Een mindere Cronenberg is nog altijd beter dan de rest

Op zijn oude dag probeert David Cronenberg (1943), de grootmeester van de body horror, nieuwe paden te betreden, met wisselend resultaat. Zo was er in 2005 de fenomenale unheimische thriller A History of Violence en in 2011 het minder geslaagde kostuumdrama A Dangerous Method. Zijn nieuwste film Maps to the Stats is een mix van gitzwarte Hollywoodsatire en een tamelijk bizar familiedrama. Het eerste is beter geslaagd dan het tweede.

Maps to the Stars begint met een serie portretten van enkele naargeestige Hollywood archetypes: een akelig verwend kindsterretje (die verdacht veel lijkt op Justin Bieber). een gehaaide zelfhulpgoeroe, een verlopen actrice met een schimmig verleden en een mysterieus meisje dan onder twijfelachtige voorwendselen hun levens binnendringt. Geleidelijk aan wordt duidelijk hoe deze personages met elkaar zijn verbonden door een patroon van incest, schizofrenie, brandwonden en ander Hollywoodleed.

Zoals altijd bij Cronenberg-films sluimert er onder dit alles de suggestie dat er meer speelt dan aan de oppervlakte komt. In zijn beste werk (Videodrome, The Fly, Dead Ringers) slaagt de regisseur er in met cinema iets uit te drukken dat niet met woorden valt te omschrijven, maar wel wordt ervaren op een visceraal niveau. Daarom is Cronenberg een groot kunstenaar. Maar bij Maps to the Stars blijft deze ervaring achterwege, waardoor de film iets quasi-diepzinnigs krijgt.

De film werkt het beste op de grappige momenten en hier steelt Julianne Moore de show als een brok agressie, ijdelheid, hysterie en onoprechtheid. De scènes waarin ze schaamteloos aast op een rol in een indie-film en haar reactie op de macabere manier waarop ze hem uiteindelijk krijgt, zijn onbetaalbaar schaamteloos en hilarisch. Zo toont Moore op haar 53e aan dat ze een van de beste en dapperste actrices van Amerika is.

En zo is een niet helemaal geslaagde Cronenberg toch interessanter dan de meeste andere films. Het valt een maker ook zeker niet te verwijten dat hij onbekend terrein wil verkennen. Maar het terugzien van zijn beste werk tijdens het retrospectief van het EYE Filminstituut afgelopen zomer, doet toch terugverlangen naar de body horror die hem groot heeft gemaakt. Ik zou graag zien dat hij daar nog een keer naar zou terugkeren.

Bart Juttmann, bekend van de webserie Ideale Liefde, bespreekt op Joop wekelijks een film. Volg Bart ook op Twitter