Joop

Flikker op met je gepest!

  •  
18-11-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Te mannelijk of te vrouwelijk: Veel te veel jongeren worden iedere dag belachelijk gemaakt
Co-auteurs: Maurits Boote en Judith Schuyf
Afgelopen week ging een schok door Nederland vanwege de afscheidsbrief van Tim Ribberink. “Lieve pap en mam, ik ben mijn hele leven bespot, getreiterd, gepest en buitengesloten.” Pesten had zijn leven letterlijk verwoest. Terecht ontstond hierdoor een debat over pesten en de gevolgen ervan. Maar in dit debat leek vrijwel iedereen te ontwijken dat het hier om een specifieke vorm van pesten gaat.
Tim werd namelijk uitgemaakt voor ‘loser’ en ‘homo;. Ook zou hij te veel met meisjes omgaan en was hij volgens jongens uit zijn omgeving niet stoer. Het doet er verder niet toe wat Tim’s seksuele voorkeur is geweest. Het gaat erom dat het hier ging om homo-pesten, waarvan zowel homo- als hetero-jongeren, jongens én meisjes het slachtoffer kunnen worden. Bij dat gepest gaat het namelijk meestal niet om de seksuele voorkeur van het slachtoffer maar om ‘gender non-conform gedrag’: je als jongen wat meer ‘vrouwelijk’ gedragen en als meisje meer ‘mannelijk’.
Jongeren blijken homoseksualiteit bij jongens vooral af te keuren omdat zij dit associëren met ‘vrouwelijk’ gedrag. Voor de dader is dit gedrag bij een slachtoffer vaak de trigger om over te gaan tot geweld. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat heterojongens die zich in de ogen van andere jongeren te ‘vrouwelijk’ gedragen zelfs nog meer worden afgekeurd dan homojongens. Dat sommige heterojongens gewoon liever omgaan met meisjes, niet om voetbal en auto’s geven of modebewust zijn gaat er bij de gemiddelde middelbare scholier niet in. En helaas ook niet bij alle volwassenen. 
Het gevoel dat Tim Ribberink beschrijft in zijn afscheidsbrief is geen uitzondering. Veel te veel kinderen en jongeren worden iedere dag belachelijk gemaakt of krijgen zelfs met geweld te maken. Omdat ze zich volgens anderen ‘te mannelijk’ gedragen of ‘te vrouwelijk’. Een volwassene met een sterk gevoel van zelfvertrouwen en een stevig netwerk van gelijkgestemden, kan meestal wel lachen om negatieve en soms kwetsende reacties. Maar voor een tiener die nog volop in ontwikkeling is en bevestiging nodig heeft, is het bijna onmogelijk om het gespot van anderen te negeren. Zeker als op scholen ‘homo’ zo ongeveer het meest populaire scheldwoord is.
Dit kan ernstige consequenties hebben. Uit SCP-onderzoek bleek onlangs dat de helft van de homo- lesbi of biseksuele jongeren zelfmoord overweegt en dat zelfmoordpogingen onder deze jongeren zelfs vijf keer vaker voorkomen dan onder hun leeftijdsgenoten. Pesten op school blijkt voor deze groep één van de grootste risicofactoren te zijn voor suïcidepogingen. En ook bij heterojongeren komt ‘homo pesten’ keihard aan. 
In het debat dat nu gevoerd wordt moet het daarom ook gaan over opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid die leiden tot het pestgedrag. Die belemmeren jongeren namelijk om op te groeien in een veilig klimaat waarin zij zichzelf kunnen zijn. Belangrijk is dat we deze jongeren steunen en de pesterijen, de spot en het geweld afkeuren. Volwassenen moeten het goede voorbeeld geven: door diegene die ‘anders’ is niet afkeurend te bekijken, maar door juist blij te zijn met het feit dat iedereen anders is.
Hanneke Felten, Maurits Boote en Judith Schuyf  zijn onderzoekers van kenniscentrum MOVISIE en ontwikkelaars van iedereenisanders.nl. Dit is een website gericht op suïcidepreventie onder homo-,  bi-, lesbische en transgender-jongeren.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (15)

JoopSchouten
JoopSchouten18 nov. 2012 - 15:47

Zo. Die zit. TOP Hanneke !

Bachstra
Bachstra18 nov. 2012 - 15:47

Tja.

bruces
bruces18 nov. 2012 - 15:47

Wij hebben in onze zeer grote vrienden groep, 3 homo's en 2 lesbo's, van nu dertig-plus. Dat zagen wij al toen zij twintig-min waren. Was voor niemand een verrassing of schokkend. Wij vonden en vinden dat niets aparts, en ze gaan nog steeds met iedereen normaal om. Dat de omgeving van Tim Ribberink dat nooit heeft opgemerkt vinden wij schokkend en kunnen wij ons niet goed voorstellen.

BasVV
BasVV18 nov. 2012 - 15:47

Hanneke vergeet voor het gemak dat volwassenen vrijwel geen invloed hebben op het gedrag van kinderen en pubers in groepen waar zij geen deel van uitmaken. Sterker. Dat kan averechts werken.

HanvanderHorst1
HanvanderHorst118 nov. 2012 - 15:47

Dit is een belangrijk thema maar pesten kan veel breder, want de creativiteit van de pesters is onbegrensd. Niettemin is dit een belangrjke en zinnige bijdrage aan het pestdebat.

Michiel Online
Michiel Online18 nov. 2012 - 15:47

Ik denk dat het meer aan de thuissituatie van de pester ligt. Haantjesgedrag is natuurlijk en zo zijn we ook als mens gegroeid tot wie we nu zijn. Soms moet je over elkaar heen lopen. Maar als dat teveel gebeurt dan gaat de balans eruit. Accepteren om wie mensen zijn is dus wel belangrijk, maar ik denk dat hier het ene natuurlijke gegeven met het andere verward wordt.

Sylvia Stuurman
Sylvia Stuurman18 nov. 2012 - 15:47

[In het debat dat nu gevoerd wordt moet het daarom ook gaan over opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid die leiden tot het pestgedrag. ] Uitstekend! En hoe vastgeroest die ideeën zijn kun je mooi zien aan de reacties op het nieuws dat mensen op een Zweedse peuterspeelzaal hun best doen om kinderen "neutraal" en niet volgens de stereotypen te benaderen...

Backtobasics
Backtobasics18 nov. 2012 - 15:47

Als muziekliefhebber valt mij op dat in de jaren 70 en 80 zogenaamd "vrouwlijk gedrag" van mannen veel geaccepteerder was dan vandaag de dag. Muziekanten als David Bowie, Prince,Robert Plant (Led Zeppelin)Robert Smith (the Cure) zouden vandaag de dag door vele pubers als te "gay" en waarschijnlijk negatief worden weggezet. Zelfs hardrocker David Lee Roth ( Van Halen) liep in strakke broekjes en vrouwelijke bewegingen over het podium te showen, en de vrouwen lagen aan zijn voeten. De bekrompenheid van (veel) huidige pubers, is volgens mij een uitvloeisel van de zwaar vercommercialiseerde hip hop cultuur, die ernstig homofoob is. Muziekidolen hebben nu eenmaal een grote invloed op het gedrag van jongeren. Toch kom je in de (underground) muziekwereld ook steeds weer verassende dingen tegen zoals bv Gaahl, een zanger van de satanische Noorse Blackmetal-band Gorgoroth die er uiteindelijk voor uit kwam dat hij gay was. Ik vermoed dat hij weinig last van pesters gehad heeft............

startmeop
startmeop18 nov. 2012 - 15:47

Reclame is ook treiteren. Net zo lang tot je ook de spullen hebt, die je buren, collega's enz. ook hebben. Je moet en zal erbij horen. Dat is iets wat in het mensprogramma is opgenomen. Mensen zijn sociale wezens en zij die anders doen zijn een gevaar voor de cohesie van de groep. Het is allemaal erg dierlijk, maar dat zijn wij mensen ook al willen al die spullen ons anders doen geloven.

JoeChip
JoeChip18 nov. 2012 - 15:47

Hoewel er inderdaad wat gedaan moet worden aan de nogal achterlijke houding onder jongeren wat betreft homoseksualiteit, slaat dit artikel voor mijn gevoel de plank mis. De motivatie voor pesten is het zichzelf beter doet voelen door het kleineren van anderen. Het geeft een gevoel van macht. Het excuus om te pesten wordt er willekeurig en/of pragmatisch bijeengezocht. Pesters zoeken eerst het slachtoffer en dan pas de reden.

roher
roher18 nov. 2012 - 15:47

Stel je komt als tiener uit COMA en langzamerhand besef je dat er een heel ander verhaal van de toedracht omtrent jouw ongeval verzonnen is. En de afwikkeling door naïviteit en verdraaiing en pijnlijke vergissingen buiten je om tot stand zijn gekomen waardoor alle schuld bij het slachtoffer zijn komen te liggen . Waarbij dus zonder ooit met de ontwakende comapatiënt te praten getuigenissen tot stand zijn gekomen! Dat komt nml. voor. En zo dus het pestgedrag van kinderen ahw. over gaat in 'pestgedrag' van volwassen professionele instanties, hoe denkt men wat voor effect dit allemaal heeft op een zich aan het bed geketende revaliderende comapatient die nog kind is.

[verwijderd]
[verwijderd]18 nov. 2012 - 15:47

"In het debat dat nu gevoerd wordt moet het daarom ook gaan over opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid die leiden tot het pestgedrag. Die belemmeren jongeren namelijk om op te groeien in een veilig klimaat waarin zij zichzelf kunnen zijn. Belangrijk is dat we deze jongeren steunen en de pesterijen, de spot en het geweld afkeuren. Volwassenen moeten het goede voorbeeld geven: door diegene die 'anders' is niet afkeurend te bekijken, maar door juist blij te zijn met het feit dat iedereen anders is. " Ik denk niet wat voor debat maar ook enig effect zal hebben op pesten. Het is een natuurlijk gegeven en dus je moet er maar mee leren leven. Heeft gewoon te maken met het recht van de sterkste. Iedereen perst en treitert. Ook hier op joop gaat het er niet anders aan toe. Rivaliserende politieke partijen maken elkaar zwart en proberen mekaar in de zeik te zetten en door het slijk te halen. Kijk naar het gepest tegen Geert Wilders gericht over diens kapsel bijvoorbeeld.

1 Reactie
Sylvia Stuurman
Sylvia Stuurman18 nov. 2012 - 15:47

[Iedereen perst en treitert.] Je moet jouw gewoonten niet generaliseren tot "iedereen". Het is godzxijdank niet zo dat iedereen pest en treitert. Het is geen "natuurlijk gegeven". Het is *niet* het recht van de sterksten: wie pest en treitert laat juist zien hoe zwak hij is. Mensne kunnen over hun gedrag nadenken (de sterken tenminste). Ze kunnen kiezen wat ze wel en wat ze niet willen doen (de sterken tenminste). Mensen kunnen er daardoor voor kiezen om niet te pesten en te treiteren (de sterken tenminste). De sterken, die kunnen er zelfs voor kiezen om niet alleen *niet* te pesten en te treiteren, (en om zichzelf niet Donald Duck te noemen maar hun eigen naam te gebruiken), maar ook om geen "bystander" te zijn, om het niet te laten gebeuren. Als je meer wilt weten: http://www.sylviastuurman.nl/blog/2012/07/pesten-of-niet-pesten-dat-is-de-vraag/

Klapschaats2
Klapschaats218 nov. 2012 - 15:47

Prachtige woorden, principes, nota's, debatten(?) en alles wat op papier wil blijven plakken. Op welke manier bereiken de opstellers de doelgroepen die het echt nodig hebben, en wat is het meetbare effect?

1 Reactie
Hanneke Felten
Hanneke Felten18 nov. 2012 - 15:47

Beste Zingende Zaag, goede opmerking. We hebben een rol in het ontwikkelen diverse programma's die opgebouwd zijn als effectieve interventie (werken veel met Intervention Mapping) op het gebied van emancipatie, diversiteit en inclusie. Op het gebied van gender en pesten is er nog weinig. Wanneer hier mee draagvlak voor is, zou het in den de toekomst mogelijk kunnenn worden om ook op dit thema een effectief programma te ontwikkelen.