Deze verkiezingsstrijd is verschrikkelijk en de wereld gaat eraan

We hebben bijna een verkiezingsstrijd achter de rug die meer leek op een dorpsfeest, met goed gebekte, ideologisch benevelde politici voor een publiek dat denkt dat het om een roast gaat. Lachen en uitlachen. Vanavond de laatste kans voor vijftien partijleiders om te breken met deze gekmakende stand up comedy voor stemmenwinst.

Terwijl de hemel buiten donker kleurt van naderende stormen, blijft de politieke wereld draaien om economie, en nu dan de top drie van thema's voor deze verkiezingen. Iedereen druk met spelletjes, geschreeuw en zelfverheerlijking. Migratie, wonen, zorg - dat waren de attracties. Politici spraken over een huis, een muur en een zorgpremie, alsof dat alleen de essentie van het bestaan is. Een samenleving enkel draaiend om stenen, beton en bedden. Natuurlijk heel belangrijk, maar er staat meer op de agenda.

Want buiten stormt het. Niet zachtjes, niet als een herfstwind die bladeren verstillend door de lucht draait, het is windkracht vernietiging. Alleen we willen de dreigingen niet zien, kijkend naar de korte termijn. Er zijn apocalyptische ruiters onderweg, en ze dragen onder meer de namen van klimaatverandering, pandemieën, het instorten van ecosystemen, armoede, migratiestromen, oorlogen, verlies van biodiversiteit en voedsel- en watertekorten. Hun hoeven dreunen als tanks in een vernietigende strijd tussen goed en kwaad, met wereldbranden die niet te blussen zijn.

Met de ruiters die over ons land denderen, wordt het debat beperkt tot het voorspelbare: hoeveel huizen er gebouwd moeten worden, hoeveel migranten mogen komen, hoe hoog de zorgpremies zijn. Het publiek krijgt een comfortabele illusie: de wereld mag in de fik staan, zolang wij maar stenen neerleggen, muren optrekken en bedden tellen, dan kunt u rustig slapen. 

Journalisten laten de apocalyptische voortekenen op de achtergrond. De storm verworden tot een dreigende fluistering in noten. Media die de beperkte blik op de werkelijkheid versterken. Versterker aan voor wonen, migratie, defensie, economie en zorg. Gaat er een politicus vanavond de moed hebben om te zeggen dat deze verkiezingen een goedkope farce waren? Politici als kwakzalvers die meegaan met nieuwe narratieven: defensie-uitgaven omhoog, bezuinigen nodig.

Waar zijn klimaat, natuur, milieu, honger, armoede, biodiversiteit, dierenwelzijn en andere etnische vraagstukken gebleven? Klimaatverandering vreet aan de aarde sneller dan welke campagne ook kan bijbenen. Overstromingen, hittegolven, droogtes; de natuur reageert op onze uitputtende consumptie met een meedogenloos ritme dat geen politicus kan bijsturen. Ecosystemen storten in, soorten verdwijnen; natuurvernietiging sluipt als een stille oorlog voort en legt de basis voor verdere ineenstorting.

Elke mislukte oogst, elke verdroogde rivier, elk dood kind door honger, elke stervende bij laat een graf achter dat veel groter is dan het debat over het aantal woningen. Pandemieën tonen onze kwetsbaarheid. COVID-19 was een waarschuwing die hard aanklopte aan de poort. We zijn de doden vergeten. Gewoon doorgegaan met consumeren in plaats van de productie te hervormen en over te gaan tot consuminderen. Ach het was even vervelend, die mondkapjes. Een samenvatting om door te feesten.

Ontbossing, intensieve veehouderij en globalisering vergroten aanzienlijk de kans dat virussen van dier naar mens springen. Het volgende virus wacht niet op een verkiezingscampagne. Het lijden van mensen en andere dieren, veroorzaakt door onze natuurlijke ontwrichting, wordt zakelijk weggezet tot statistiek, bijzaak of complot.

Elke plasticfles die we weggooien, elke giftige uitlaat, elke biefstuk, elke vlucht, elke gekapte boom stapelt zich op tot een menselijke destructie-berg. Het lijden van mensen en dieren is zo een gegeven en de meeste mensen blijven dansen op de vulkaan. Milieuvervuiling tast alles aan wat leeft. Rivieren liggen stil of vol dode vissen, oogsten mislukken, mensen krijgen ziektes door vervuilde lucht, dieren dagelijks massaal gedood. 

En toch blijft dit allemaal grotendeels buiten de debatten. Het zeer beperkte discours geeft kiezers een vals gevoel van controle: alsof we de naderende stormen kunnen tegenhouden met woorden, cijfers, soundbites, frames en polarisatie. Wie wil met wie spelen in het Torentje? Is dit werkelijk waar het niveau?

De verkiezingen zijn bijna voorbij en de politiek keek en kijkt weg van de grootste bedreigingen, laat staan dat politici met oplossingen komen. Het politieke en publieke toneel blijft onveranderd: politici die bekvechten, commentatoren die scoren, mensen die hun gedrag niet willen veranderen. We herhalen oude reflexen: ontkennen, verschuiven, uitstellen, alles met aanvallen, weinig visie en nog minder samenwerking.

En ondertussen zijn wij geen onschuldige toeschouwers. Wij zijn de plaag. Wij maken de aarde kapot. Met 8 miljard mensen op een unieke bol in een heelal met 2000 miljard sterrenstelsels. Suïcide door overconsumptie met veel te veel mensen die de aarde bezetten. Dat willen weinig mensen horen. De massavernietig maar gelukkig is er bijna een sluitende begroting. De zesde uitstervingsgolf is een bijzaak 

Terwijl de ruiters galopperen, kan er zomaar een kabinet aantreden dat doorgaat met dezelfde poltieke spelletjes. Het parlement speelt mee alsof het een kinderzaak is, ondertussen natuurvernietiging, milieuvervuiling en het lijden van mensen en dieren voortgaand. Laten we dit blijven herhalen binnen een kakofonie van politieke nietszeggendheid.

Geen huis, geen muur, geen bed, geen raket zal ons redden tegen de klimaatcrises. Misschien stort het politieke, economische en sociale systeem ineen tot puin of misschien stappen we eindelijk naar buiten, uit de grot, bubbel en groep, en kijken we omhoog en zien we de zelf gecreëerde apocalyptische ruiters recht voor ons. 

Eén waarheid blijft onontkoombaar: wie de apocalyptische tekenen blijft negeren, zal ontdekken dat de mens verkeerde keuzes heeft gemaakt. Ook weer in deze maanden durende fanfare van optredens met politici in een circus voor het volk: het was slechte politiek. Deze verkiezingsstrijd was verschrikkelijk, terwijl het om alles wat ons lief is had moeten gaan. 

De totale vernietiging. Niet de Goden als daders maar de mens. Wij zijn de oorzaak van de grootste crises op aarde. Had het hier iets meer in Nederland en elders de wereld over kunnen gaan? Geen lyrische of bombastische overdrijving, maar een confronterende realiteit op basis van wetenschappelijke rapporten en studies  Er valt weinig te lachen.

Spoedig beginnen de onderhandelingen. Waarover? Meer defensie, meer huizen, behoud koopkracht, bezuinigingsmaatregelen op zorg en migratiebeleid. Is dit alles wat politici, journalisten en burgers kunnen zien? Hoeveel signalen moeten mensen krijgen om in te zien dat we anders en beter met de aarde, de dieren, de natuur en elkaar om moeten gaan?