Dualisme in de politiek, geen politieke matchfixing

De drie PvdA-senatoren zijn de musketiers ter verdediging van het dualisme in de politiek. Het gaat om meer dan alleen de vrije keuze voor een arts. Gaan de ogen van meer Tweede- en Eerste Kamerleden misschien open waardoor zij inzien dat gekozen zijn niet betekent dat je klapvee bent voor de ministers en het kabinet? Het gaat om het vrije politiek woord in het parlement.

Guusje ter Horst zei het eerder toen zij minister was. ‘Alleen al het feit dat er iedere donderdagavond een bpo (bewindspersonenoverleg van partijen afzonderlijk ) is, vind ik eigenlijk heel bijzonder. Daar zitten niet alleen ministers bijeen om de inbreng in de ministerraad voor vrijdag voor te bereiden, maar ook de hele top van de fractie. Nou já! Ik dacht altijd dat het in Den Haag dualistisch hoorde te zijn: de regering regeert en de Kamer controleert. Maar dit is natuurlijk zo monistisch als ik weet niet wat.’

Laten we de parlementaire democratie ontkrachten van een fabel. Er is geen dualisme tussen kabinet en parlement. Er zijn regeerakkoorden tussen kabinetspartners die anno 2014 zijn uitgebreid met onderhandelingsresultaten met drie partijen die nodig zijn voor een meerderheid in de senaat. Het is gewone politieke straat matchfixing.

Scheidsrechters De voorzitters van de Tweede- en Eerste Kamer staan er als scheidsrechters bij terwijl in de kamertjes aan de vooravond van de wetswedstrijd de uitslag al is “geregeld” . Het zijn schijnvertoningen van politiek toneel in een omgeving waar dualistische oerknalkreten gebruikt worden om de burgertoeschouwer te laten geloven dat de politieke wedstrijd op de linker en rechterflank en door het midden eerlijk en open kan worden gespeeld.

Amendementen en moties zijn ook gefikst. “Jullie krijgen de regelbal toegeworpen voor dit onderdeel in de wetswijziging als wij jullie steun krijgen”. Natuurlijk wordt er door de politieke toneelspelers briljant – en vaak ook amateuristisch – geacteerd. Er vindt weerwoord plaats, met zuchten en een spel van woorden, maar uiteindelijk is het spel van minuut 1 tot en met de minuten in de blessuretijd geregeld.

De partijen die aan de zijlijn staan – de oppositie – krijgen speelminuten voor de bühne om het publiek door middel van demagogische hoogstandjes de handen op elkaar te laten krijgen en een voorsprong te nemen bij een eventuele stem van hen in het hokje bij de verkiezingen.

Verschil FIFA en meerderheidskabinetten Hoeveel verschil is er tussen de FIFA en meerderheidskabinetten in een monistisch stelsel? Is er een wezenlijk andere aanpak bij de toewijzing van een wereldkampioenschap voetbal aan een land in vergelijking met de geboorte van een wet? Het enige verschil is dat er waarschijnlijk van corruptie in de politiek minder sprake is dan mogelijk het geval is bij het internationale voetbal.

Laten we terugkeren naar een waarachtig politiek dualisme. Vergeet de regeerakkoorden in detail, schrijf op strategische hoofdlijnen en verkrijg steun in Tweede Kamer en senaat. Wet- en regelgeving dient op doelmatigheid, kwaliteit, doeltreffendheid en uitvoerbaarheid te worden getoetst niet op politiek kleur of met als doel een gedoog kabinet in stand te houden.

De trias politica is een groot heilig democratisch goed. Het is meer dan alleen de formele scheiding van wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. In Nederland heeft het parlement, samen met de regering, wetgevende macht. Maar er is alleen op papier sprake van een dualistisch stelsel, ministers en staatssecretarissen mogen geen lid van het parlement zijn, maar zij voeren samen met de fractieleiders en partijvoorzitters van het kabinet en de gedoogpartijen de regie en de zweep over fractieleden.

Vakministers Behoefte is aan vakministers die boven partijen staan en beleid maken waar burgers – waar zij voor zitten- en voor natuur, milieu en dieren wet – en regelgeving maken die ertoe doet en die er niet is voor het in stand houden van de macht van partijen om de zittingsduur uit te dienen. Er zijn fractieleiders nodig die los staan van de politieke macht in het Torentje. Die vrijheid geven aan fractieleden, die in staat zijn om betere wetten te laten ontstaan die maatschappelijke problemen oplossen of verminderen. Dissidenten in partijen, die stuur je niet weg met pek en veren, maar die koester je. Laat het kabinet vechten voor de plannen op de vloer waar het moet binnen een democratie en niet zaken binnenskamers politieke wetten fixen.

Meer dualisme maakt de politiek niet alleen een spannender schouwspel maar verhoogt de kwaliteit van het af te leveren werk. Ook de kans op vallende bewindslieden neemt toe, de debatten worden beter, het brengt de politieke dichter bij de burger en het maakt de politiek geloofwaardiger.

Er zijn veel meer politieke dualistische musketiers nodig a la Linthorst, Duivesteijn en Ter Horst.

Een voor allen, en allen tegen de fixende monistische politiek. Vallende bewindslieden, het moet mogelijk zijn, iedere avond, iedere nacht.