Er is nog altijd te weinig empathie en bescherming voor lhbti+ asielzoekers

In de schaduw van het felle debat over asiel en migratie is er een minder opvallende strijd gaande die al lange tijd onderbelicht blijft: de strijd van lhbti+ asielzoekers om serieus genomen te worden met betrekking tot hun seksuele voorkeur en genderidentiteit. Hoewel onze samenleving vooruitgang heeft geboekt in het accepteren van diversiteit, worden deze kwetsbare mensen nog steeds vaak geconfronteerd met onbegrip, discriminatie en geweld. Onlangs werd ik herinnerd aan deze realiteit toen ik een bijeenkomst bijwoonde voor deze groep.

De groep die ik bezocht bestaat uit mensen die hun thuisland zijn ontvlucht, afkomstig uit landen als Rusland, Turkije, Ivoorkust en Oeganda. Voor vrijwel alle groepsleden is de reden voor hun vlucht hetzelfde: hun seksuele voorkeur of genderidentiteit, en de haat die zij vanwege hun identiteit ervaren in hun geboorteland. Het is de hoogste tijd dat we aandacht vragen voor hun problemen en krachtig pleiten voor een menswaardige behandeling en bescherming van lhbti+ asielzoekers.

Het is zorgwekkend dat in Nederland, waar we vaak spreken over gelijkwaardigheid en gelijke rechten, lhbti+ asielzoekers vaak met ongeloof en wantrouwen worden geconfronteerd met betrekking tot hun identiteit. Ze zijn niet alleen gevlucht vanwege politieke conflicten of economische problemen, maar ook omdat hun seksuele voorkeur of genderidentiteit in hun thuisland reden is voor haat en vervolging. Het is onacceptabel dat ze bij aankomst in een nieuw land opnieuw twijfel moeten ervaren over de geldigheid van hun identiteit. Dit leidt niet alleen tot emotionele schade, maar houdt hen ook gevangen in een vicieuze cirkel van kwetsbaarheid en onzekerheid.

Een van de grootste problemen is het gebrek aan kennis en begrip bij immigratieambtenaren en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) met betrekking tot de nuances en complexiteit van seksuele voorkeur en genderidentiteit. Vaak worden stereotypen en vooroordelen gebruikt om iemands identiteit te beoordelen. Vorig jaar heeft COC Nederland een onderzoek uitgevoerd naar tientallen afgewezen lhbti+ asielzoekers en concludeerde dat dit vaak gebeurde op basis van ontoelaatbare criteria.

Dit toont niet alleen een gebrek aan professionaliteit bij immigratieambtenaren en de IND, maar ook een schrijnend gebrek aan empathie. Het is dringend noodzakelijk om grondige trainingen en bewustmakingsprogramma's voor deze ambtenaren te implementeren, zodat zij lhbti+ asielzoekers met het respect en de zorg behandelen die zij verdienen.

Een andere zorgwekkende kwestie is de bescherming van lhbti+ asielzoekers in opvangcentra. Deze centra zouden veilige toevluchtsoorden moeten zijn voor mensen die zijn gevlucht vanwege vervolging en discriminatie. Helaas ervaren lhbti+ asielzoekers hier vaak pesterijen. Ze durven niet zichzelf te zijn, zoals recentelijk werd bevestigd in gesprekken die ik met enkelen van hen heb gehad. Ze worden geconfronteerd met pestgedrag, discriminatie en zelfs fysiek geweld. Het is absoluut noodzakelijk dat opvangcentra specifieke maatregelen nemen om de veiligheid en het welzijn van deze mensen te waarborgen, zoals aparte verblijfsruimtes, training voor medewerkers en protocollen tegen discriminatie.

Een mogelijke oplossing voor deze problemen ligt in het ontwikkelen van een gestandaardiseerd en inclusief beleid voor lhbti+ asielzoekers. Dit beleid moet gebaseerd zijn op respect voor mensenrechten en gelijke behandeling voor iedereen, ongeacht hun seksuele voorkeur of genderidentiteit. Het moet duidelijk definiëren wat als vervolging op basis van een lhbti+ identiteit wordt beschouwd en hoe bewijs voor deze vervolging moet worden beoordeeld.

Bovendien is het van belang om specifieke trainingen en bewustmakingsprogramma's aan te bieden aan alle betrokken partijen, waaronder immigratieambtenaren, de IND en opvangcentra. Deze programma's moeten gericht zijn op het begrijpen van de diversiteit van seksuele voorkeuren en genderidentiteiten, het herkennen van discriminatie en het creëren van een respectvolle, inclusieve omgeving.

Tot slot moet er nauwere samenwerking komen tussen asielinstanties, maatschappelijke organisaties en de lhbti+ gemeenschap zelf. Samen kunnen we ervoor zorgen dat de stemmen van lhbti+ asielzoekers gehoord worden en dat hun behoeften serieus worden genomen.

In een samenleving die streeft naar inclusie en gelijkwaardigheid kunnen we het ons niet permitteren lhbti+ asielzoekers te negeren of te marginaliseren. Het is de morele verantwoordelijkheid van elk gastland om een veilige haven te bieden aan mensen die zijn gevlucht vanwege wie ze zijn en van wie ze houden. Door bewustwording, training en inclusief beleid kunnen we positieve verandering teweegbrengen en een betere toekomst creëren voor lhbti+ asielzoekers.