Fotofinish verkiezingen

Naarmate de verkiezingen dichterbij komen beginnen de posities te wijzigen. De strijd tussen SP en VVD begint secundair te worden door het sterke optreden van Diederik Samsom. De VVD ligt onder vuur door het zwakke optreden van Mark Rutte. En Wilders is nog niet uitgespeeld.

Het leek tot een paar weken geleden een uitgemaakte zaak. Roemer versus Rutte. Waar de heren niet op gerekend hadden is een uitgekookte strategie van Diederik Samsom. Als nummer drie in de strijd bleef hij uit de vuurlinie en kon een rustige campagne opbouwen. Minder oneliners, maar meer visionair gericht. Een rustpunt in de debatten. Daarbij profiteerde hij van de fouten van Roemer en Rutte. Roemer kwam niet overtuigend genoeg over en Rutte sloeg de plank mis door zijn cijfers niet op orde te hebben. Nu klimt de PvdA op ten koste van de SP. Voorlopig geruststellend voor de VVD die tegen de 35 zetels blijft hangen. Maar Rutte is er nog niet.

De blunders van Rutte zullen hem de komende weken nog flink ingewreven worden. Zoals Roemer in de media werd bestookt vanwege zijn ‘over my dead body’ uitspraak, zo staan nu de kranten vol over de rekenfouten van Rutte. En ondertussen weet Samsom rustig zijn zetels binnen te schrapen. Elke fout van Roemer of Rutte, versterkt zijn positie zolang hij de kalme en visionaire uitstraling houdt. Het lijkt op de Obama aanpak bij zijn eerste verkiezing voor president. Niet zo direct richting de concurrent, maar de focus gericht op de toekomst.

Rutte heeft op rechts van het CDA weinig meer te vrezen. Buma heeft de handdoek in de ring gegooid en het CDA begint ook langzaam weg te zakken. De PvdA zou hier ook van kunnen profiteren om de gematigde CDA’er naar binnen te halen. CDA en PVDA hebben de afgelopen tijd de strijdbijl grotendeels begraven, dus geheel onlogisch zal dit niet zijn.  D66 weet verder geen vuist te maken. Pechtold blijft al tijden rond zijn 15 zetels zweven en zal rond dat getal uitkomen bij de verkiezingen.

Rutte heeft nog wel wat te vrezen van Wilders. Tot op dit moment niet echt sterk maar gisteren deed hij het al beter. Wilders eet direct uit de ruif van de VVD. Als het debat zich zo direct echt gaat richten op Europa en Wilders daar vol op het orgel kan, is het niet ondenkbaar dat de PVV groter wordt. Voor links een gunstige ontwikkeling omdat de VVD dan kleiner wordt en de PvdA meer kans maakt om de grootste te worden.

De VVD dient dan wel rond de 5 zetels te gaan inleveren. De SP was op haar hoogtepunt op 31 zetels. Het linkse potentieel is net te klein. Of er dient een massale overloop van de SP naar de PvdA plaats te vinden. Die kans acht ik echter klein. De SP zakt misschien wel op dit moment, maar jaren van werk heeft wel gezorgd voor een stevige basis onder het electoraat. Het lijkt er meer op dat we een herhaling krijgen van 2010 toen Cohen en Rutte tot op het laatst om de laatste kiezer streden en het verschil 1 zetel was.

Wat betekent dat voor de coalitie? Momenteel staan CDA-VVD-PVV op 67 zetels. Die meerderheid is dus weg en het CDA zal zich niet twee keer aan dezelfde steen stoten, gezien de opstelling van Buma. Verdere opties zijn er niet voor Wilders.

Een 2e gordijnbonus voor Wilders? Ik denk het niet. De vorige periodes van de PVV kenmerkten zich door een gestaag opgaande lijn waar de bonus bovenop kwam. Nu zakt de PVV sinds einde 2010 gestaag van 32 zetels naar nu 20 zetels. Rutte mag dan misschien nog de grootste worden, hij heeft zo direct weinig alternatieven. Het wordt slim onderhandelen voor of Roemer of Samsom om de piketpaaltjes van Rutte om te gooien. Een volledige linkse coalitie gaat niet lukken. CDA en D66 komen altijd aan bod op het moment dat de VVD buitenspel wordt gezet. Maar als de SP een beetje inschikt om D66 te overtuigen, levert CDA-SP-PvdA-D66 80 zetels op. Maar let op. CDA-VVD-PvdA staat momenteel op 73 zetels. PvdA hoeft dus maar 2 zetels af te snoepen van de SP en een 3 partijen centrum coalitie is geboren.

Wie zei ook alweer dat de formatie onmogelijk wordt? Het wordt eierenlopen voor de fractieleiders. Dit wordt wederom too close for comfort .

Dit artikel staat ook op de website van Hans Groen