Joop

Gedelegeerde democratie

  •    •  
14-11-2011
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Onze democratie berust op het principe dat je om de vier jaar je stem inlevert en hem daarna kwijt bent
Om je stem te lokken worden beloftes gedaan, maar die hoeven niet nagekomen te worden. De situatie voor de verkiezingen kan immers verschillen met die van daarna. Het zou erg onpraktisch zijn om dan bij elke wijziging weer verkiezingen uit te schrijven of referenda te houden.
Wie betaalt, bepaalt. Het werkt eigenlijk net als bij de loodgieter. Je hebt een lekkage, laat de deskundige komen en die beweert het goed te kunnen repareren. De loodgieter noemt een bedrag en als je ermee akkoord gaat, wordt de klus geklaard.
Eenmaal aan het werk komt de loodgieter onverwachte problemen tegen. Dat kan twee oorzaken hebben. Of hij stuit op iets dat hij echt niet heeft kunnen voorzien, of hij maakt een foutje en er ontstaat nieuwe schade. In het eerste geval wordt er met de opdrachtgever overlegd. In het tweede geval draait de  loodgieter zelf voor de kosten op.
Je gaat er over, of niet. Je gaat er wel vanuit dat de loodgieter verstand van zaken heeft. Maar omdat jij er voor betaalt, ben jij ook degene die de uiteindelijke keuzes maakt. Vooraf: offerte niet naar je zin? Je zoekt een ander. Tijdens de uitvoerende werkzaamheden ben jij ook nog steeds degene die moet beslissen of er wordt bijbetaald of niet.
Je kan de loodgieter niet helemaal vergelijken met een kabinet en parlement, maar de essentie mag duidelijk zijn. De opdrachtgever gaat er over, de opdrachtgever betaalt. Het vergelijk gaat daarna meteen mank. De kiezer mag er in een ‘split second’ over gaan, daarna niet meer. De belastingbetaler betaalt, maar bepaalt niet.
Het is misschien een comfortabele regeling. Hier heeft u mijn stem, hier heeft u mijn geld, doet u maar wat u er mee wilt. Ongemakkelijke keuzes aan een ander overlaten. Maar ja, als iemand belooft dat goed voor je op te knappen, waarom zou je het dan zelf doen?
Gaat het onderweg mis, kun je altijd nog je beklag doen. Dat vinden sommige politici niet leuk en verwijten de klagers dat ze teveel zeuren. Als jouw loodgieter zo reageert en weigert de boel goed op te knappen, kun je altijd nog naar de rechter. Dat kan, in ons soort democratie, niet als politici weigeren te luisteren.
Zowel de opdrachtgever als de loodgieter zijn beiden kiezer en belastingbetaler. Zouden zij zelf niet wat meer te zeggen moeten hebben, per aangenomen klus? De overheid is de opdrachtgever niet en zich niet als een klant-onvriendelijke loodgieter moeten gedragen.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (11)

Thom Holterman
Thom Holterman14 nov. 2011 - 10:47

Beeldagitatie De te vroeg gestorven politieke karikaturist Hein van Schendel tekende eens (jaren tachtig vorige eeuw) verschillende verkiezingscartoons van grote beeldagiterende kracht en met de volgende begeleidende teksten: (1) “onze CIPIERS willen een KONTRAKT” (2) “geef uw AFSCHRIJVING uit handen: 150 deskundigen nemen het van u over”. Het is duidelijk dat ik aan hem, Hein, moest denken toen ik de opinie van Peter de Jong las.

trujac
trujac14 nov. 2011 - 10:47

Een goede vergelijking want onder de loodgieters zitten heel wat beunhazen die de boel belazeren. In de politiek is dat net zo, alleen zij hebben zichzelf en ons belazerd door de maatschappij uit te leveren aan de neo-liberale geldwolven. Politici doen er vandaag de dag dan ook niet meer toe, de vrije markt bestuurt de samenleving.

Reinaert de Vos
Reinaert de Vos14 nov. 2011 - 10:47

Goed stuk, helemaal mee eens.

Thom Holterman
Thom Holterman14 nov. 2011 - 10:47

Participatiedemocratie Gelet op de bankencrisis en de financiële crisis, wordt door velen terecht gezegd: wij hebben aan het ontstaan en bestaan ervan part nog deel gehad, toch moeten wij er voor bloeden. Wij hebben niet de beslissingen genomen die tot deze financiële puinhoop hebben geleid, wij hebben daarin geen politieke beslissingen genomen. Evenwel, het verlies wordt op ons afgewenteld. Ik zou dit geen ‘wissewasje’ willen noemen, zoals Frans Lenaen hierboven wel schijnt te doen. Ik pleit voor een beslissingssysteem waarin beslissingsprocessen zo zijn opgezet dat mensen die door de effecten van de beslissing(en) worden getroffen deelnemen in het proces dat die beslissing(en) oplevert. Dat wordt participatiedemocratie genoemd. Dat kan niet, want de beslissingen zijn te veel omvattend en de problematiek is gewoonlijk te complex. Ergo, we moeten dat aan politici en bankdirecties overlaten. Die kunnen dat wel. Oh ja? Kijk dan niet alleen naar de puinhopen op financieel gebied, maar ook naar de zogeheten ‘grote werken’: van puinhoop tot vele honderden miljoenen euro’s overschrijding (metrotunnel boren onder Amsterdam; hogesnelheidslijn aanleggen; goederentreinverkeer mogelijk maken tussen de Rotterdamse haven en Duitsland). Bovendien, meebeslissen in beslissingen waardoor je wordt getroffen valt te leren. Dat is het geval met participatiedemocratie waarover ik sprak. En het werkt zelfs wereldomspannend, zoals de antropologe Marianne Maeckelbergh beschrijft in haar boek ‘The will of the many’, dat ik een tijdje geleden in een verzamelbespreking opvoerde; zie: http://tijdschriftdeas.wordpress.com/2011/04/05/de-metamorfoses-van-de-democratie/

neutralist
neutralist14 nov. 2011 - 10:47

Beetje flauw om hiermee te komen als er een kabinet zit dat niet het jouwe is. Flink zijn, ook links komt wel een keer aan de macht.

FransLenaen
FransLenaen14 nov. 2011 - 10:47

Ja? En na 4 jaar (of eerder) geef je met je stem aan wat je van het beleid vond. Tot nu toe zeer werkbaar gebleken. Wat wilt u dan? Voor ieder wissewasje een referendum?

1 Reactie
Waterbeer
Waterbeer14 nov. 2011 - 10:47

Nee, als men een stem gaf aan wat ze van het beleid vonden was Balkenende niet 3 keer herkozen .

Echo10
Echo1014 nov. 2011 - 10:47

Tja, het is moeilijk in de democratie te blijven geloven als er een kabinet aan de macht zit waar je niet achter staat.

1 Reactie
JoopdeJong
JoopdeJong14 nov. 2011 - 10:47

"Tja, het is moeilijk in de democratie te blijven geloven als er een kabinet aan de macht zit waar je niet achter staat." Tja en het is nog moeilijker in de democratie te blijven geloven, als Barroso zegt dat de EU ondemocratisch is en Mark Rutte het voorstel doet een "financiële man" in Brussel te installeren!

[verwijderd]
[verwijderd]14 nov. 2011 - 10:47

Rutte komt anders zijn beloftes goed na. Zijn kiezers likken de vingers nog steeds af met dit rechtse beleid. Neem bijvoorbeeld de vermindering overdrachtsbelasting. Even is er een extraatje in barre tijden te vergeven omdat we maar heel weinig rente op de schulden hoeven te betalen en pats: daar kunnen de rijke villabewoners onderling ruim 2 miljard euro per jaar verdelen. Dat de PvdA de meest rechtse regering na WO2 zou gaan gedogen om dit alles mogelijk te maken dat was dacht ik vooraf niet afgesproken. Maar als je de laatste 20 jaar had opgelet hadden we het ook weer wel kunnen weten dat de kiezers van de PvdA weer eens belazerd zouden worden. De kortingen op PGB, hoge ziektekosten, etc. om 18 miljard te bezuinigen komen er aan. Bedankt PvdA.

1 Reactie
Bakker2
Bakker214 nov. 2011 - 10:47

De overdrachtsbelasting is alleen van nut als je een huis koopt, niet als je er al 1tje bezit. Ik begrijp de verleiding om de villabezitters van alles te beschuldigen maar dat is in deze niet aan de orde.