Een nieuw lijflied voor jongeren: het inspirerende verhaal van Kim Eun-jae

Begin augustus was ik onverwachts in de gelegenheid een optreden van K-popband Blackpink bij te wonen. Hoewel het optreden in het Olympisch Stadion van Barcelona muzikaal weinig verassingen kende, was het vooral de kwalitatief hoogwaardige podium performance, de twee-en-een-half uur durende high energy show én de interactie met het jonge publiek, waaronder uiteraard veel kinderen, die me meer dan ooit deden realiseren hóe groot K-pop wel niet is.

En dan te bedenken dat het feest in Barcelona al drie kwartier voorafgaand aan het optreden begon, toen als opwarmer de Blackpink-muziekvideo’s op een groot scherm werden vertoond en tienduizenden Spaanse tieners en jongeren al massaal en ook nog geregeld in het Koreaans de kelen schor zongen. Op zich niet verwonderlijk, want op YouTube zijn maar liefst zeven Blackpink-video’s al ruim over de grens van een miljard views, terwijl solosongs van Blackpinkleden Rosé, Lisa en Jennie eveneens de miljardgrens zijn gepasseerd.

Dat tieners van over de hele wereld daarom een K-popcarrière ambiëren zal dus weinigen verbazen. K-pop is vandaag dan ook zoveel meer dan alleen Koreaans, zoals we bijvoorbeeld zien aan de in de VS gevestigde K-popgroep Katseye. De achtergronden van de zes dames zijn Filipijns, Koreaans, Ghanees/Italiaans/Zwitsers, Venezolaans/Cubaans, Indiaas en Chinees/Singaporees. Met onder meer hun wereldhit Gabriela zijn ze meerdere keren genomineerd voor een Grammy.

Een keihard trainingsprogramma
Maar zoals dat voor ons allemaal geldt, worden ook tieners en jongeren met K-popambitie óf een inmiddels opgebouwde sterstatus vaker wél dan niet met tegenslagen geconfronteerd.

K-poptrainees starten vaak als jonge tiener om vervolgens jarenlang te worden onderworpen aan een rigoureus regime van zang-, dans- en taallessen aangevuld met onder meer mediatraining en podiumpresentatie, in combinatie met strenge diëten, weinig slaap en constante evaluaties.

Trainees leven vaak in groepswoningen, geïsoleerd van familie en vrienden met weinig persoonlijke vrijheden. Danslessen zijn extra zwaar omdat synchronisatie met andere dansers key is en er bovendien op uiteenlopende muziekgenres wordt geoefend. Taallessen zijn er in het Koreaans, Engels, Mandarijn en Japans. Songwriting kan soms ook onderdeel van het traineeprogramma uitmaken. Vaak gaan de lessen door tot in de nacht zodat er maar weinig van slaap kan worden genoten.

Bovendien zijn de traineeprogramma’s hypercompetitief. De druk om sneller de gewenste perfectie te bereiken dan je mede-trainees is immens. Achteraf spreken veel voormalige trainees dan ook openlijk over depressies en angst in deze periode. Hoewel het systeem artistieke perfectie oplevert, worden de mentale problemen die dit traineesysteem met zich meebrengt door veel critici onaanvaardbaar gevonden, wat uiteindelijk wel resulteerde in enige aanpassingen.

Waar veel trainees overigens slecht op werden voorbereid is hoe om te gaan met de online haat die hen ten deel kan vallen zodra ze in de schijnwerpers treden. En waar ze vaak nog slechter op zijn voorbereid is het zwarte gat waarin ze vallen zodra ze na jarenlange training niet goed genoeg worden bevonden.  

De K-popindustrie en in bredere zin de Koreaanse entertainmentindustrie is dan ook een keiharde, wat zich onder meer uit in het relatief grote aantal zelfmoorden in de Zuid-Koreaanse entertainment-business. 

Een droom die in duigen viel
Des te mooier zijn de verhalen van degenen die de tegenslagen van de afwijzing na jarenlange training weten te overwinnen op een manier die niet alleen bewondering oproept, maar bovenal anderen kunnen inspireren. Verhalen die overigens niet alleen over K-pop hoeven te gaan, maar uiteraard universeel zijn. Het recentelijk meest bijzondere voorbeeld daarvan is misschien wel de carrière van de in Seoul geboren en in de VS opgegroeide Kim Eun-jae.

Zoals zoveel jonge meisjes stond ook zij als vijfjarige voor de spiegel te zingen en dansen. Dat zij op elfjarige leeftijd de gelegenheid kreeg het (loodzware) traineeprogramma van het Koreaanse SM Entertainment te volgen, leek daarom het begin van een droom die werkelijkheid zou worden. Jarenlange coaching in zang, dans en group performance in de hoop en verwachting te worden geselecteerd voor een van de nieuw op te richten K-popbands. Maar het liep allemaal anders.

Want waar verschillende medestudenten daadwerkelijk aan een artiestenleven konden beginnen, viel Kim Eun-jae ondanks haar enorme gedrevenheid telkens weer buiten de boot. Uiteindelijk was het op 23-jarige leeftijd over en uit. Onder meer haar te zware stem werd aangevoerd als reden waarom ze telkens buiten de selectie viel. Haar droom viel in duigen.

Teleurgesteld vertrok ze naar de VS om te studeren aan de New Yorkse Tisch School of the Arts, gespecialiseerd in podium- en mediumkunsten, waar ze vervolgens haar bachelor behaalde. Daarna ging ze zich met dezelfde gedrevenheid als in haar tienerjaren specialiseren in songwriting en het produceren van muziek. Door een toevallige ontmoeting met de Zuid-Koreaanse zanger, producer en songwriter Andrew Choi werden onverwachts nieuwe deuren geopend. Zo kon Kim Eun-jae onder meer deelnemen aan een songwriting camp van SM Entertainment, het label dat haar eerder nog zo rigoureus de deur had gewezen. Als componist beleefde ze haar doorbraak met de topline voor de wereldhit Psycho van Red Velvet, waarna ze ook medeverantwoordelijk werd voor een serie andere K-popsongs, waaronder de hitsong Drama van Aespa.

Maar de echte klapper moest nog komen. Die kwam toen ze werd gevraagd mee te werken aan muziekproducties voor de filmmusical K-pop Demon Hunters, een animatiefilm over een K-pop girl- en boyband waarbij elementen uit de Koreaanse mythologie en demonologie worden gebruikt om een visueel onderscheidende en cultureel gewortelde film te maken. Volgens film director Maggie Kang waren de muziekdemo’s van Kim Eun-jae medebepalend voor het groene licht dat Netflix haar voor de filmproductie gaf. En nadat Kim Eun-jae de door haarzelf gecomponeerde vocale melodielijnen op de demo’s had ingezongen, vond Maggie Kang plotseling dat de songwriter zélf de zangstem van het filmkarakter Rumi - samen met Mira en Zoey lid van de fictieve girl band Huntrix - op zich moest nemen. En zo geschiedde.

Wat er daarna gebeurde is overweldigend. K-pop Demon Hunters werd de meest succesvolle Netflixfilm aller tijden. Momenteel is de film hard op weg naar het ongekende aantal van een half miljard views op de streamingsdienst. Waarbij als klap op de vuurpijl het door Kim Eun-jae mede-gecomponeerde en ingezongen Golden een van de grootste wereldhits van het jaar werd. Inmiddels hebben Golden en de soundtrack van Demon Hunters dan ook meerdere Grammy nominaties op zak.  

We're goin' up, up, up, it's our moment
Maar wat het allemaal extra bijzonder maakt, is dat de lyrics die Kim Eun-jae voor Golden schreef, ook grotendeels over haarzelf gaan. Over haar tegenslagen bij SM Entertainment, over haar dromen die na meer dan tien jaar van intensieve training compleet in duigen vielen, en hoe ze vervolgens mentaal de strijd aanging om op een geheel andere en zelfstandige manier een carrière in de entertainmentwereld op te bouwen. Zie hier vanaf minuut 21 hoe ze over die tijd praat en welke emoties dat nog steeds bij haar oproept.

Door het onverwacht grote succes van de song werd Kim Eun-jae onbedoeld opeens ‘gedwongen’ zélf het lied van haar animatiekarakter live te performen, samen met collega-zangeressen Audrey Nuna en Rei Ami. Met loepzuivere vocalen zingen de drie dames over dromen, tegenslagen, plus de desondanks onaangetaste gedrevenheid om het op de een of andere manier toch te gaan maken. Met dat persoonlijke nummer trad de inmiddels 34-jarige Kim Eun-jae onder artiestennaam EJAE in oktober van dit jaar dus voor het eerst in haar leven in de schijnwerpers:

“I'm done hidin', now I'm shinin' like I'm born to be
We dreamin' hard, we came so far, now I believe
We're goin' up, up, up, it's our moment
You know together we're glowin'
Gonna be, gonna be golden
Oh-oh-oh, up, up, up with our voices
영원히 깨질 수 없는 (unbreakable forever)
Gonna be, gonna be golden”

Kinderen en jongeren wereldwijd zingen deze song niet alleen massaal mee, ze schrééuwen ´m soms mee. Alsof het een nieuw anthem is voor kinderen en jongeren die ondanks onbegrip en tegenslagen toch iets moois van hun leven willen maken. In een tijd waarin de mentale gezondheid van jongeren misschien wel een groter probleem is dan ooit tevoren, roept dit nummer een bijna religieus gevoel bij jongeren op. In de woorden van een reageerder: “This song is so positive and is giving so much light to those who are suffering mental health issues and depressions.”

Ook het thema van de dubbele identiteit is in de song verwerkt: het met een biculturele achtergrond constant moeten schakelen tussen meerdere werelden, code switching tussen twee culturen:

“I lived two lives, tried to play both sides
But I couldn't find my own place”

Wat het nummer voor veel jongeren zo aansprekend maakt, is dat de persoonlijke emoties van Kim Eun-jae zó scherp in het lied doorklinken. Zij kreeg de beat doorgestuurd toen ze in de auto zat op weg naar de tandarts en kwam vervolgens al rijdend met de melodielijn. Daarna werkte ze samen met collega-componist Mark Sonnenblick aan het vervolmaken van de lyrics die nu voor kinderen en jongeren in de hele wereld zoveel betekenis hebben.

Jongeren voelen zich door volwassenen nogal eens onbegrepen, dat is altijd al zo geweest. Toch kan ook in de huidige tijd muziek hun specifieke frustraties, dromen en rebellie verwoorden op een manier die ze zelf niet kunnen. Een song of artiest wordt dan een vertegenwoordiger van een generatie.

Dat muziek ook vandaag jonge mensen inspireert en motiveert, maakt deze song meer dan ooit duidelijk, ook al zullen niet alle volwassenen dat begrijpen. Kim Eun-jae heeft de harde afwijzing na een meer dan tien jaar durende loodzware K-pop training overwonnen. Een training die talloze slachtoffers eist, maar geregeld ook haar vruchten afwerpt. Niet alleen persoonlijk voor Kim Eun-jae, maar voor een generatie.