Joop

Energie is een sociale kwestie

  •  
01-03-2010
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Een dikke negen op de eindlijst. Zo ervaar ik het onlangs gepubliceerde CBS-cijfer dat negen procent van de stroom in onze stopcontacten tegenwoordig duurzaam opgewekt is.
Vanzelf is het niet gegaan, ik heb er hard voor moeten knokken. Maar de kabinetsdoelstelling voor 2010 is nu al gehaald, zodat er een vol jaar tijd gewonnen is.
Duurzame energie is goed voor het klimaat, maar maakt ons ook minder afhankelijk. Minder afhankelijk van grillige regimes die fossiele brandstoffen leveren. Minder afhankelijk ook van schommelingen in de olieprijs op de mondiale markt. Het CBS- bericht is zeker welkom in het licht van een rapport van zakenbank Goldman Sachs dat afgelopen maandag verscheen. Daaruit bleek dat de olieprijs snel tot wel 95 dollar kan stijgen. Vergelijk: een jaar geleden kostte een vat olie 40 dollar.
Achter die nuchtere cijfers gaat menselijk leed schuil, voor honderdduizenden Nederlandse gezinnen. Zij hebben al moeite de eindjes aan elkaar te knopen door de aanhoudende economische crisis.  Hogere olieprijzen leiden tot stijgende energierekeningen. Gezinnen houden nog minder over aan het einde van de maand.
Energie is een sociale kwestie. Dat heb ik altijd zo gezien. Goed beschouwd zijn wij gevangen in de slavernij van het zwarte goud. Het promoten van duurzame energie (windmolens, zonnepanelen, bodemenergie en biobrandstof) is een vorm van emancipatie. De andere kant van deze medaille is energiebesparing. Het doet me pijn aan de ogen om te zien hoeveel koopkracht er maandelijks wegvloeit door de gaten en kieren van slecht geïsoleerde woningen. Dit treft juist de portemonnee van de meest kwetsbare gezinnen in huurhuizen. Alsof ze iedere maand een emmer leeggooien.
Ik vind dat deze sociale misstand moet stoppen. Het kabinet had al een paar goede stappen gezet, denk bijvoorbeeld aan het crisispakket dat vorig jaar april gepresenteerd werd. Maar het is nog te vrijblijvend. Om te beginnen moet ieder huis een energielabel krijgen. Vervolgens moeten ieder huis met een slecht label aangepakt worden. De woningcorporaties en energiebedrijven moeten snel aan de bak. Ik had met Eberhard van der Laan alles gereed om hen daartoe te verplichten. Zelf bleken ze namelijk niet in staat om door te pakken. Daarom moet de overheid ze een strenge norm opleggen. Alleen dan gaat iedereen mee en wacht niet meer op elkaar.
Voor minder doe ik het niet: die negen procent duurzame stroom moet zo snel mogelijk  naar honderd. De gaten en kieren van woningen moeten gedicht. Als Goldman Sachs dán een explosie van de olieprijs voorspelt, is er geen reden meer voor paniek. Dan zijn we bevrijd van de slavernij van het zwarte goud. En dan pas prijkt er een 10 op het rapport.
Bekijk hier de CBS-cijfers.

Meer over:

opinie, groen
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (18)

geejeehaa
geejeehaa1 mrt. 2010 - 9:27

Met 'duurzaam opgewekt' wordt bedoeld 'zonder hoge CO2 emissie'? In dat geval zal kernenergie ook bij de duurzame energie worden gerekend?

Milieunet
Milieunet1 mrt. 2010 - 9:27

Ongelofelijk. Die 9 procent halen we alleen door de economische crisis. Absurd om jezelf een 9 te geven voor het duurzame energiebeleid van de afgelopen 3 jaar. Gelukkig nog iets verstandigs van oud-minister Jacqueline Cramer: Voor minder doe ik het niet: die negen procent duurzame stroom moet zo snel mogelijk naar honderd. Zie ook: http://goo.gl/cP9o

vanessa2
vanessa21 mrt. 2010 - 9:27

Mevrouw Cramer geeft zichzelf een 9, maar niet voor rekenen. Ik heb al jaren zo'n simpele vraag waar ik maar geen antwoord op krijg. Als je nu hier met zonnepanelen en windmolens en god-weet-wat de eigen energie opwekt is dat natuurlijk veel duurder, maar hoeveel win je dan terug aan hoogwaardige werkgelegenheid, verminderde CO2-uitstoot; en hoeveel verdien je terug omdat je geen oorlogen meer hoeft te voeren in Irak en Afghanistan en griezels in Saoedi-Arabie te vriend moet houden? En hoeveel wordt zonne-energie goedkoper als je het massaal gaat toepassen? Ik zou die som wel eens willen zien en dan kunnen we samen de afweging kunnen maken of we, wat dan als verhoging op de rekening komt, willen betalen of niet.

pegasus2
pegasus21 mrt. 2010 - 9:27

Ik zou zeggen regering begin bij jezelf,met echte regelgeving voor de energieverslinde industrie,welke je ondanks de huidige regelgeving blijft gedogen.En dan heb ik het nog niet over de mileuvervuiling.

awakker
awakker1 mrt. 2010 - 9:27

Die 9% is te danken aan terugval van de elektriciteitvraag (voor het eerst sinds WOII), en extra meestook van biomassa in kolencentrales als gevolg van sterk gedaalde biomassa prijzen in 2009. Die extra meestook is bovendien nog gefinancierd uit de oude MEP subsidieregeling, niet uit het Schoon & Zuinig programma van het (demissionaire) kabinet. En door gebrek aan ruimte, en gebrek aan budget, blijft de kabinetsdoelstelling van 4000 MW wind op land steken op ongeveer 2000 MW. Het beleid van Jacqueline Cramer heeft niet of nauwelijks bijgedragen aan die 9%. Wel heeft de minister veel geld over de balk gegooid met subsidies voor dure zonnepanelen en kleinschalige biomassa. Wat meer bescheidenheid was op zijn plaats geweest. http://bit.ly/aZUdt6

Pjotrs
Pjotrs1 mrt. 2010 - 9:27

Jezelf een dikke negen op je eindlijst geven als je 9% goed hebt? Tijd voor een nieuw spreekwoord: eigen roem riekt naar biomassa. Het dichten van alle gaten en kieren in woningen heeft overigens een grens, want als je ze eenmaal hebt gedicht moet je het raam weer open zetten om te ventileren. Zie de drama's in woningen met milieuvriendelijke ventilatiesystemen: daarin valt niet te leven.

robheus2
robheus21 mrt. 2010 - 9:27

Had dat afgelopen kabinet niet nog even wat extra crisis maatregelen kunnen nemen, zoals het versneld energiezuiniger maken van alle woningen met een slecht energierendement? We lopen qua aspiraties in Nederland ondertussen wel mijlenver achter met Duitsland en andere Europese landen. Ook is niet te begrijpen waarom als het om duurzaamheid gaat, we jarenlang voornamelijk alleen klimaatbeleid hebben gevoerd, terwijl er ook andere, misschien wel belangrijker, redenen zijn om aan duurzaamheid te doen. Wat te denken van economische motieven?

Frank23
Frank231 mrt. 2010 - 9:27

Ach mevrouw Cramer, waarom zo bescheiden, u wilde veel meer! Zo wilde u de energierekening voor iedereen 40% duurder maken over een paar jaar. Toen was energie voor u nog geen sociale kwestie en ging het alleen nog maar over co2.

AlbertHofmann
AlbertHofmann1 mrt. 2010 - 9:27

Ik had een beetje de hoop dat mevr. Cramer zich zelf een cijfer zou geven over de periode dat ze minister was. Goed beschouwd heeft minister Cramer veel meer kunnen doen dan mogelijk was, achteraf is dat natuurlijk altijd makkelijk, maar je hoeft niet veel van Cramer te weten dat er na haar regeer periode wel heel makkelijk is om zo'n standpunt in te nemen, dat had u moeten doen toen u nog minister was. En dan over het sociale aspect van energie... Natuurlijk is energie een sociale kwestie, zo sociaal zelfs dat het niet onderhevig aan marktwerking moet zijn.

Joeri2
Joeri21 mrt. 2010 - 9:27

9% is bij mij een 1. En dan rond ik het af naar boven.

[verwijderd]
[verwijderd]1 mrt. 2010 - 9:27

nu is het natuurlijk zo dat als ik 9% scoor tijdens een repetitie ik echt geen 9 krijg, je eigen doelen halen (die al niet van veel ambitie getuigen) is ook niet echt bijzonder. De oplossingen die aangedragen worden zijn ook niet echt bijzonder, het energielabel is door de burger afgewezen, te bureaucratisch, te duur en dus gewoon ongewenst. De stijging van de energiekosten in nederland zijn buiten tijdelijke schommelingen toch voor een fors deel het gevolg van belastingverhogingen, dubbel zo erg gezien het feit dat de winsten van de meeste energie bedrijven ook nog eens naar gemeenten en provincies gaan. Als de overheid eerlijke energie wil moet ze eens beginnen de hele boel te nationaliseren en onder 1 leiding te brengen, vervolgens het maken van winst te verbieden (kostprijs incl een fatsoenlijk bedrag voor investeringen) Overigens 100% duurzaam zal nooit lukken al was het maar omdat je voor elke kwh wind en zon een kwh conventionele achter de hand moet hebben.

1 Reactie
JanmetdePet2
JanmetdePet21 mrt. 2010 - 9:27

100% duurzaam zal nooit lukken? xD Klinkt een beetje tegenstrijdig. Op de lange termijn wordt alles duurzaam, anders verdwijnt het.

Stiller
Stiller1 mrt. 2010 - 9:27

U gaat me iets te kort door de bocht! - Nederland loopt ver achter bij veel andere Europese landen. - Het komt er héél erg op aan, waar je biobrandstoffen van betrekt! Welke brandstoffen, welke landen, welke teeltwijzen. - De boodschap dat energiebesparen ook een sociale kwestie is, is heel slecht verkocht. Hetzelfde geldt voor de boodschap dat minerale energiebronnen en uranium eindige grondstoffen zijn. Slecht verkocht! Terwijl dit toch beter te verkopen is, eenvoudiger duidelijk te maken dan de abstracte boodschap over CO2 en klimaat. - Energie uit waterkrachtcentrales, bijvoorbeeld geïmporteerd uit Noorwegen, is weliswaar CO2-neutraal, maar niet zondermeer zonder schade voor het milieu. In sommige landen is die schade zelfs onherstelbaar groot, ook in sociaal opzicht (Portugal is een schrijnend voorbeeld). En bovendien ben je daarmee wéér afhankelijk van andere landen. - Ik heb 100% groene stroom èn gas. Maar als de energieprijzen stijgen, stijgen mijn energiekosten mee! Hoe verkoopt u dát? Daar moeten we dus van áf... - Veel huishoudens leven zuinig met energie, gewoon omdat ze niks te verteren hebben. Ga je die huizen laten isoleren door de woningbouwverenigingen, dan worden die kosten doorberekend naar de huurders. Paradoxaal genoeg kan dat juist leiden tot hógere kosten, en is het toegenomen comfort de enige echte winst voor de huurder. Daar moet zeer voorzichtig mee worden omgegaan, want we huren al zo ongelooflijk duur in Nederland. - Als we écht iets willen bereiken, moet er een stevige verplichting middels wetgeving gaan gelden. Als basis voor de ontwikkeling van steeds betere technieken in de zgn. vrije markt. Als 9% een 9 oplevert en u wilt naar een 10. Heeft u het dan over 10%? Véél te weinig! U had het, evenals uw voorgangers, niet gemakkelijk als een van de meest machteloze ministers. Dat begrijp ik. Ik heb met u te doen. Succes op 9 juni. Ik hoop u terug te zien!

1 Reactie
KoenGuiking
KoenGuiking1 mrt. 2010 - 9:27

'Hetzelfde geldt voor de boodschap dat minerale energiebronnen en uranium eindige grondstoffen zijn. Slecht verkocht! Terwijl dit toch beter te verkopen is, eenvoudiger duidelijk te maken dan de abstracte boodschap over CO2 en klimaat.' Helemaal mee eens. Een jaar of acht geleden discussieerde ik met een aantal studiegenoten over klimaatverandering. Ik stelde dat zo'n abstract begrip nooit zou aanslaan. 'Het wordt een paar graden warmer, in Nederland valt wat meer neerslag, elders weer wat minder en we moeten onze dijken een half metertje ophogen vanwege de licht stijgende zeespiegel. Daar ziet niemand een probleem mee hoor', zei ik destijds. Ik bleek fout te zitten. Klimaat werd hartstikke hip. Maar ik geloof nog steeds dat fenomenen als de eindigheid van grondstoffen en vervuiling van lucht, water en bodem veel beter te verkopen zijn. Het eerste vaatje olie kwam pas 150 jaar geleden uit de grond. Sindsdien is de wereldbevolking minstens verzesvoudigd. Zonder al die reserves uit de bodem te gebruiken was dat nooit gelukt. Ik noem het reserves, want straks hebben we niks meer als we het echt nodig is (niet voor het produceren van allerlei consumptiegoederen, maar om ons warm te houden tijdens een kleine ijstijd of om de airconditioning te laten draaien als het inderdaad snikheet wordt). Verzesvoudigd in 150 jaar! Echt! Dat geldt voor Nederland. Op wereldschaal zijn we waarschijnlijk nog harder gegroeid. We zijn een plaag. De mensheid is een natuurramp. We vreten de hele planeet kaal, maar we zien het nog niet omdat we in onze reserves aan het tasten zijn. Zonder die niet-hernieuwbare grondstoffen uit de bodem zouden we nu al twee planeten aarde nodig hebben om voldoende voedsel voor iedereen te verbouwen. Laat staan in 2050, als er volgens de VN 9 miljard mensen op aarde zullen rondlopen. Dat is toch erg? Maar straks is het gewoon op en maken we elkaar af om de restjes. O wacht, dat gebeurt al. Ja. Je wordt er cynisch van. Maar dat moet niet. Als we nu maar allemaal inzien dat die reserves eindig zijn en dat we nu heel erg op de pof leven (we hebben zeg maar een begrotingstekort van 100 procent: die extra aardkloot), dan gaan we vast heel hard lopen om oplossingen te bedenken. De koek is straks op. En in het Westen hebben we ons deel van de koek al lang op. Van de rest moeten we afblijven. Wij aardolievreters moeten echt heel hard gaan afkicken en afbouwen. Alle ontwikkeldende landen (inclusief China) mogen wat mij betreft nog even doorgaan met olieslurpen. Dat lijkt me wel zo eerlijk. Maar we moeten met z'n allen afspreken hoeveel iedereen mag gebruiken (voor het westen ieder jaar een beetje minder, voor de overige landen nu nog even een beetje groei en dan ook minderen) met een duidelijke einddatum. Vanaf 1 januari 2050 wordt er geen druppel olie meer opgepompt, geen gram uranium meer gewonnen en geen brokje anderszins niet-hernieuwbare grondstof verbruikt, tenzij er nood aan de man is. Zo'n soort afspraak. En 'nood' moet duidelijk worden gedefinieerd. Te weinig eten voor de hele wereld zien we nu al aankomen, dus dat is in 2050 echt geen nood meer. We moeten onze aarde nu gewoon zo inrichten dat overal waar iets kan groeien zonder toevoeging van op aardolie gebaseerde producten daadwerkelijk iets verbouwd gaat worden. Dat gaat inderdaad ten koste van de natuur en de biodiversiteit, maar kom op: we zijn een plaag. Wat moeten we anders. We vreten alles op. Dat zei ik toch al. Of moeten we dan toch maar even doorgaan waar we nu mee bezig zijn, zodat ook de natuur nog even door kan blijven gaan? En dan sterven we straks, als de aarde is leeggegraven, met z'n allen binnen hele korte tijd uit, zonder de rest van de natuur met ons mee het graf in te trekken. Wat is socialer? Kiest u maar. A) De mensheid heeft alle kenmerken van een plaag. Ons succes zal onze ondergang worden, maar hoeveel soorten nemen we met ons mee het graf in? B) Doe eens niet zo gek. Er is niks aan de hand. C) Iets anders, nl. ...

omaoeverloos
omaoeverloos1 mrt. 2010 - 9:27

En terwijl de trekvogels door de windmolenparken op zee tot gehakt worden vermalen, de zeezoogdieren totaal gedesorienteerd rondzwemmen en de laatste weidevolgel door de zwaaipalen uit de polders worden verjaagd, kraait Mw. Cramer haar victorie, De natuur hoort nu eenmaal niet bij het milieu, volgens haar. Jammer.

1 Reactie
robheus2
robheus21 mrt. 2010 - 9:27

@MW Oeverloos Dat vogels verstoord worden door windmolens blijkt niet uit onderzoek. Autoverkeer dood meer vogels dan windmolens. Katten nog meer. En voor de visstand zijn windmolens op zee goed, want er kan tussen de molens niet worden gevist.

Hersenschraper
Hersenschraper1 mrt. 2010 - 9:27

Dit treft juist de portemonnee van de meest kwetsbare gezinnen in huurhuizen... Helaas kunnen ze op de energierekening niet lezen hoeveel belasting ze (totaal) betalen voor de verstrekte subsidies. Als dat het geval zou zijn, dan zou het snel gebeurd zijn met het draagvlak voor duurzame energie.

1 Reactie
Pjotrs
Pjotrs1 mrt. 2010 - 9:27

Die "meest kwetsbare gezinnen in huurhuizen" betalen helemaal geen belasting maar worden juist uit de belastingpot onderhouden, dus je redenering gaat niet op.