'Demonstratieverbod Van Aartsen kan niet zomaar'

Donderdagavond heeft de Haagse burgemeester Van Aartsen bekend gemaakt dat hij demonstraties in de Schilderswijk niet zal toestaan. Op 20 september wil de organisatie Pro Patria daar opnieuw demonstreren, maar de burgemeester heeft daar een stokje voor gestoken. Ook andere demonstraties mogen er voorlopig niet worden gehouden, aldus Van Aartsen. Maar dat kan zomaar niet, meent emeritus hoogleraar staatsrecht Peters. Van Aartsen moet “bij iedere demonstratie opnieuw bekijken of hij die gaat verbieden”.

Volgens Peters kan een burgemeester alleen een concrete, geplande demonstratie verbieden, omdat bijvoorbeeld de openbare orde en veiligheid in het geding is, of als er gevaarlijke verkeerssituaties dreigen te ontstaan. Peters:

Er is nog geen tegendemonstratie aangekondigd. Dan is het de eerste plicht van Van Aartsen om politie in te zetten om de demonstranten te verdedigen, zoals de vorige keer ook is gebeurd.

Van Aartsen zou het demonstatieverbod min of meer kunnen omzeilen door een verbod op samenscholing in te stellen, maar dat gaat volgens Peters te ver:

Het is geen oorlogssituatie waar we ons in begeven. Een samenscholingsverbod kondig je af wanneer er vrees is voor rellen en als mensen dagelijks samenscholen. Dat is hier niet het geval.

De extreemrechtse Nederlandse Volks Unie (NVU) wil hoe dan ook op 20 september gaan demonstreren in de Schilderswijk. De voorzitter van de NVU, Constant Kuster, heeft aangekondigd het verbod te zullen laten toetsen door de rechter. Het is niet de eerste keer dat de NVU een demonstratieverbod aanvecht bij de rechter. In het verleden lukte het de organisatie een verbod alsnog ongedaan te krijgen. Kusters:

Met rellen dreigende jongeren waren toen volgens de rechter geen excuus om een demonstratie niet te laten doorgaan. Er moet een strijd op leven en dood te verwachten zijn, wil de rechter meegaan in een verbod. Daar was in de Schilderswijk geen sprake van […] Van Aartsen mag de vrijheid van meningsuiting niet beknotten. Pro Patria (de organisatie die de demonstratie van afgelopen zondag organiseerde, red.) gaat het besluit van Van Aartsen niet aanvechten en laat hem ermee wegkomen. Wij willen dat de rechter aangeeft wat wel en niet kan.

PVV-leider Geert Wilders blies eerder hoog van de toren en zei dat hij, ook wanneer Van Aartsen een demonstratieverbod zou opleggen, alsnog door de wijk zou marcheren. Desnoods in zijn eentje. Tegenover De Telegraaf verklaart hij nu: “Demo in Schilderswijk of helemaal niet. Een andere locatie is meegaan met de ISIS-capitulatie van Van Aartsen. Dat nooit wat mij betreft.”

NOS: “Demonstratieverbod kan niet” NOS: NVU: toch betogen in Schilderswijk

cc-foto: Gerard Stolk