Er is geen plan B, want we hebben geen planeet B

In de schaduw van de berichtgeving over IS en Syrië vindt deze week de klimaattop in New York plaats. En niet toevallig is nu in Rotterdam een conferentie over deltaregio’s in de wereld. Een volle 30% van de wereldbevolking woont in de buurt van een riviermonding en is daarmee extra kwetsbaar voor de effecten van klimaatverandering.

De conferentie geeft een indrukwekkend beeld van de innovaties en technologische vooruitgang in adaptatie. Te beginnen door Aboutaleb met een demonstratie van hoe Rotterdam zich klaarmaakt voor intensievere regenbuien en zeespiegelstijging. Er tekent zich een duidelijke kentering af vergeleken met de vorige eeuw, waarbij technologie zich aanpast bij de natuur en daar op bouwt. Minder beton en veel meer gebruik maken van ‘zachte’ maatregelen zoals het creëren van zandbanken voor de kust van New York of het planten van mangrovebossen voor de kust van Indonesië.

Tussen de ambitieuze en hoopvolle verhalen door, sijpelt door de conferentie ook de boodschap dat het niet genoeg is. Als de CO2 uitstoot niet drastisch omlaag gaat stevent de wereld toch af op een catastrofe. Minister Schultz-van Haegen gaf het vanmorgen toe. Na haar speech over veelbelovende plannen met adaptatie, kreeg zij van de voorzitter van de conferentie de volgende vraag: “zijn deze maatregelen voldoende om een zeespiegelstijging van 6 meter aan te kunnen”? “Absoluut niet”, was het antwoord van Schultz- van Haegen, “Grote delen van ons land liggen al 4 meter onder de zeespiegel. Met veel innovatie en investeringen kunnen we het redden bij 85 centimeter, maar 6 meter is ondenkbaar”.

Deze week kwam ook het nieuwe boek uit van Naomi Klein: ‘No Time. Verander nu, voor het klimaat alles verandert’. Volgens Klein is een zeespiegelstijging van meerdere meters niet ondenkbaar, maar waarschijnlijk. Dit wordt bevestigd door het omvangrijke werk van de International Panel for Climate Change. De uitstoot van CO2 is de laatste twintig jaar alleen maar omhoog gegaan. De komende decennia blijft dat zo. China geeft aan nog naar een piek toe te groeien, voordat het land later deze eeuw gaat reduceren. Ondertussen stapelt CO2 door in de atmosfeer en worden de effecten dagelijks steeds zichtbaarder. Vooral in de toename van rampen. Myles Allen van Oxford universiteit vatte het samen: klimaatverandering maakt slecht weer een stuk slechter. Het verandert een slechte dag in een ramp. Meer rampen betekent meer vernietiging, meer ontheemden, meer noodhulp. Voorkomen is op den duur beter en goedkoper dan volledig leunen op adaptatie.

Naomi Klein pleit er voor dat we onze leefstijl en de economie radicaal veranderen. Zij denkt dat we niet echt een keuze hebben. Ban Ki-moon, de algemeen secretaris van de Verenigde Naties lijkt het met haar eens te zijn. Bij de opening van de klimaattop in New York zei hij het zo: “We hebben geen plan B, want we hebben geen planeet B”.

Van Thea verscheen het boek Disaster, Conflict and Society in Crises: Everyday Politics of Crisis Response

cc-foto: barkud