Een stukje van niks

Gisteren deed ik niets, en niet zomaar niets maar helemaal niets. Op z’n dag doet zelfs het ontbijt een beetje onzinnig aan. Allemaal tijd die van het grote Niksen afgaat.

Het Niets omarmen, hoe doet men dat? Niet door niets te doen in elk geval. Er moet altijd wat gedaan en veel gelezen. Dat doet men op zo’n dag dus allemaal niet. We hoeven ook niks ‘uit handen laten vallen’, maar beginnen gewoon met niets en eindigen daar ook mee.                

Niet eens uit balorigheid of luie persoonlijke motieven, de ingeving was simpelweg daar; vandaag doe ik niets. Zelfs geen ‘afspraak met mezelf’, gewoon met onbevooroordeelde kinderblik de wijde wereld in, zo beslisten mijn voeten. Geen geringe opgave, die buitenwereld had immers niets te schaften met mijn voornemen en verheft zomaar Niets tot Iets.                                           

Toeval zou de dag dicteren welke weg te gaan, een weg zonder wegwijzer uiteraard. Schitterend winterweer hield mij aanvankelijk vooral buitenshuis. Te veel bladerpracht, geuren van ontbindende natuur en helwit daglicht. Een terrasje lokte vergeefs. Al gauw wierp het verveelde intellect allerlei prangende vragen en aardse beslommeringen op maar het Niets was sterker. Het brein bood die dag geen houvast voor praktische gedachten, er was niemand thuis.

In Nietsen ben ik tamelijk goed. Er kan geen yoga-oefening tegen op, een transcendentale beweging in overtreffende trap. De schoonheid van Niets schuilt ‘m in de vrijblijvendheid. En bij dat Niets hoort ook Onzin. Zinnige zaken zijn voor de denkende buitenwereld. Niets sluit feitelijk alles uit en zet tegelijkertijd alle deuren van tijd en ruimte wagenwijd open.

Enige observaties; “Goh, wat staat het water hier laag”, “Hier kom ik blijkbaar al tien jaar voorbij zonder ooit omhoog te hebben gekeken”, en“Wat is het hier raar stil”. Nietszeggende opmerkingen die onmiddellijk schreeuwen naar het intellect om antwoord en duiding. Maar het bleef stil. Niets kan zo ijzerhard de mond snoeren als het Niets zelf.

Verstandige geesten hebben zich over Niets en het Niks op de meest fascinerende wijze geuit. Filosoferend komt men al snel bij Niets uit. “Iets rijmt op niets” zei Freek de Jonge. “Het Niets schiep het vacuüm. En uit angst voor het vacuüm ontstond alles wat er is” schreef Gerrit Komrij. Tsja, dat zal dan allemaal wel, maar Niets is natuurlijk ook gewoon op zichzelf staand: Niets.

Het is vooral de leegheid van Niets wat de mens beangstigt. Met welke krachten heeft men feitelijk van doen, kan men het Niets laten voor wat het is of moet er uit ons handelen te allen tijde Iets voorkomen? Het scheelt maar één letter, doch in onze beleving werelden van verschil. Het Niets boezemt ons kennelijk de angst voor het nutteloze, de leegheid in. Toch is het Niets ook zeer troostend van aard. Leegtes kán men invullen maar er hoeft helemaal niets. Een grenzeloos begrip invullen, daartoe is de mens helemaal niet toegerust. Geruststellende gedachte.

Heb ik deze dag dan echt helemaal niks gedaan? O, zeker wel, maar van oneindig nietswaardig belang.

De dag leverde naast veel inzichten, agendaloos genot en onverwachte ontmoetingen niet meer op dan dit nikserige stukje.