Joop

Den Haag kan best zelf een einde aan de wegwerpcultuur maken

  •    •  
10-05-2022
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
557 keer bekeken
  •  
wegwerpbekerskoffie

© cc-foto: AlkeMade

Drie miljard wegwerp koffiebekers per jaar. Vrijwel iedereen irriteert zich aan de grote hoeveelheid wegwerp in onze samenleving. Voor veel van die producten bestaan prima herbruikbare alternatieven. Maar terwijl het Nederlandse kabinet wel Europa tot actie aanspoort, schiet de wetgeving voor hergebruik in eigen land tekort.

Op 31 maart vroeg de Nederlandse overheid aan Eurocommissaris Frans Timmermans om met stevige maatregelen te komen om de hoeveelheid verpakkingen en verpakkingsafval te verminderen. Nederlands staatssecretaris Vivianne Heijnen ondertekende met haar collega’s van Luxemburg, Denemarken, Zweden en Oostenrijk een brief die begint met: ‘De circulaire economie is van vitaal belang voor een duurzame toekomst en essentieel om klimaatverandering tegen te gaan. Een ambitieuze uitvoering van het actieplan circulaire economie is daarom van groot belang. Zowel de Europese Commissie als de lidstaten hebben hun verantwoordelijkheid om dit te bereiken.

Ontsnappingsclausules
Maar als we de Nederlandse wetgeving bestuderen die de transitie van wegwerp naar hergebruik moet faciliteren, dan vallen toch vooral de ontsnappingsclausules op in de Ministeriële Regeling kunststofproducten eenmalig gebruik. Festivals, stadions, pretparken, restaurants en kantoren moeten herbruikbare bekers gebruiken - tenzij ze wegwerpbekers ‘inzamelen en aanbieden voor hoogwaardige recycling’.

Voor ter plekke bereide maaltijden en dranken moet een herbruikbaar alternatief beschikbaar zijn voor take-away. Maar hier opnieuw een ontsnappingsclausule: dit kan ook een zelf meegebrachte beker of verpakking zijn.

Hiermee legt de Nederlandse overheid de verantwoordelijkheid weer bij de klant en zetten we geen stappen naar een systeemverandering. De grote Bring-Your-Own campagne is hier ook een goed voorbeeld van. Het resultaat is dat nog altijd bijna alle koffie in wegwerpbekers verkocht wordt.

Wat je zelf niet bereid bent te doen, gaat Europa niet voor je oplossen
Herbruikbare alternatieven voor wegwerp zijn veel beter voor het milieu dan wegwerp. Zeker als het gaat om consumptie in de openbare ruimte waar het risico op zwerfafval groot is. Andere landen geven het goede voorbeeld op nationaal niveau. Luxemburg publiceerde afgelopen week wetgeving voor hergebruikmaatregelen waarbij wegwerpverpakkingen worden uitgefaseerd. Oostenrijk legde in november de bindende en afdwingbare doelstelling van 25% herbruikbare drankverpakkingen tegen 2025 vast. Zweden kwam met een reductiedoelstelling van 50% voor bekers en maaltijdverpakkingen tegen 2026.

Wat we in Nederland nodig hebben zijn oplossingen die echt herbruikbaar zijn en qua gemak kunnen concurreren met wegwerp. Voor een koffiebeker betekent dat een herbruikbare beker die je van de Kiosk krijgt. En die je vervolgens makkelijk via de retourautomaten voor flesjes en blikjes weer in kan leveren. Zodat ze industrieel gewassen honderden keren opnieuw gebruikt worden. Maar de vele achterpoortjes in de Nederlandse wetgeving houden de wegwerpcultuur in stand. Ze stroken niet met de aanbevelingen die Nederland doet aan Europa. Beste regering in Den Haag: wat je zelf niet bereid bent te doen, gaat Europa niet voor je oplossen. Woensdag is de Tweede Kamer aan zet om meer tanden te laten zien bij de bespreking van de voorstellen.

cc-foto: AlkeMade

Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (3)

pahan
pahan11 mei 2022 - 5:36

Voorstellen die helemaal stroken met de behoefte van mensen om hun schuldgevoel af te kunnen kopen? Ik ben er dol op. Van de week was ik een Vriend van Amstel. Je kreeg bij binnenkomst een muntje, waarmee je het statiegeld voor een beker kon betalen. Geen muntje? Dan 50 Eurocent. Het maakte dus niet heel veel uit wat je deed, bier kreeg je evengoed wel. En dat vat de voorstellen en het beleid prima samen. Goed geleerd van de religieuze terreur: Alles is te koop. Ook je goed voelen.

Ranonkel2
Ranonkel210 mei 2022 - 15:11

"Hiermee legt de Nederlandse overheid de verantwoordelijkheid weer bij de klant" Als zoals de schrijver beweert vrijwel iedereen zich aan wegwerp irriteert zou dit geen enkel probleem zijn. Dan zou iedereen zijn eigen irritatie willen wegwerken door voor de duurzame oplossing te gaan. Er zijn tot nu toe nog geen echt goede alternatieven om wegwerp te vervangen. Neem bvn de plastic rietjes of houten lepeltjes. Je herinnert na je consumptie niet het product maar het ongemak van het rietje of nare smaak van het lepeltje. Speciaal zelf een rietje of lepeltje mee zeulen is eigenlijk ook geen doen. Kom met een gelijkwaardige duurzame vervanger en er word vanzelf overgestapt.

Pietje Puk139
Pietje Puk13910 mei 2022 - 15:07

Oh, maar zo kan ik er nóg wel wat verzinnen. Van al het ingezamelde plastic verpakkingsmateriaal is MAAR 27 % werkelijk recyclebaar. Dat komt omdat er wel meer dan 500 soorten plastic zijn, die niet allemaal kunnen worden vermalen en opnieuw gebruikt. De regering zou natuurlijk de ondernemingen (!!!) die dit soort plastic maken of verkopen, vet kunnen laten betalen, bijvoorbeeld onder het mom van "verwijderingsbijdrage". Zodat de ondernemers (lees: zakkenvullers) hun producten gaan maken van recyclebaar plastic. Maar dat doet de regering niet. Want 80 % van onze tweede kamer is min of meer liberaal. Dat houdt in dat de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeit met het bedrijfsleven en dat die (grote) ondernemers dus in principe het land besturen. Zo is die achterlijke, problemem veroorzakende liberale ideologie mede verantwoordelijk voor het afschaffen van het ziekenfonds de ziektewet de vaste baan de sociale huurwoning gratis onderwijs en het verlagen van het minimum loon met meer dan 30 % door dat loon NIET te verhogen met de inflatie. In ieder geval is 1 ding zeker. Iedereen die klaagt over één van de vele problemen die in de afgelopen 40 jaar zijn ontstaan moet zich eerst maar eens afvragen op welke partij hij/zij heeft gestemd. By the way, wie NIET stemt, geeft zijn stem automatisch aan de grootste partij. En dat is al 42 jaar een LIBERALE partij. Jazeker, want elke partij die met de VVD in een kabinet gaat zitten is liberaal. Hé, Partij voor de Armoede?