Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Doet de rechter wat Shell en de aandeelhouders lieten liggen?

  •  
26-05-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
77 keer bekeken
  •  
shellevervuiling
Shell heeft de afgelopen 2 jaar alles uit de kast gehaald om de rechtbank ervan te overtuigen dat de olie- en gasreus geen verantwoordelijkheid heeft of hoeft te nemen.
Mei 2021 is een belangrijke maand voor het klimaat. Vorige week was de aandeelhoudersvergadering van Shell en vandaag, op 26 mei doet de Nederlandse rechter uitspraak in de klimaatzaak die 17.000 burgers samen met Milieudefensie en 6 andere organisaties tegen het bedrijf aanspanden. De eis die op tafel ligt is helder: ‘Shell, ga je aan de klimaatdoelen houden’. Ondertussen hebben Shell’s aandeelhoudersvergaderingen veel weg van een jaarlijks terugkerende rituele dans. Ook de resultaten van afgelopen dinsdag (18 mei) laten weer zien waarom een rechtszaak méér dan nodig is. Terugkijkend kunnen we niet anders constateren dan dat Shell’s aandeelhouders de zoveelste kans op het afwenden van een klimaatcrisis hebben laten liggen.
De meeste aandeelhouders stemden in met Shell’s misleidende klimaatambitie. Ze gingen akkoord met Shell’s strategie ­om de komende tien jaar nog meer CO2 uit te stoten. De aandeelhouders nemen daarmee directe verantwoordelijkheid voor de ruim 1,4 miljard ton CO2 die Shell elk jaar opnieuw de lucht inpompt. Shell is daarmee 8 keer zo vervuilend als Nederland.
De aandeelhouders van Shell blijken niet in staat het bedrijf van koers te doen veranderen. Terwijl die kans wél voor het oprapen lag; de activistische aandeelhouder Follow This had namelijk een zeer realistische resolutie op tafel gelegd. Een resolutie die opriep de Parijsdoelen als basis voor Shell’s toekomstplannen te nemen. Een resolutie wél in lijn met de wetenschap, die bevestigt dat de komende 10 jaar zo’n 50% minder CO2 de lucht in mag om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Toch haalde die resolutie – de échte klimaatresolutie – slechts 30% van de stemmen. Méér dan ooit tevoren, maar helaas niet voldoende om de Shell’s koers te veranderen. Een gemiste kans op een cruciaal moment.
Maar gelukkig bestaat de wereld niet alleen uit aandeelhouders.
Als burgers van Nederland organiseerden we ons en stapten we 2 jaar geleden naar de rechter. Omdat we zien dat er niet veel andere wegen meer zijn; Shell doet niets, de aandeelhouders maken geen vuist en regeringen blijven buitenspel staan. Toch is wat wij eisen in de rechtszaal niet revolutionair; we vragen Shell slechts om in écht minder CO2 uit te gaan stoten. Niet produceren en compenseren maar reduceren. Minder. In lijn met de wetenschap en in lijn met het Parijsakkoord: 45% minder uitstoot in 2030. De EU heeft haar doel voor 2030 zelfs op 55% gesteld. Zo veeleisend zijn we dus niet.
Vandaag is de uitspraak. Shell heeft de afgelopen 2 jaar alles uit de kast gehaald om de rechtbank ervan te overtuigen dat de olie- en gasreus geen verantwoordelijkheid heeft of hoeft te nemen. Wij denken dat die verantwoordelijkheid er wel degelijk is. Een verantwoordelijkheid die 8x groter is dan die van Nederland.
26 Mei is daarmee niet alleen een spannende, maar ook een cruciale dag. Spannend voor de duizenden eisers, cruciaal voor miljoenen mensen overal ter wereld die nu al de gevolgen van klimaatverandering ondervinden. Én cruciaal voor toekomstige generaties. In de woorden van onze advocaat: “ Nu is het moment. De beslissingen en daden in dit decennium bepalen onze toekomst. En die toekomst ziet er een stuk rooskleuriger uit als Shell écht mee gaat doen. Een leefbare wereld in de toekomst is afhankelijk van het beleid van Shell vandaag ”.
Anne Chatrou, JMA Danielle Hirsch, Both ENDS Lutz Jacobi, Waddenvereniging Marit May, ActionAid Andy Palmen, Greenpeace Donald Pols, Milieudefensie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (37)

plato12
plato1226 mei 2021 - 23:37

"Shell is daarmee 8 keer zo vervuilend als Nederland." Shell zou daarmee net zo vervuilend zijn als 139 miljoen Nederlanders, die samen 55 miljoen benzine en diesel auto's zouden bezitten, echt absurd die bewering dat Shell in z'n eentje 8 keer Nederland vervuilt!

1 Reactie
voorburg2
voorburg227 mei 2021 - 12:09

Je moet dit lezen als: "Shell produceert wereldwijd genoeg olie en gas om 8x Nederland van energie te voorzien."

Dick Roelofsen
Dick Roelofsen26 mei 2021 - 14:18

Shell moet van de rechter de uitstoot die het bedrijf zelf rechtsreeks veroorzaakt met 45 procent verminderen. Daarnaast moet het bedrijf bij haar klanten aandringen op sterke vermindering van de CO2-uitstoot. Daar rust vanaf nu zelfs een ‘zwaarwegende inspanningsplicht op’. Prima uitspraak. Zal wel een hoger beroeppie worden.

4 Reacties
Hakkepuf
Hakkepuf26 mei 2021 - 19:28

Nee Hoor, Shell doet een belletje naar Rutte. Wanneer Rutte dit probleem niet binnen een paar maanden oplost, dan verhuist het hoofdkantoor naar Londen en loopt de NL-Overheid een goede 6 miljard per jaar aan Dividendbelasting mis. Over de imagoschade voor Nederland nog maar te zwijgen.

vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 20:31

@Hakkepuf. Ook Rutte kan helemaal niets aan deze rechterlijke uitspraak veranderen.

Pater
Pater27 mei 2021 - 2:28

@Hakkepuf NL heeft de afgelopen jaren 45 mld dividendbelasting van Shell gemist door een illegale deal van de belastingdienst met Shell. Dat is de onderbouwde mening van ene prof. dr. Van de Streek. https://www.taxlive.nl/media/2150/wfr-7244_art-jan-van-de-streek.pdf En waarom zou de Engelse rechter niet tot hetzelfde tot hetzelfde vonnis komen.

Hakkepuf
Hakkepuf27 mei 2021 - 9:51

@vdBemt: De wetten kunnen worden aangepast. Er kunnen noodwetten komen waardoor de uitspraak van de rechter teniet gedaan wordt. Nederland is immers een aardige bananenmonarchie geworden.

korheiden2
korheiden226 mei 2021 - 13:26

De rechter heeft de eisers in het gelijk gesteld : Shell moet de CO2-uitstoot verlagen.

Bouwman2
Bouwman226 mei 2021 - 12:39

Dat gaat de rechter dus niet doen. Want de Shell heeft geen belofte gedaan en die op schrift gesteld. Dat deed de Overheid wel en daarom danste mevrouw Minnesma. Shell is niet de Overheid. Als ik bij de Shell tank zit er geen overheidsdienaar daar toezicht te houden. Koninklijke Shell en ook v/h Hoogovens weten dat ze geen beloftes moeten doen. Want dan hang je. Iemand die met genoegen meeloopt in de algemene tredgang van" afrekenen," is mevrouw Mariëlle Tweebeeke. Van haar werd eens verteld dat ze "zo lief lachte" Intussen is het lachen wel verstomd. . Toen CEO Hans van den Berg haar onder ogen kwam gisteren was dat een demonstratie van onvervalste moed, vind ik. Om bij wijze van voorbeeld van stank een naar lavendel riekende odeur te maken . was buitengewoon gewaagd. Ik vind dat lavendel naar ruikt, maar ik vind de smaak van koriander ongemeen smerig, terwijl anderen dat weer heerlijk vinden. Dat schijnt ook al genetisch bepaald. te zijn.

2 Reacties
vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 15:55

En nu?

LaBou
LaBou 26 mei 2021 - 16:11

Die bouwman: één keer geschoten, helemaal mis.

voorburg2
voorburg226 mei 2021 - 9:27

Wat is nu het probleem met CO2 afvang en opslag? Daarmee geven we onszelf 20 jaar extra om de windmolens, accu's, zonnepanelen etc. te bouwen. En het is CO2 neutraal. Als we morgen aan de olie-industrie vragen om de helft van de productie te leveren van vandaag staat de helft van de economie stil. Wordt de helft van de gebouwen niet meer verwarmd etc. En in 9 jaar (2030) hebben we echt geen 10,000 offshore windmolens gebouwd of de gehele provincie Zeeland in zonnepanelen bedekt. Dat kost echt meer tijd. En die tijd, dat is wat we nodig hebben. Geen hysterische rechtzaken.

2 Reacties
vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 12:18

"Als we morgen aan de olie-industrie vragen om de helft van de productie te leveren van vandaag staat de helft van de economie stil.". Maar dat vraagt ook niemand. Dat is volstrekt onrealistisch. En dan ook een onzinnige opmerking. Vervolgens: als het niet lukt, zoals jij zegt, om in 9 jaar voldoende windmolens en zonnepanelen neer te zetten, wordt het misschien eens tijd voor Shell om dáár meer tijd en inspanning aan te besteden. In plaats van tijd en inspanning aan boren van gas en olie. Dat zou een hoop schelen. Wat is het probleem met afvang en opslag? Wat je niet produceert, hoef je ook niet af te vangen en op te slaan. Scheelt ook weer inspanning en geld.

vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 15:57

@teunbeunhaas "Waarom zouden ze? Als de bevolking olie producten blijft gebruiken, waarom zou Shell dan aan moeten passen." Je kunt het zo gek niet bedenken, of er zt wel olie in of is met olie gemaakt. De klant heeft weinig keus. Shell kán met andere grondstoffen komen. De rechter vindt dat inmiddels dus ook.

Break on through
Break on through26 mei 2021 - 9:25

Tegelijk goed dat het gebeurt maar ook in en in triest dat het nodig is. Je hebt toch ook nog iets van persoonlijke verantwoordelijkheid. Tenminste ik. Je wilt toch voorkomen dat er nog meer CO2 de lucht in komt. Maar goed, de rechter zal wel een zeer gedegen uitspraak doen en ik hoop dat het in het voordeel valt van milieugroeperingen. Immers, als je het aan de industrie zelf over laat komt er te weinig van terecht. Of zeg maar gerust helemaal niets....

1 Reactie
ton14024
ton1402426 mei 2021 - 10:59

Je hebt helemaal gelijk. Maar dat wil nog niet zeggen dat je in je recht staat. ´´ik hoop dat het in het voordeel valt van milieugroeperingen´´ Ik ook, maar ik zou niet weten hoe dat kan.

korheiden2
korheiden226 mei 2021 - 9:15

Lastig. Shell verkoopt brandstof. Waarom? Omdat mensen dat nodig hebben en dus kopen. Moet vervolgens ieder bedrijf worden aangeklaagd omdat ze de verkeerde spullen verkopen? Remeha, want die verkopen nog altijd heel veel cv-ketels. Reisbureaus, want ze verkopen vliegreizen. Het zijn de overheden, die regels stellen. Zolang het niet verboden is om brandstof te kopen zie ik niet in waarom Shell (of een ander bedrijf) beboet kan worden. Maar misschien ziet de rechter het anders.

Hakkepuf
Hakkepuf26 mei 2021 - 8:57

Ik denk dat het antwoord van Shell heel kort en krachtig is wanneer de rechter de eisers in het gelijk stelt: --Ze verplaatsen het hoofdkantoor naar Londen. --Ze sluiten de raffinaderijen in Rotterdam en Moerdijk. Probleem voor de Shell opgelost. De medewerkers van het hoofdkantoor verhuizen wel mee en de rest krijgt een oprotpremie. De afgang voor Rutte is dan compleet. Unilever weg en de Shell weg. De schrik zit er dan goed in, dus de chipfabriek komt niet. De rechters zullen zich dus nog wel even achter de oren krabben.

3 Reacties
ton14024
ton1402426 mei 2021 - 11:03

´´–Ze sluiten de raffinaderijen in Rotterdam en Moerdijk.´´ Als ze de rotzooi netjes opruimen wil ik daarvoor de wet wel negeren. Maar dat gaat niet gebeuren, dus dat zooitje gaat zo vervuild onder met de rest van Nederland.

LaBou
LaBou 26 mei 2021 - 16:13

Ja, want die raffinaderijen zijn zó verplaatst. Oh en dat krabben, dat had die rechter dus niet nodig.

voorburg2
voorburg227 mei 2021 - 12:15

@LaBou: Shell kan ook de hele Nederlandse boedel aan een buitenlandse entiteit verkopen. Het representeert slechts een paar procent van hun wereldwijde inkomsten en de opbrengst kan dan ergens anders geinvesteerd worden. Dan hebben we nog steeds precies dezelfde uitstoot hier. Tegelijkertijd zal Shell waarschijnlijk geen nieuwe energie meer ontwikkelen in Nederland, maar in een land waar ze wel een vestiging hebben. Want zonder huidige inkomsten binnen Nederland, kun je die investeringen niet meer verrekenen met de winstbelasting en is het dus erg duur.

ZonderNaam2
ZonderNaam226 mei 2021 - 8:09

Zelfs al kan je Shell gerechtelijk dwingen minder olie- en gasvelden te exploiteren, hoe ga je dan voorkomen dat een andere oliemaatschappij niet gewoon in dat gat springt? Voor landen die olie of gas in de grond hebben zitten, is de exploitatie daarvan een belangrijke inkomstenbron. Als het ene bedrijf ze daarmee niet meer kan helpen dan gaan ze wel in zee met een ander.

2 Reacties
Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland26 mei 2021 - 12:52

nee , want dan kunnen op basis van die uitspraak ook andere bedrijven worden aangepakt - overigens denk ik niet dat dit allemaal gaat gebeuren want deze bedrijven hebben meer macht dan de meeste landen . we moeten daar eens wat aan doen

voorburg2
voorburg227 mei 2021 - 12:25

Deze uitspraak heeft alleen grote gevolgen voor bedrijven die statutair gevestigd zijn in Nederland. Voor bedrijven die hier opereren betekent het een kleinere impact. Dus bijv. Tata Steel kan alleen aangesproken worden op IJmuiden, omdat ze in de UK zijn gevestigd. Het kwaliteit van het vestigingsklimaat van Nederland is nu ernstig uitgehold. Een individu kan een bedrijf dat zich aan de wet houdt dus aanklagen en de zaak winnen, op grond van een interpretatie van "soft law". Ik denk dat veel bedrijven zich nu wel eens achter de oren gaan krabben of ze hun hoofdkantoor niet beter in Londen of Parijs moeten gaan plaatsen, i.p.v. in de Randstad.

Van Tax
Van Tax26 mei 2021 - 7:48

Moeilijke discussie. Die genoemde 1,4 miljard ton uitstoot is van Shell én zijn producten als ik het goed heb begrepen. Wij doen als autorijders en consumenten van spulletjes die worden rondgereden met benzine en diesel allemaal mee. Alleen Shell aanpakken als boosdoener daarom te makkelijk. Helemaal omdat we als shell straks te duur is doorrijden naar de volgende pomp. Een beter milieu begint nog steeds bij jezelf. Dus op de fiets en lokale producten kopen. Dat staat los van het feit dat Shell met zn enorme kapitaal best wat meer kan investeren groene en hernieuwbare bronnen. Iedereen kan daar invloed op hebben. Koop maar wat aandelen.

1 Reactie
Buitenstaander
Buitenstaander26 mei 2021 - 9:10

SHELL is al decennia lang de target van milieu organisaties, een soort van favoriet richtpunt, heeft bijna niets meer te maken met wat SHELL doet of wil doen. Grootkapitaal heet dat.

Buitenstaander
Buitenstaander26 mei 2021 - 7:45

De vraag is wie er hier eigenlijk NLs bestuursverantwoordeliijkheidheeft naar ondernemingen als SHELL; Dat lijkt mij toch de wetgever, en die dient wetten uit te vaardigen etc waar binnen ondernemingen als SHELL dienen te opereren... De rechter kan slechts toetsen aan de wet en akkoorden. Het moet echt niet gekker worden dat de rechter SHELL gaat houden aan (alleen) de eigen intenties, zoals ik sommige mensen op het journaal hoorde eisen...

Jozias2
Jozias226 mei 2021 - 7:41

Gaat het om de CO2 uitstoot door Shell als consequentie van hun productieproces of gaat het om de CO2 uitstoot door afnemers door het gebruik van de producten van Shell. In het eerste geval is het primair aan de overheid om daar regels voor op te stellen die passen in de landelijke uitgangspunten anders neemt bedrijf A het van bedrijf B over. Als het gaat om het gedrag van de afnemers dan ligt daar de oplossing. Mensen rijden niet in een benzine auto omdat Shell benzinepompen heeft waar ze benzine verkopen. Shell verkoopt benzine omdat mensen in benzine auto's rijden. De oplossing is dan het verder stimuleren (verleiding, drang of dwang) van alternatieven zodat de vraag van de afnemers afneemt. Als er geen vraag meer is is het met deze productie door Shell ook snel klaar. Een bedrijf wat is gericht op de markt zal dan snel genoeg de transitie door maken.

Klein zonnetje
Klein zonnetje26 mei 2021 - 7:01

Kan ik bij de rechter ook vragen of mijn buren hun uitstoot met 45% verlagen? Hij kan nog isoleren, heeft een mooi onbenut dak voor zonnepanelen, geen warmtepomp, ze hebben drie (oudere) benzine auto's voor de deur en als hobby rijden ze motor. (verder wel hele fijne buren) De klimaatdoelen zijn afgesproken door de landen, en de landen moeten samen gaan zorgen dat ze met hun burgers en bedrijven deze doelen gaan halen. Hoewel ik het doel steun, vind ik dit niet de taak van de rechter.

8 Reacties
vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 7:32

"De klimaatdoelen zijn afgesproken door de landen, en de landen moeten samen gaan zorgen dat ze met hun burgers en bedrijven deze doelen gaan halen" Maar als dat land dat nou niet doet? Als Nederland dat nou niet doet? Dat is al met de stikstof, de PAS, gebleken. NU laten ze ook gewoon SHELL hun gang gaan. Dan blijft toch alleen de rechter over? Die dat overigens niet als taak op zich neemt. Maar er alleen uitspraak over doet. Een uitspraak die ertoe kan leiden dat de overheid en SHELL die, afgesproken, taak ook uitvoeren. En niet alleen maar beloven.

Ragnar Lothbrok
Ragnar Lothbrok26 mei 2021 - 7:35

Snap er helemaal niets van want de meeste uitstoot van Shell is toch buiten onze landsgrenzen? Bomen uit het buitenland die hier in elektriciteitscentrales worden verbrand tellen toch ook niet mee...

Buitenstaander
Buitenstaander26 mei 2021 - 7:48

@vdbemt In uw redenatie is dus eerst de staat verantwoordelijk en niet de SHELL. Als NL de SHELL laat wegkomen, door gebrekkige wetgeving, of zichzelf niet aan akkoorden wil houden qua nalevingsinspanning, dan ligt daar het probleem.

erikbos
erikbos26 mei 2021 - 7:55

@vdbemt "Als Nederland dat nou niet doet?" Dan kan je Nederlandse staat voor de rechter slepen(zie urgenda). Nederland kan bedrijven een co2 tax e.d. opleggen of wetgeving om bepaalde uitstoot te verbieden(zoals met steenkool centrales). In het geval van Shell is er geen taak voor de rechter als Shell zich gewoon conformeert aan de Nederlandse wetten.

vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 8:50

@Buitenstaander; ErikBos. Heeft SHELL geen eigen verantwoordelijkheid? Ze zouden de staat voor de rechter kunnen halen. Die moet dan weer SHELL aansporen. Dit is toch veel directer?

erikbos
erikbos26 mei 2021 - 10:02

@vdbemt Zolang Shell voldoet aan de Nederlands wetgeving heeft de rechter niks van doen met Shell. Anders kunt u uw buurman gaan aanklagen dat hij 100 km/u rijdt op de snelweg terwijl 80 beter is voor het milieu. Als we vinden dat bedrijven in Nederland teveel CO2 uitstoten dan moet de wetgever daar strengere normen aan stellen.

ton14024
ton1402426 mei 2021 - 10:38

´´Heeft SHELL geen eigen verantwoordelijkheid?´´ Do the right thing, of zoiets. Maar die is niet in wetten verankerd en heb je dus geen poot om op te staan.

vdbemt
vdbemt26 mei 2021 - 12:22

@Ton. Of dat niet in wetten is verankerd, zullen we gauw weten (uitspraak rechter). Het lijkt me dat je wettelijk geen schade mag toebrengen aan een ander. En (zeker) ook de samenleving. Maar wat voor een geweten heb je als je pas eigen verantwoordelijkheid neemt als de wet je ertoe dwingt?