Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

En nu over de liefde. Hoog tijd.

  •  
26-09-2021
  •  
leestijd 7 minuten
  •  
1584 keer bekeken
  •  
32104862088_3821f61b52_c

© cc-foto: Daniel Altunes

We kijken naar een vriend met zachtere ogen dan naar een geliefde
Mirjam Vriend en Bram Bakker corresponderen maandelijks over de geestelijke gezondheid. Dit is de tiende aflevering.
Beste Bram ,
en nu over de liefde. Hoog tijd.
Ooit had ik een vriend met wie ik alles, ja echt alles kon bespreken. Helaas leeft hij niet meer.
Als ik hem vroeg hoe het met hem en zijn lief ging, antwoordde hij standaard:
‘Goehoed, ja…..eh, nou….’
Daarna kwam er een klacht over de geliefde.
Op een dag zei hij: ‘Al dat geklaag is natuurlijk mijn manier om altijd één voet buiten de deur te houden.’
Wijze woorden. Ik heb ze goed onthouden en betrapte mezelf van tijd tot tijd op dezelfde neiging; zeuren, zodat je je nooit helemaal overgeeft, want overgave in de liefde is best eng.
De wereld is veranderd, de liefde ook.
In het verleden was het heel normaal dat de liefde en een huwelijk twee verschillende dingen waren. Dat beide echtelieden buitenechtelijk rond-koekeloerden was zeker in hogere kringen gewoon, en prima als men verder goed leverde wat er verwacht werd. Bedenk daarbij dat veel mensen ook het Goddelijk Oordeel vreesden; echtscheiding was zelden een optie.
Romantisch? Nee. Overzichtelijk? Ja.
En nu zijn we zo vrij. De meesten van ons, althans.
Niemand schrijft ons voor óf, hoe, en hoe lang we ons aan een ander verbinden. Kijkend naar het verleden hebben we geconstateerd dat dat oude liefdesmodel niet leuk was voor de mens (is dat waar?…) en dat daarom de liefde nu wél leuk hoort te zijn. Heel leuk.
De lat ligt hoog.
Daarnaast zijn we tegenwoordig zeer gesteld op “zelfverwezenlijking”. Daar moet die partner goed bij aansluiten. Er is “Ik” en er is “Wij”. Dat je, als Magere Hein om de hoek gluurt, zou constateren dat je teveel hebt ingeleverd van wat je voor jezelf bedacht had, is een schrikbeeld in ons achterhoofd.
Overdrijf ik, Bram?
Er wordt veel uit elkaar gegaan en gewisseld.
Natuurlijk ben ik op internet gaan speuren wat diverse onderzoeken en specialisten hierover zeggen.
Opvallend vaak genoemd: die veelgeprezen vrijheid valt ons zwaar. We voelen ons een piepklein bootje in een oceaan van mogelijkheden en dat gevoel gaat met ons aan de haal.
Tja, wat er ook op dat oude liefdesmodel viel aan te merken; het was heel duidelijk en maakte dat er over bepaalde dingen niet meer nagedacht hoefde te worden. Je lot was je lot, en dat zo leuk mogelijk invullen was wat er dan restte. Maar wij, anno nu,  kunnen niet naar iets buiten onszelf wijzen als onze liefdes-situatie niet naar onze zin is. Want alles is maakbaar, dus maak het !
Wacht….
Zei ik dat wij niemand de schuld konden geven?
Toch wel.
De partner!
Die schat ons niet naar waarde! Levert niet wat we nodig hebben! Of belet ons het zélf te doen!
Via diverse media overspoelen allerlei “mensen die het weten kunnen” (dat kan net zo goed een psycholoog als een BN-er zijn) ons met uitgebreide adviezen over wat je allemaal kunt ondernemen om je relatie kans op een lang leven te geven. Kort samengevat: veel leveren, veel krijgen.
De onderstroom in die betogen voelt vaak dwingend: als je niet voldoende met deze suggesties doet, graaf je je liefdesgraf.
Wat verwachten we vooral?
Veiligheid én avontuur, zeggen veel onderzoeken.
Bij veiligheid denk ik aan zaken als erkenning, luisterend oor, bemoediging. Bij avontuur aan verrassende activiteiten en initiatieven, vrolijke seks, nieuwe recepten.
Een uitdagende contradictie. Een fulltime job. Een olympische prestatie.
Nooit meer achterover leunen. Pfff…..
Ik was ongeveer eind dertig, toen me dit begon op te vallen: het grote verschil tussen wat we van een vriend verwachten en wat we van een geliefde verwachten. Laat duidelijk zijn dat ik die neiging ook bij mijzelf zag. Het leek me zinvol om te kijken wat ik van mijn vriendschappen kon leren wat mogelijk van nut was in mijn liefdesleven, en eerlijker bovendien. Van vrienden pikken we meer. We zeggen soms letterlijk dat “we immers niet met ze getrouwd zijn”. We gaan zeker weleens een gesprek aan over iets wat we echt moeilijk aan ze vinden, maar het leidt minder snel tot een breuk.
We kijken naar een vriend met zachtere ogen dan naar een geliefde….
Eerlijk gezegd: ik brak meerdere malen met geliefden als ik iets groots met mijzelf had uit te zoeken. Ik vluchtte, deels omdat mijn partner het doorkreeg, maar vooral in de hoop dat ik mijn relatie er de schuld van kon geven in plaats van mijzelf aan te kijken. Allemaal onbewust, op dat moment. Therapeuten hielpen mij braaf met het zoeken van de manco’s van mijn partners. Helaas.
Waarom vertel ik dit? Omdat ik het idee heb dat ik mensen vrij vaak zie weggaan om die reden en ik dat zo jammer vind. Zoals vaker denk ik dan: spraken we maar meer met elkaar over dit soort cruciale zaken, durfden we maar wat meer.
Deel jij deze gedachten over moderne liefde, Bram? Of kijk jij er heel anders tegenaan?
Ik ben benieuwd.
Warme groet,
Mirjam
Ha Mirjam ,
We hebben het al over van alles gehad in onze correspondentie, maar toen ik bovenstaande las dacht ik: we komen wat meer bij de essentie van het leven. Niet alleen die van jou of mij natuurlijk, maar die van de diersoort mens in het algemeen. Je kent mijn betoog dat niets ons van andere zoogdieren onderscheidt dan een (beperkt) talent om over de dingen na te denken en niet direct (of niet altijd) over te gaan tot actie. Dat is in dit kader nogal relevant. Zoals alle dieren hebben we contact met soortgenoten, inclusief (zo nu en dan) seksuele handelingen. Het is typisch menselijk om daar allerlei gedachten bij te hebben, maar het staat niet ter discussie dat we in de basis relationele wezens zijn, allemaal. Dat er in het denken daarover een soort mode lijkt te bestaan vind ik eigenlijk een beetje treurig. Is het ook eigenlijk niet een vorm van luxe, dat velen van ons het zich kunnen veroorloven om de ene partner te vervangen door een andere? Op een willekeurig moment, en dan ook nog de spelregels wijzigen, omdat bijvoorbeeld vreemdgaan eerst wél mocht, maar nu toch niet meer zo gewenst is?
Er zijn serieuze argumenten om te pleiten voor levenslange, monogame relaties. Zeker als er (klein)kinderen in het spel zijn, omdat voldoende is aangetoond dat opgroeien in een stabiel, warm gezin het beste is dat de jonkies kan overkomen.
Jij en ik zijn daar niet zo goed in geslaagd, waarschijnlijk ook door de tijd waarin we opgroeiden. De gewetensvraag die we onszelf kunnen stellen is voor de hand liggend: ben ik er nu echt veel wijzer van geworden, van alle affaires waarin de liefde werd bedreven. Natuurlijk, je leert jezelf beter kennen, als het goed is. Maar ik denk nog regelmatig aan de maatschappelijk geslaagde ondernemer, multimiljonair, die met mij zijn vijfde echtscheiding wilde bespreken. ‘Uiteindelijk was mijn eerste vrouw toch de liefde van mijn leven, en kwam geen enkele relatie daarna nog in de buurt van wat ik met haar had.’
Ik zal ook maar direct reageren op het tegenargument: het is inderdaad lastig om zeker te weten wanneer iemand ‘de ware’ is. En het moet van twee kanten komen. Je moet ook niet te snel conclusies trekken en het kan wel een paar jaar duren voor je het zeker weet, maar mijn persoonlijke overtuiging is toch dat je er goed aan doet om er op een bepaald moment voor te gaan staan: dit is mijn levenspartner, met alles er op en aan. Hij/zij is niet perfect, maar ik kies ervoor om samen een relatie te hebben. Ik ga niet bezwijken voor verleidingen, ook al zijn ze groot en komen ze op een ‘verkeerd’ moment. Niet-vreemdgaan kan ook een doel zijn, en het bereiken daarvan een prestatie.
Jij weet ongetwijfeld ook dat voorbeeldgedrag van belangrijke mensen in het leven een zeer grote rol speelt in wie jij bent of wordt in jouw eigen leven. Wat hebben wij onze kinderen laten zien, de afgelopen decennia? Ik ben niet trots op het feit dat mijn kinderen een vader hebben die zich herhaaldelijk vol overgave in een nieuwe liefdesrelatie stortte. Ik kan mezelf wel prijzen voor mijn aanhoudende enthousiasme in de richting van nieuwe partners, maar mijn kinderen zagen wel hoe de relatie met hun moeder en nog een paar andere vrouwen stuk liep. En daarmee ben ik toch geen inspirerend voorbeeld geweest… Mijn eigen ouders hadden toen ik jong was een nogal tumultueus huwelijk, en er waren momenten in mijn pubertijd dat ik heb gedacht: ga toch uit elkaar jullie. Maar inmiddels zijn ze bijna zestig jaar getrouwd en vind ik het toch fijn dat ze nog samen zijn. Ze hebben zich door heel veel heen moeten knokken, dat hoort nu eenmaal bij het leven, maar het is ze gelukt om elkaar niet uit het oog te verliezen. Daar kan ik wel jaloers op zijn. Ik kan de rationele argumenten van het opbreken van mijn relaties nog altijd prima begrijpen, maar naarmate ik ouder word komt de vraag of het niet anders had kunnen aflopen toch wat vaker voorbij.
Je zou kunnen zeggen dat ik er op een conservatieve manier naar kijk, dat ik een behoudende oudere man ben. Dat is dan maar zo. Maar met nadruk wil ik stellen dat ik ook een liberaal ben: ik gun het iedereen om het leven zoveel mogelijk te leiden naar eigen inzichten, en ook in de liefde alles te verkennen zoals het bij hem/haar past. Dat neemt echter niet weg dat ik me soms zorgen maak over het gemak waarmee we stoppen met relaties, omdat het ons even te complex is geworden. Het zou me verbazen als jij deze gedachtegang niet kan volgen, maar je weet het nooit zeker natuurlijk…
Ook ik schenk jou een warme groet! Bram

Meer over:

opinie, leven, liefde
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.