Duur plaatje

De ouders van de 26 jarige Adam Holland daagden deze week het Amerikaanse Cox Media voor de rechter, omdat zij een foto van Adam hebben bewerkt en gebruikt voor hun rubriek ‘Achterlijk nieuws’. Adam heeft Down-syndroom.

De ouders van Adam eisen 18 miljoen dollar van Cox Media, wegens inbreuk op de privacy, laster en zwendel met beeld. Nog niet zo lang geleden kocht je voor de vakantie een duur ISO-400 rolletje van 36 opnames bij de fotovakhandel, vervolgens werd ieder vakantiemoment afgewogen: foto-waardig of niet. Je moest tenslotte 2 weken doen met die 36 foto’s: 2,5 foto per dag. Nu wordt er iedere minuut 72 uur aan beeldmateriaal geüpload. Voor iedereen toegankelijk. Maar mag ook iedereen er dan maar mee doen wat hij wil? Ook degenen waarbij niet de ‘i’ van integriteit in hun ziel gekerfd staat?

Er is niets waarvan geen satire gemaakt kan worden, geen onderwerp dat heilig is. Maar het is anders als je iets persoonlijks van iemand anders zonder zijn toestemming gebruikt en hem daarmee belachelijk maakt. Vernedert. Gemeen zijn is niet hetzelfde als durven en ondermijnen, gewoon voor het gemak.

‘Ik begrijp niet dat mensen jou steeds vragen om over autisme te vertellen’ zegt Gijs tegen mij als ik mijn spullen pak voor een lezing. Hij gaat nog even verder: ‘wat weet jij er nou van? De mensen die zelf autisme hebben kunnen dat alleen maar vertellen’. Natuurlijk heeft hij gelijk, hij is bijna krachtig genoeg om zijn eigen verhaal te dragen. Er zijn al sterke beeldbouwers voor autisme: Gijs Horvers bijvoorbeeld. Mijn Gijs is pas 14, te jong voor andermans gemak.

Tot die tijd vertel ik over autisme, zo beeldend en krachtig mogelijk, zonder zijn foto. Het zou fantastisch zijn om in een wereld te wonen waar mensen niet gerubriceerd worden, niet teruggedrukt worden in een doordrukstrip, alleen maar omdat het gemakkelijker is voor anderen die zelf niet zien in welke strip ze zitten.

De bouwers van positieve beeldvorming rondom autisme en ADHD hebben een strak verhaal, jammer dat het lastig is daar de juiste plaatjes bij te tonen. Gewoon van de echte gezichten bij de echte verhalen. Ik hoed me voor zwendel in beeld. Ik kan er niets aan doen maar er moeten altijd mensen huilen tijdens mijn lezingen, om de herkenning, vertellen ze later. In de herkenning zit de worsteling juist met het onbekende. En zolang mensen op zoek zijn naar verschillen en niet naar overeenkomsten -bang om zichzelf te zien- snap ik de huivering  en terughoudendheid van mijzelf en andere ouders om hun verhaal met beeld te illustreren.

Is emotionele schade door zwendel met beeld 18 miljoen dollar waard? Of is het typisch Amerikaans? Ik voel iets van lichtheid nu gemakzucht en onbenulligheid moeten boeten. Get the picture?