Excuses voor slavernij: hoog tijd

Volgens een groot aantal organisaties met leden van Caribische afkomst moet koningin Beatrix haar excuses aanbieden voor het slavernijverleden. Een mooie gelegenheid zou zich voordoen in 2013 want dan is het precies honderdvijftig jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte.

Als dat gebeurt, dan doet de koningin dat ook namens mij. Zou dat terecht zijn? De voorouders van de familie Van der Horst zijn Westfaalse keuterboeren die waarschijnlijk tusen de jaren 1780 en 1800 naar Schiedam kwamen om daar werk te zoeken in de branderijen. Zij hebben never nooit iets met slavernij te maken gehad. De kans is zelfs heel groot dat zich onder mijn voorouders mensen bevonden die door vormen van horigheid of lijfeigenschap aan een heer gebonden waren. 

Toch is het een uitstekend idee om schoon schip te maken. Het is hoog tijd dat koningin Beatrix haar verontschuldigingen aanbiedt voor de slavernij. Zij doet dat dan ook namens mij, niet vanwege de daden van mijn voorouders maar omdat ik een Nederlands paspoort bij me draagt. 

Wie kiest voor de Nederlandse nationaliteit krijgt niet alleen heden en toekomst, maar ook de geschiedenis van ons land er gratis bij. Plus alle daarmee in verband staande verantwoordelijkheden. Soms is dat een lust en soms een last. Het alternatief is het vertrek naar een land met een schoner verleden. Als de koningin haar excuses aanbiedt, dan doet zij dat dus namens iedereen ook namens de Caribische organisaties die op dit gebaar aandringen. Hun voorzitters dienen net zo goed met gebogen hoofd de plechtigheid bij te wonen.

De vraag is dan aan wie hare majesteit in 2013 haar verontschuldigingen aanbiedt.  Antwoord: aan niemand. Zij excuseert zich vóór iets. Zij excuseert zich voor praktijken, verricht onder de dekking van de Nederlandse vlag, die wij vandaag de dag als misdadig beschouwen. Het gaat immers om een stuk verleden van ons land, waar de hedendaagse burgers zich alleen maar voor kunnen schamen. Dat iedereen vroeger slavenhandel heel normaal vond, inclusief de slaven zelf, is in dit kader niet van betekenis. Dat is van belang als je de geschiedenis van de handel in mensen bestudeert. 

Koningin Beatrix moet dus zeggen, dat zij namens de Nederlanders haar verontschuldigingen aanbiedt en dat wij ons achteraf gezien voor het slavernijverleden moeten schamen. Heeft Nederland nu iets goed te maken? Dat is logisch. Anders blijft het een leeg gebaar. Juist deze zwarte bladzijde in de geschiedenis moet ons land er toe inspireren om keihard strijd te voeren tegen de hedendaagse slavernij en vormen van uitbuiting die daarmee vergelijkbaar zijn. Dit betekent bijvoorbeeld in eigen land een veel actievere strijd tegen de handel in vrouwen en meisjes voor de prostitutie en een betere bescherming van slachtoffers die aangifte hebben gedaan. Het betekent ook strijd op internationale fora en het vormen van bondgenootschappen met gelijkgezinde landen. 

Tegelijkertijd dient ons land zich in te zetten voor gelijke kansen van alle landen op de wereldmarkt zodat de tariefmuren tegen producten uit ontwikkelingslanden voorgoed worden afgebroken. 

Tenslotte: wij gaan door met onderzoek naar de geschiedenis van de slavernij en de belastingbetaler fourneert blijmoedig die paar centen voor het onderzoeksinstituut, dat nu dreigt te worden wegbezuinigd.