Wie dyslectisch is, krijgt al gauw te horen 'gewoon dom te zijn'

Na zes maanden werkzaam te zijn als apotheker, zes jaar een universitaire opleiding te hebben gedaan, zes jaar op een middelbare school te hebben gezeten en na acht jaar basisschoolonderwijs, lijkt een opmerking die gedaan is tegen mij als onzeker jongetje – ik was niet ouder dan 8 of 9 jaar – de laatste paar maanden door verschillende berichten in het nieuws steeds maar weer terug te komen in mijn gedachten: “Je bent gewoon dom.”

Wat bleek nu: ik was niet dom. Nee, ik heb dyslexie. Een beperking waar in de actualiteiten steeds meer om te doen is. Minister Bussemaker oppert dat steeds meer mensen onterecht een dyslexie verklaring krijgen , waar ze vervolgens van kunnen “profiteren”. In het onterecht krijgen van een dyslexieverklaring kan ik mij nog enigszins in vinden, het “profiteren” van zo’n verklaring en het bericht dat dyslexie vooral een gevolg van slecht onderwijs zou zijn, schiet bij mij in het verkeerde keelgat. Op dat profiteren kom ik later terug, laten we het eerst hebben over het onderwijs.

Stemmingmakerij Dat leraren door gebrek aan tijd en ouderwets stampen van spellingregels, de reden zouden zijn dat kinderen dyslexie hebben, toont een gebrek aan waardering voor onze leraren, dat zij zeker niet verdienen.

Het klinkt misschien gek, maar naar mijn mening is het grootste probleem van dyslexie niet de beperking in het schrijven, spellen en de grammatica, maar het continue gebrek aan zelfverzekerdheid. Dat los je niet op door het voorgestelde stampen van grammatica, je onderstreept daarmee die onzekerheid alleen maar. Je lost het wel op door docenten de financiële middelen en de tijd te bieden om kinderen met een beperking (dit geldt niet alleen voor dyslexie) te inspireren om het beste uit zichzelf te halen.

Ik heb het grote geluk gehad dat ik op de basisschool een leraar had die alles op alles heeft gezet om bij mij deze onzekerheid zoveel mogelijk weg te nemen en mij in te laten zien dat ik meer in mijn mars had dan dat anderen mij hadden verteld. Ik kan met alle eerlijkheid zeggen dat ik zonder D. Jager als leraar nooit mijn apothekersdiploma had gehaald en al helemaal niet de ambitie zou hebben gehad om mij in de toekomst nog te willen specialiseren als ziekenhuisapotheker. Dit wil niet zeggen dat na mijn basisschool alles van een leien dakje is gegaan, maar het heeft er wel voor gezorgd dat ik de handvaten had om de nog komende uitdagingen aan te kunnen.

Dyslexieverklaring Dankzij mijn dyslexieverklaring heb ik het geluk gehad dat ik gedurende mijn middelbare school en mijn universitaire opleiding extra tijd kon krijgen bij het maken van een toetsen en examens. Van profiteren van deze ‘extra tijd’ was absoluut geen sprake: het goed formuleren van antwoorden kostte mij ten minste twee keer zoveel tijd dan mijn medestudenten, ik kreeg een half uur langer de tijd. Daarnaast heeft het altijd als laatste klaar zijn met je toets en het continu moeten aantonen dat je dyslectisch bent – aan de onderwijsinstelling, maar ook aan wantrouwende medeleerlingen – een nogal groot effect op je eigenwaarde. Je blijft toch altijd “anders” en de extra hulp wordt vaak gezien als oneerlijk. Zo is het nu en zo was het 15 jaar geleden. Het is niet vreemd dat menig dyslect deze vorm van hulp dagelijks vervloekt, net zoals ik dat deed. Uiteindelijk heb ik er zelfs voor gekozen om er op den duur vanaf te zien.

We moeten als Nederlandse samenleving voorkomen dat we door dit soort berichtgeving steeds meer mensen met een beperking als dyslexie en de docenten die hier dagelijks mee omgaan telkens maar weer devalueren. Voorkom dat er door dit soort berichtgeving weer meer mensen ongefundeerd zullen zeggen: “je bent gewoon dom.”