Donateurs; laat zien dat je geeft om én voor de kunst

Op 19 januari werd in Utrecht de Dag van het Mecenaat georganiseerd. Onder de aanwezigen bevonden zich voornamelijk directies en medewerkers van een aantal private fondsen en financiers, medewerkers development van grotere culturele instellingen, beleidsmedewerkers, onderzoekers naar het mecenaat en er was in ieder geval één major donor aanwezig. De belangrijkste conclusie van de middag was dat ‘de overheid’ te makkelijk verantwoordelijkheden afschuift op particuliere gevers en dat de cultuursector hopeloos verdeeld is en blijft. Ook was er goed nieuws. Nederland is verrassend, na het Verenigd Koninkrijk, het tweede geefland van Europa. En dat terwijl er pas sinds een paar jaar echt actiever ingezet wordt op particuliere donateurs en de economie trekt nu pas weer enigszins aan. Volop kansen dus, zou je denken.

Donkere wolken Donkere wolken pakken zich echter samen boven Nederland Geefland. Een week na de Dag van het Mecenaat werd door Staatssecretaris Wiebes (Financiën) de Evaluatie giftenaftrek naar de Kamer gestuurd. Het rapport laat er geen twijfel over bestaan: de giftenaftrek vormt een last. Vanuit de Belastingdienst wordt de uitvoerbaarheid en de doelmatigheid ervan in twijfel getrokken. Ook wordt er door belastingplichtigen en facilitators actief gefraudeerd, zo stelt de Belastingdienst. Dit overigens terwijl de Belastingdienst zelf jarenlang heeft nagelaten ANBI’s actief te controleren.

De giftenaftrek wordt bewust geframed als kostenpost waardoor het wel heel makkelijk gemaakt wordt voor een volgend kabinet om er een streep door te zetten en fiscale voordelen te versoberen. Terwijl een fiscaal gunstig geefklimaat van cruciaal belang is voor maatschappelijke vrijgevigheid en de samenleving als geheel. Laat de zon schijnen Het morrelen aan de giftenaftrek heeft directe gevolgen voor zowel culturele instellingen als donateurs en treft uiteindelijk de hele samenleving. Er wordt nu echter wel heel makkelijk met een waarschuwende vinger richting de overheid gewezen. Beter is het om hand in eigen boezem te steken en ons af te vragen waarom het geven aan de kunst zo weinig zichtbaar gebeurd. Filantropie in Nederland blijft nog altijd omgeven door mysterie. We moeten er echter trots op zijn dat er in Nederland zoveel gegeven wordt. Het claimen van dit succes gebeurt nog veel te weinig en dat maakt de giftenaftrek kwetsbaar.

Dus culturele instellingen: wees trots op de steun die je ontvangt van particuliere gevers, vrienden en donateurs. Geef hen een prominentere plek op je website, behandel je donateurs met respect, betrek ze en zorg dat je hele organisatie van het belang van deze gulle gevers is doordrongen.

En donateurs; laat zien dat je geeft om én voor de kunst. Geven is leuk en dat mag best wel meer benadrukt worden. Wees een trotse mecenas, ook al geef je maar 10 euro. Vertel het je vrienden, deel je ervaring via social media en spoor anderen aan dit ook te doen. Goed voorbeeld doet volgen. Alleen door ons gezamenlijk als ambassadeur van een vrijgevig Nederland te profileren zal de zon in Nederland Geefland blijven schijnen.