Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Digitale technologie is steeds meer een vijand van democratie

  •  
04-11-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
97 keer bekeken
  •  
9315055605_21126e4ace_k

© cc-foto: Ilya Schurov

In tal van landen, Rusland dus, maar ook China en andere dictaturen zwichten de Amerikaanse techbedrijven voor lokale wetten en regels
Nico Haasbroek becommentarieert wekelijks ontwikkelingen in de media.
De veranderingen in de wereld van de media zijn nauwelijks bij te benen. Ik ben met name geïnteresseerd in wat ons in de toekomst te wachten staat. Gelukkig worden de grote digitale media steeds kritischer bejegend en worden er steeds meer vraagtekens geplaatst bij hun toekomstplannen.
Toen Facebook vorige week zijn naam veranderde in Meta trapte bijna niemand daar meer in. Het werd opgevat als afleidingsmanoeuvre en de VS is volgens de NRC al dagen in de ban van de Facebook Papers ‘vol onthullingen over de vaak onsmakelijke werkwijze van het bedrijf’.
In het tv-programma Buitenhof had New York Times journaliste Cecilia Kang het ook over Facebook en de macht van Mark Zuckerberg. “Voor Facebook is winst belangrijker dan de gebruikers”, zei ze. “Facebook is een eigen staat geworden, geregeerd door de monarch Zuckerberg, die over de meeste stemhebbende aandelen beschikt. Hij komt makkelijk weg met al zijn ontkenningen.”
Vorige week werd de ‘volgende fase’ van Facebook gelanceerd: de virtuele wereld van de augmented reality, waarbij er als het ware digitaal een extra laag informatie over de werkelijkheid wordt gelegd. Daarnaast vraagt Kang zich af waar het algoritme haar heen zal drijven? Aan het eind van het gesprek constateerde zij enigszins somber dat freedom of reach (bereik) belangrijker schijnt te zijn geworden dan freedom of speech. (vrijheid van meningsuiting)
In het AD waarschuwt Google topman Mo Gawdat voor de gevaren van kunstmatige intelligentie. In zijn nieuwe boek ‘Griezelig Slim’ werpt hij de vraag op: “Wat gaat er gebeuren als onze machines slimmer worden dan wij?” Met aansprekende praktische voorbeelden wijst Mo Gawdat op de risico’s. Kunstmatige intelligentie wordt wereldwijd ook voor oorlogsmachines en identiteitsdiefstal gebruikt. Ook over deep learning (het idee dat een machine zelf iets kan leren) maakt de Egyptische zakenman zich zorgen. “Het gaat nu zo hard dat onze systemen rond 2029 slimmer zijn dan wij. De beste schakers zijn nu al machines.” Daarom pleit Gawdat ervoor om kunstmatige intelligentie alleen voor goede doelen te ontwikkelen. “Dat we samenwerken om machines een goed beeld van de mensheid te geven.” Een misschien wat naïeve, maar welgemeende oproep om het internet positiever te maken.
In de Volkskrant stuitte ik op een herkenbaar zinnetje: ‘Het oorspronkelijke ideaal van een open internet dat mondiaal leidt tot een vrije informatiestroom en dat universele democratische waarden versterkt, is ver weg.’ Die zin bevestigt exact een gevoel dat me al lange tijd bekruipt. Hoe dat komt wordt goed beschreven in het artikel met de titel: ‘Voor vrijheidsgezinde Russen is de knieval van de buitenlandse techbedrijven een deceptie’. Daarin wordt duidelijk dat de ‘Navalny-app’ met een stemadvies van de Russische oppositie onder druk van president Poetin door Apple en Google werd verwijderd. En dat is geen incident.
In tal van landen, Rusland dus, maar ook China en andere dictaturen zwichten de Amerikaanse techbedrijven voor lokale wetten en regels. Dat zijn concessies aan de vrijheidsidealen die kenmerkend waren voor de beginperiode van het internet. Critici vinden dat die bedrijven over dergelijke maatregelen publiekelijk verantwoording zouden moeten afleggen. Daar ben ik het volledig mee eens. Voorts is het hoog tijd voor nieuwe kleine bedrijfjes om de oude vrijheidsidealen weer nieuw leven in te blazen.
Er verschijnen steeds meer boeken over het reilen en zeilen in de digitale wereld. Ik verwees al naar ‘Griezelig slim’ en Dave Eggers kenden we al van ‘The Circle’. Dat gaat over hoe de moderne technologie de samenleving kan veranderen. Maar in zijn nieuwste roman ‘Het Alles’ (The Every) gooit hij er nog een schepje bovenop. Dat verhaal wil ik ook lezen.
Het meest onder de indruk was ik echter van het essay ‘Wij nihilisten’ van Hans Schnitzler in De Groene Amsterdammer. Over dit onderwerp heeft hij een boek geschreven, dat eerder deze week in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam werd gepresenteerd. Mijn aanbeveling is om de opvattingen van Schnitzler tot je te nemen. Begin met het essay. Het wemelt daar van de trefzekere opmerkingen en waarnemingen. Volgens hem betekent het geloof in technologie het einde van de politiek en het eind van onze vrijheid. Als dat waar is, dan is dat een alarmerend iets. Opperste waakzaamheid is in elk geval geboden.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (6)

Dick Roelofsen
Dick Roelofsen5 nov. 2021 - 9:29

Och Nico, waarom denk je dat Chinezen uberhaupt zitten te wachten op de techbedrijven uit de VS wanneer ze zelf het bedrijf Tencent hebben, in 2021 qua grootte op plaats 7 wereldwijd van alle bedrijven. Nee, facebook apple en google mogen best meedoen daar, maar ze zullen zich aan dezelfde regels moeten houden als de Chinese bedrijven. Net zoals ze in de EU aan 'onze" regels moeten voldoen.

Minoes&tuin
Minoes&tuin5 nov. 2021 - 6:04

Ze zwichten niet; De klant is gewoon koning volgens het oerhollandse principe.

2 Reacties
Minoes&tuin
Minoes&tuin5 nov. 2021 - 7:01

Ook overigens en met name, het Amerikaanse principe dat hier al lang door overheden geïncorporeerd is. Ik vraag me dan wel af of je het product kunt bestrijden met hetzelfde product. Volgens bovenstaande uitleg lijkt me dat niet het geval, dan is het al sterker dan wijzelf zijn en kunnen alle overheden het op dezelfde manier gebruiken en moeten we ook dat vervolgens herkennen. De vraag is of we dat dan nog wel kunnen onderscheiden. Maar houdt me ten goede, ik ben een totale leek, probeer alleen logisch te redeneren. Waarvan dan weer het risico is natuurlijk dat het totaal onlogisch is.

Radio-Head
Radio-Head5 nov. 2021 - 8:39

Hoi Minoes, Is niet onlogisch, je bent ook niet een leek, mensen die om zich heen kijken en observeren kunnen geen leek zijn, die zijn betrokken. Schnitzler wijst daar ook op in `Wij Nihilisten´, blijf erbij en wees vitaal in observeren en doen en laten, is zijn advies. (Boek is aanrader) Want zo als Marjan Slob in "Hersenbeesten" schrijft "“Absolute objectiviteit is een fantasie en subjectieve visies kunnen wetenschappelijk zijn.” (want wie schrijft die algoritmes, en waarom, en waar zijn ze voor bedoeld, en als ze aan één pixel aandacht besteden, doet dan het andere pixel nog wel mee, of ben je GOD als je het probleem van het ene pixel hebt opgelost, is er dan geen ruimte tussen de pixels, en behoort die ruimte daar niet te zijn om te kunnen blijven denken? etc.) Echt Jung, hangt boven het gebeuren met zijn uitspraak "The World is hanging on a thin thread, and that is the psyche of man."

LeftFuturist
LeftFuturist4 nov. 2021 - 17:23

Ik zeg altijd maar er zijn 3 manieren voor een perfecte wereld: met technologie, met religie of door sociale bewustwording. Ik ga nog steeds voor de 3e hoewel er misschien wel teveel 2 aan kleeft. Maar dat is met 1 niet anders denk ik.

Radio-Head
Radio-Head4 nov. 2021 - 13:58

Top dat je er aandacht aan schenkt. Het archetype dat deze utilistische gelukscalculus van Big Tech. nastreeft, werd eerder al door Nietzsche in `Aldus sprak Zarathoestra´ ten tonele gevoerd schrijft Schnitzler op blz. 18. "`Ziet! ik toon u de laatste mens. `Wat is liefde? Wat is schepping? Wat is verlangen? - zo vraagt de laatste mens en knipoogt. Dan is de aarde klein geworden en op haar hipt de laatste mens, die alles klein maakt. Zijn geslacht is onuitroeibaar gelijk de aardvlo; de laatste mens leeft het langst(...). Een beetje gif af en toe: dat geeft zoete dromen. En veel gif ten slotte om zacht te sterven (..) Men heeft zijn pretje voor de dag en en zijn pretje voor de nacht; maar men eert gezondheid. `We hebben het geluk ontdekt´ - zeggen de laatste mensen en knipogen. Maar hey okay: De Fourth Industrial Revolution en de Internet of Things, wat zou Chaplin daarover gezegd hebben -> https://www.weforum.org/projects/global_lighthouse_network Uit "Master Of Puppets" Metallica. Taste me, you will see More is all you need Dedicated to How I'm killing you Come crawling faster (faster) Obey your master (master) Your life burns faster (faster) Obey your Master Master