Doe als Rutte: ga fietsen met een spijkerbroek aan je kont

Als er weer zo’n foto verschijnt van Mark Rutte, die met een spijkerbroek aan zijn kont naar een zondags overleg op het Catshuis fietst, denk ik altijd aan The Firm. The Firm, in het Nederlands vertaald als Advocaat van de Duivel, is de bloedspannende thriller van John Grisham over een intens keurig advocatenkantoor dat achter de schermen tóch wordt aangestuurd door de Cosa Nostra. Het ijverige personeel verschijnt ook in de weekenden een paar uur op het werk maar dan nadrukkelijk in vrijetijdskleding. Net als Rutte.

De informele Mark, die ogenschijnlijk in opperbeste vakantiestemming voorbijfietst zonder dat hij commentaar geeft, die Mark is een vast onderdeel geworden van de nieuwsvoorziening. Het is net als bij The Firm: wat in het Catshuis gebeurt, blijft in het Catshuis. Het enige wat het publiek geacht wordt op te pikken, is het gegeven dat de leden van de maatschap dag en nacht voor ons in de weer zijn en blijmoedig van harte zelfs hun weekenden opofferen. Zij hebben alles in de hand. Als wij nu maar onze handen stuk wasten en de anderhalve meter aanhielden, dan zou het allemaal in orde komen. Helaas, dat doen wij niet en daarom zien de ministers zich gedwongen steeds ingrijpender maatregelen te nemen.

In werkelijkheid zitten ze natuurlijk met de handen in het haar. Ondanks het feit dat de Telegraaf ons een vaccin voor onder de kerstboom belooft, is er tegen corona geen kruid gewassen. Lockdowns helpen op zijn best maar tijdelijk. Testen, testen, testen plus track and trace blijkt in de praktijk een vrome wens. Dinsdagochtend verzocht het kabinet gezonde zestigers dringend om hun jaarlijkse griepprik niet te gaan halen. Er waren er te weinig besteld. Ongeveer tezelfdertijd liet minister Wopke Hoekstra van zich horen. De steun, zo meldde hij, ging mee-ademen met het verzwaren of versoepelen van de maatregelen. Als de economie later weer groeide, kon het Rijk de kosten gemakkelijk terugbetalen. ’s Lands cententeller van weleer klonk nu als een koopman die zegt: “Wie dit aanbod laat zitten, is een dief van ze eige portemonnee”. Ondertussen maakte deze mededeling wel duidelijk dat er voor de ondernemer heel wat nare verrassingen in het vat zitten.

Het aantal nieuwe gevallen oversteeg dinsdag de tienduizend weer ruim. Het regime van de gedeeltelijke lockdown waaronder wij nu leven, haalt weinig tot niets uit. Dat bewijst achteraf het gelijk van de getroffen sectoren, zoals de horeca. Zij verklaarden bij de afkondiging van de maatregelen dat hun invloed op stijgen of dalen van de besmettingsgraad maar gering was. De meeste besmettingen vonden nog altijd in de huiselijke kring plaats. Zo gebeurde het inderdaad.

Is er dan nog ruimte voor verzwaringen? Het verschil tussen de beperkte lockdown van nu en de intelligente uit de lente is niet zo groot. Je kunt de kappers, de visagisten en de tandartsen opnieuw bevelen hun activiteiten te staken. Je gooit bij nader inzien het onderwijs nog eens dicht. Je stopt elke sportbeoefening. Dit alles gelardeerd met een mondkapjesplicht aan de openbare weg.

Wat lekker streng toont, is een avondklok. Het wordt na zonsondergang nu al snel doodstil op straat want het is hoogst onaangenaam een herfstnacht door te brengen in een gesloten stad, zoals de daklozen weten. Die komen door zo’n avondklok trouwens acuut in de problemen. En dat zal ongeveer het enige merkbare effect zijn van zo’n maatregel. Toch: het oogt mooi als er op de tv zo’n klok verschijnt met: nog een half uur om naar huis te gaan.

Maar dit scala aan maatregelen is wel het matje. Tenminste als je niet het Franse voorbeeld van destijds wilt volgen: alleen de straat op om boodschappen te doen met een zelf geprinte en getekende vergunning op zak. Toch heb je best kans dat zulke maatregelen eraan komen. Uit opiniepeilingen blijkt dat een meerderheid haakt naar het klappen van de zweep. Het kabinet is geneigd dat zwaar mee te laten wegen. Als je met lege handen staat, is het maar het beste daadkracht te tonen. Wat de gevolgen ook mogen zijn.

Er is maar één manier om te voorkomen dat het virus zich verspreidt: mensen moeten zoveel mogelijk in hun eigen bubbeltje op hun eigen kluitje blijven zitten en zo weinig mogelijk anderen ontmoeten. Dat kun je bereiken met een totale en streng gecontroleerde lockdown. Zodra je die versoepelt, keert het virus onverbiddelijk terug. Kom niet aan met ventilatie. Dit land bevindt zich ondanks de klimaatcrisis nog steeds in de gematigde zone. Onze huizen zijn bedoeld om binnen te zitten met ramen en deuren dicht. Het is godsonmogelijk op stel en sprong de hele woningvoorraad van voldoende ventilatie te voorzien. Als je een toestand wilt bereiken die daarop lijkt, moet je in je eentje op afstand van anderen erop uit gaan in de open lucht met Gods wijde hemel boven je in plaats van Het plafond.

Ga fietsen met een spijkerbroek aan je kont net als de maten van The Firm. Maak je hoofd leeg. Wees eenzaam maar blijf niet binnen. Steek je kop in de wind. Trap door.

En hoop er het beste van. Om met Ivo de Wijs te spreken:

“De hoop Op eeuwen aan ’n stuk Van wereldwijd geluk De hoop die zegt: Het komt terecht – dus zit niet bij de pakken neer De hoop die zegt: Ik ben er morgen weer”