Een tikkeltje minder Zurich kan geen kwaad

Laat hier geen mistverstand over bestaan: Zurich is een film met veel kwaliteiten. Maar het is ook een film die voelt alsof je hem al heel vaak eerder hebt gezien, en dat is een probleem. Vooral bij dit soort arthouse-cinema dat pretendeert te experimenteren en de kijker uit te dagen.

De eerste helft van Zurich toont een vrouw die na een groot verlies ronddoolt langs de Europese snelwegen op zoek naar intimiteit en troost. De tweede helft is een lange flashback waarin haar gedrag uit het eerste deel stukje bij beetje wordt verklaard. Dit wordt allemaal mooi, naturel gespeeld. Zangeres Wende Snijders maakt een indrukwekkend, doorvoeld acteerdebuut. Scenarioschrijver Helena van der Meulen is bijzonder goed in alledaagse scènes interessant maken en weet de spanning vast te houden door heel langzaam informatie te onthullen. Het einde is aangrijpend, alhoewel ook de vraag opdoemt of dit verhaal en de manier waarop het wordt verteld, iets oplevert dat meer is dan de som der delen. Of dat het vooral een slim vertelde anekdote is.

Wat niet helpt is de context waarbinnen Zurich valt. De afgelopen jaren zagen we Nederlandse producties als Nadine, Hemel, Nothing Personal, Kan Door de Huid Heen, vrijwel alle Nanouk Leopold-films en vast nog een stuk of wat titels die ik ben vergeten. Allemaal zogenaamde paradepaardjes van de Nederlandse arthouse; en allemaal verhalen over gekwelde, tikje hysterische vrouwen uit de middenklasse die veel zwijgen, intens voor zich uit staren, inconsequent handelen en plotseling heftig de emoties laten gaan. De films lijken allemaal erg op elkaar en ik vraag me af of de vrouwen uit deze verhalen nou echt de werkelijkheid weerspiegelen.

Binnen zijn soort is Zurich een van de betere. Het verhaal bevat genoeg rauwe emotie. Voor de bioscoopbezoeker die de verwikkelingen in de Nederlandse cinema niet op de voet volgt, is de overbekendheid wellicht minder problematisch. Evengoed, als er de komende jaren wat meer films als Wolf, Aanmodderfakker en Gluckauf worden gemaakt in Nederland en wat minder als Zurich, hoor je mij niet klagen.

Bart Juttmann, bekend van de webserie Ideale Liefde, bespreekt op Joop wekelijks een film. Volg Bart ook op Twitter