Kandidatenlijst Omtzigt lekt nog voor officiële presentatie uit door ict-fout, partij wordt rechtser dan het CDA
De zinloosheid van theorie
© Ludwig Wittgenstein
Reacties (25)
" Al onze discussies vinden plaats op taalniveau " Daar gaat het al mis wanneer het gaat over theorie. De zuiverste vorm van het behandelen van theorieën of stellingen is de wiskundige. Wiskundige stellingen worden niet gehinderd door punten en komma's maar gaan uit van wiskundige wetmatigheden.
@ Spanveer “De zuiverste vorm van het behandelen van theorieën of stellingen is de wiskundige.” In politiek heet zo’n “zuivere vorm” de onzin, wat in literatuur de poëzie teweegbrengt. “”Al onze discussies vinden plaats op taalniveau ” Daar gaat het al mis wanneer het gaat over theorie.” Wat buiten “taalniveau” plaatsvindt is per definitie geen discussie. Want de discussies buiten het taalniveau ontaarden bijna altijd in doveman oren of in geweld. Dat is niet wat de taal beoogt te bereiken: het overbrengen van de boodschap.
Om onverklaarbare redenen schijnt iedereen ervan uit te gaan dat filosofie slechts betrekking heeft op "de geest", als een soort virtuele wereld zonder materiële inhoud. Filosofie en taal krijgen daarentegen slechts betekenis door hun relatie met de materiële wereld en de relaties tussen mensen onderling.
Filosofen, hoe waardevol ook hun inbreng is, volgens de theorie van “Ludwig Wittgenstein” zijn ook zinloos. Ik denk zo’n visie het resultaat is van het idealiseren van het leven waaraan het leven, de mens en de filosoof zelf niet in staat lijken te voldoen. In die zin kun je ook deze visie failliet verklaren. Maar het is ook een visie, hoe zinloos het mag ook zijn, is het toch waardevol. De taal, als individuele uiting is een herrie van voor de ander ontoegankelijke reacties op de waarnemingen in zichzelf en van de omgeving. Een schreeuw kan een reactie zijn op honger, op een genoot of de pijn van een diepe wond aangebracht door een ander. Alleen in sociaal context, als individu iets te delen heeft met de ander, en als ook deze voor de ander toegankelijk, geldig of waardig is, krijgt die herrie een waar te nemen bagage. Dat is dan de sociale taal, het communicatiemiddel onder individuen. In die zin de taal zelf is een (massa) theorie, de vervanger van complexe bagage met symbolen in de vorm van woorden. In de nog ingewikkeldere sociale overdraag, waar de met elkaar verbonden bagages de vertolking van gemeenschappelijke groep(en) individuen is, ontstaan de begrippen, de sociale theorieën. Kortom, men kan niet de taal betichten van limitatie, het is de (individuele en sociale) mens achter de bagages die onvolmaakt is. De taal is zijn verlengstuk. Filosofie, poëzie, religie, ideologie en nog meer collectieve theorieën hebben hun te grote sociale impact verloren. Dat stelt het individu meer dan ooit in staat om zelf de counteren van zijn ontwikkelingen markeren en zijn talige bagage direct inzetten voor eigen gebruik. Maar het blijft toch zinloos, die taal! De enige zinvolle is de individu zelf. Dat zegt ook Ludwig Wittgenstein die zichzelf kwalificeerde als De Laatste Filosoof!
"collectieve theorieën hebben hun te grote sociale impact verloren." Volstrekte onzin: we hebben zelfs de EU om er voor te zorgen dat ook het kleinste schroefje overal dezelfde maat heeft
@ HM van der Meulen De EU is geen theorie maar een feit, een nog te volmaken project. De theorieën die deze EU uitleggen variëren van neoliberalisme tot nationalisme en populisme en nog meer. Wat er nog ontbreekt is de theorie(ën) van de burgers, de nieuwe theorie(ën) dus. Als de democratie, het christendom, het liberalisme of het socialisme kunnen deze uitleg niet bieden, komt omdat ze allemaal als “collectieve theorieën hebben hun te grote sociale impact verloren.”
Taal is een communicatiemiddel. Met alle beperkingen die eraan kleven, zoals de wijze van inkleuring van woorden, het omschrijven van begrippen, het sociaal bepaalde referentiekader waarbinnen woorden worden begrepen, enz. Taal is hiermee ook een noodzakelijk middel voor het verwerven van kennis. Taal en kennis (of wetenschap of theorievorming) bestaan niet zonder elkaar. Theorievorming is noodzakelijk voor het verwerven en testen van kennis, ons begrip van de wereld en het universum. Taal is onmisbaar, maar zal ook altijd gebrekkig zijn. We zullen het ermee moeten doen. Ook in de zogenoemde exacte of natuurwetenschappen kunnen we niet zonder rekening te houden met de filosofisch en sociologisch ingekaderde fundamenten van taal en communicatie. Zonder communicatie en het middel taal is een menselijke samenleving ondenkbaar. Dus laten we deze gegevenheden vieren.
@ OlavM “Zonder communicatie en het middel taal is een menselijke samenleving ondenkbaar.” Het is niet de “communicatie en het middel taal” die samenleven mogelijk maken, wel andersom. Het samenleven heeft als gevolg dat communicatie ontstaat en een gezamenlijke taal mogelijk wordt. Ik zal geen/niet veel waarde hechten aan de communicatie en de taal van een groep die mij op zijlijn plaatst in hun samenleving!
Met het dagelijks taalgebruik over de gewone dagelijkse dingen gaat het ook vaak mis. Met of zonder theorie. Alsjeblieft een kopje thee! Noem je dat thee het lijkt wel slootwater.
Je bedoelt dat men bij de huwelijksvoltrekking teveel vanuit theorie denkt?
Als er dan ook nog kopjes door de kamer vliegen, dan grijpt men nog wel eens naar de lijmpot om het oortje van het kopje te lijmen. Maw. men heeft wel degelijk oog voor het dagelijkse, wat aan het eind van het stuk wordt betwist. Lijmen is een vorm van omgaan met te hoge verwachtingen.
Het leven is keuzes maken, woordkeuzes.
Jij maakt de hele dag door tientallen keuzes zonder daar een woord aan vuil te maken.
De zinloosheid van theorie. Doe een taalspel. Vervang theorie door model: De zinloosheid van modellen? Sinds wanneer zijn modellen zinloos? Modellen hebben hun beperkingen. Gaan (altijd) ergens de mist in. En veel modellen kunnen verbeterd worden. We hebben veel aan sommige modellen te danken. Er zijn ook modellen, welke onze maatschappij en wereld maximaal polariseren. Dat is niet zo fraai. Diplomatiek gezegd. Het probleem is dus niet zwart / wit. Woeki Hypo.
Woeki, - Inderdaad, daar heb je gelijk in: dat de taal een weerbarstig instrument is, wil nog niet zeggen dat theorievorming zinloos is. Het beste voorbeeld daarvan lijkt me de wiskunde, aangezien wiskunde in beginsel ook een -geformaliseerde- taal is. Als je iets als A benoemd en iets anders als B, dan kun je relaties gaan proberen te leggen tussen A en B op alle denkbare manieren. En voor zover de limitaties van de geest gelijk lopen met de limitaties van onze taal slaagt mens er zelfs in die limitaties te overstijgen middels de wiskunde. limitaties = beperkingen
als hij 'betreft zijn overtuigingen' had gelezen was ie zeker de kamer uitgestormd...
Mijn oma was een diepzinnige strenge vrouw en had een basisfilosifie waar theorie aan empirische waarheid werd gekoppeld met de uitspraak 'wie luisteren wil moet maar voelen'. (...)
Ja, we weten 't: alles is literatuur; - of, erger, poëzie. WIttgenstein is (als) 'een ladder die je, nadat je 'm beklommen hebt, weggooit om te ontdekken dat je, op escherachtige wijze, niets bent opgeschoten. Er zijn, au fond, maar twee vragen: hoe voorkomen we (mentale & fysieke) pijn en Hoe voelt het om een vleermuis te zijn
"WIttgenstein is (als) ‘een ladder die je, nadat je ‘m beklommen hebt, weggooit om te ontdekken dat je, op escherachtige wijze, niets bent opgeschoten." Mooie uitspraak. En ja, taal is een instrument dat zeer onnauwkeurig of zelfs ontoereikend is, maar we zullen het ermee moeten doen. Erger is dat de taal tegenwoordig moedwillig misbruikt wordt om mensen op het verkeerde been te zetten. "Framen" is eigenlijk een uitdrukking voor het mishandelen van de taal voor politieke doeleinden, wanneer het doel niet langer is om de werkelijkheid zo dicht mogelijk te benaderen.
@ HM van der Meulen: Juist omdat taal als communicatiemiddel altijd beperkingen heeft, zoals de wijze van inkleuring van woorden, het omschrijven van begrippen, het sociaal bepaalde referentiekader waarbinnen woorden worden begrepen, enz,. is zij, behalve als hulpmiddel voor "Aufkläring", ook heel geschikt om mist te verspreiden, de sociale en politieke werkelijkheid te verhullen, mensen te misleiden, enz. Zo lang al als het mensdom bestaat, denk ik.
Beste Ferdy, volgens mij verwijs je naar het eerste werk van Wittgenstein. Draaide hij in z'n tweede werk niet 180 graden van inzicht?
Nee. Het tweede deel 'gaat' over taalspelen, het eerste 'deel' (de tractatus) niet.
@ Norsemen, en als dat zo is wat maakt dat dan uit, eigenlijk bevestig je de stelling die hier boven beschreven wordt. Prachtig hopelijk aanvullend en onderbouwend stuk van Frans de Waal over de mens als dier, mooi ook over hoe de Vrije Wil wordt geduid. gratis en voor niks te lezen in de AD(Topics) Wat ten slotte is: "De wereld is alles wat het geval is" Wittgenstein