' Nu niet in een slachtofferrol kruipen meneer Zandbergen. Ik ga er absoluut vanuit dat mensen uw reacties op hun waarde weten te schatten. U neemt hier: "door kritiek te hebben op iemand die zo dom is om zich hierover druk te maken." zomaar aan dat ik u of schrijver dom vindt. Dat is geenszins het geval, maar u positioneer zich hiermee wel, terwijl u mijn standpunten een alinea verder ''idioot'' noemt. Dat vind ik prima. Absoluut no hard feelings, maar dan vind ik wel dat u ook tegen een stootje moet kunnen en zich niet zo flauw moet beklagen. Samengevat meneer Zandbergen geloof ik best dat ik met u een biertje kan drinken en een leuke avond kan hebben. Hoe gierend oneens we het ook met elkaar mogen zijn.

1 Reactie
A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten1 okt. 2015 - 18:39

Reactie op Gerrit Zandbergen, ma 05 oktober 2015 15:04