Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De Waddenzee heeft geen rechten

  •  
13-12-2024
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
1184 keer bekeken
  •  
waddenzee

De Volkskrant schreef: “De Tweede Kamer ontdekt tot haar verbijstering dat Hermans volledig is overgeleverd aan de grillen van de olieconcerns bij het verhinderen van nieuwe gaswinning onder de Waddenzee. Het parlement staat buitenspel, zo maakt Hermans duidelijk in haar antwoorden op bezorgde Kamervragen.”

De Tweede Kamer is nogal naïef als ze nu pas ontdekt dat we volledig zijn overgeleverd aan de grillen van olieconcerns. In de jaarlijkse rapportage over klimaatverandering en gezondheid schreef The Lancet in 2022 al dat onze gezondheid is overgeleverd aan fossiele brandstoffen. VVD-minister Hermans, die met de naam van haar ministerie het misleidende frame ‘groene groei’ promoot, wier partij in de decennia dat we de klimaatcrisis nog hadden kunnen voorkomen alleen over ‘haalbaar en betaalbaar sprak’, in beroep ging tegen het vonnis in de klimaatzaak van Urgenda en wier vorige partijleider een vriendschap met de CEO van Shell onderhield, beweert nu dat ze een vergunning aan de Nederlands Aardolie Maatschappij om gas te winnen in de Waddenzee niet kan weigeren.

Als het parlement klaagt dat het buitenspel staat, komt dat niet omdat het buitenspel is gezet maar omdat het zelf buitenspel is gaan staan. Ze hadden kunnen luisteren naar juridische experts als Laura Burgers, Jessica den Outer, Tineke Lambooy en anderen. In 2022 verscheen het rapport Granting Rights of Nature tot he Wadden Sea? An exploratory study waarin de onderzoekers aangeven dat het toekennen van rechten aan de Waddenzee kansrijk is in het beschermen van dit belangrijke natuurgebied. VVD-minister Van der Wal serveerde het idee in een Kamerbrief eind 2022 echter af. Ze gaf aan zich te hebben verdiept in voorbeelden uit andere landen die rechten van de natuur hebben erkend. “Het geven van rechten aan natuur(gebieden) heeft in voorbeelden in die landen een sterke relatie met de wijze waarop inheemse volkeren verbonden zijn met de natuur. De rechten van de natuur betreffen in die gevallen veelal ook de rechten van die volkeren.” Anders gezegd, de inheemse bevolking van Nederland heeft geen sterke relatie met de Waddenzee, met het water, en naar gas boren in de Waddenzee heeft blijkbaar geen verbinding met de rechten van de bewoners van de Waddeneilanden en de provincies Friesland en Groningen.

Van wie is de Waddenzee? Niet van ons blijkbaar, maar van de olieconcerns. Den Outer schreef in 2023 in haar fantastische boek Rechten voor de Natuur: “Bescherming op papier lijkt in de praktijk niet altijd zoden aan de dijk te zetten. Denk aan de Waddenzee, een Natura 2000-gebied met Werelderfgoedstatus. Op papier is het een van Nederlands best beschermde natuurgebieden. Maar in de praktijk wordt het ernstig bedreigd door gas- en zoutwinning, militaire activiteiten, scheepvaart en andere menselijke bedrijvigheid.”

Shell heeft haar hoger beroep tegen Milieudefensie gewonnen en hoeft volgens de rechter niet verplicht te worden concrete percentages CO2-uitstoot te verminderen. De minister zegt machteloos te staan tegenover de NAM. Het is volgens het Planbureau voor de Leefomgeving erg onwaarschijnlijk dat Nederland de wettelijke klimaatdoelen haalt. Minder dan 10% van het Nederlandse water voldoet aan de kwaliteitseisen waaraan we in 2027 moeten voldoen. Niet voor niets haal ik de Rechten van de Natuur-beweging aan in mijn boek Hoe Plato je uit je grot sleurt. In de allegorie van de grot beschrijft Plato hoe de Socrates-figuur een diep inzicht in het idee van rechtvaardigheid heeft verkregen, en zich vervolgens moet verdedigen in een rechtszaal waar rechters alleen schaduwen van dat idee hebben gezien. Als juridische leek leef ik in de veronderstelling dat wetten er zijn om kwetsbaren te beschermen: dat milieurecht het milieu beschermt, dat kinderrechten een leefbare toekomst voor onze kinderen beschermt, en dat wettelijke klimaatdoelen zwaarder wegen dan de belangen van de aandeelhouders van Shell en de NAM. Maar de gebeurtenissen van de afgelopen jaren geven me de indruk dat wetten juist de diepe onrechtvaardigheid van de klimaat- en ecologische crisis in stand houden.

Het parlement is buitenspel gaan staan. Misschien is dit een wake-up call dat we innovatieve ideeën als rechten van de natuur nodig hebben en dat de Waddenzee zo snel mogelijk rechtspersoonlijkheid moet krijgen zodat ze zichzelf kan verdedigen tegen de NAM. Misschien zouden de ‘maar we moeten ons vooral op klimaatadaptatie richten’-mensen zich kunnen gaan verdiepen in wat klimaatadaptatie daadwerkelijk inhoudt en wat het aantasten van het ecosysteem van de Waddenzee en het laten verslechteren van de kwaliteit van de natuur in het algemeen betekent voor in hoeverre we ons nog aan zullen kunnen passen. Laten we hopen dat het parlement met betere plannen komt dan dat we bij noodweer mogen thuiswerken, zoals in Spanje. Mensen die zich verdiepen in wat klimaatadaptatie daadwerkelijk behelst, worden al snel de illusie uitgesleurd dat we ons wel zullen kunnen aanpassen.

Misschien zou het parlement zich ook kunnen gaan verdiepen in de vraag waarom Nederland de wettelijke klimaatdoelstellingen hoogstwaarschijnlijk niet gaat halen. Dit heeft deels te maken met dat we machteloos lijken te staan ten opzichte van de ecocide van de fossiele industrie. Om te begrijpen waarom ondanks de mooie beloftes van ‘groene groei’, ons collectief handelen een dikke middelvinger naar onze kinderen en kleinkinderen is, moeten we het meer over klimaatobstructie hebben. In een interview met BNR Nieuwsradio maakte Martijn Duineveld laatst een opmerking waar ik het zeer mee eens ben: we moeten ons niet alleen richten op de klimaatobstructors, maar vooral ook op de enablers, degenen die de fossiele bedrijven het mandaat geven om door te gaan met het vernietigen van de natuur.  Bijvoorbeeld universiteiten, hogescholen en culturele instellingen die met fossiele industrie samenwerken, of overheid en andere sectoren die meewerken aan 'ethics washing', greenwashing et cetera. Zolang de partner in een destructieve relatie het idee heeft dat de gaslightende narcist zal 'verbeteren' en 'deel is van de oplossing' zal deze de relatie niet verbreken.

Als de NAM en Hermans voor ‘vooruitgang’ en ‘groene groei’ staan, en de gemeenschappen die rechten van de natuur wel al hebben omarmd als ‘inheems’ worden betiteld, dan moeten we misschien toch eens luisteren naar ‘inheemse’ volken, maar ook naar onze inheemse Waddenzee.

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

Omschrijving *

Typ hier je reactie...


0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (7)

pahan
pahan
14 dec. 2024 - 9:36

Mooie foto, en die schetst meteen het probleem. Twee keer per dag wist de Waddenzee alle menselijke zonden uit. Voetstappen verdwijnen, schade wordt hersteld, vuil wordt afgevoerd en iedereen kan zich goed voelen.

Nee, de Waddenzee heeft geen rechten. Dan zou ze mensen de toegang verbieden.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe15 dec. 2024 - 12:37

Als ze niks/weinig verstoren kunnen ze wellicht dispensatie krijgen, dan denk ik wel eerder aan wadlopers dan aan de diverse soorten uitbuiters-baters.

Niko P
Niko P
14 dec. 2024 - 6:08

We hebben natuurlijk ook een enorme luie parlement en regering. Steeds meer geld uit de burger wringen en steeds minder doen door alles naar de markt over te hevelen. Ik denk dan ook dat zij de enige zijn die denken dat dat een goed plan was.

Marie Timmerman
Marie Timmerman
14 dec. 2024 - 1:10

Mensen rechten geven, laat staan prive corporaties, betekent relatief gesproken dat de natuur minder rechten krijgt. Er zitten geen walvissen of rivieren in het parlement of the EU hof.

..

Voor een maatchappij in balans en harmonie, moeten de identiteiten en corporaties binnen de natuur meer rechten krijgen.

Olav Meijer
Olav Meijer
13 dec. 2024 - 20:19

[.....wiens partij in de decennia dat we de klimaatcrisis nog hadden kunnen voorkomen alleen over ‘haalbaar en betaalbaar sprak’...... en wiens vorige partijleider een vriendschap met de CEO van Shell onderhield,.....]

Omdat de schrijver journalist is, toch maar een opmerking over iets wat tegenwoordig heel vaak fout wordt gedaan.

Als het onderhavige betrekkelijke voornaamwoord (wiens/wier = van wie) terugslaat op een vrouwelijk persoon of meervoud, is het "wier" (en dus niet: "wiens").

7 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe14 dec. 2024 - 11:03

Gender is so-wie-so aan het afslijten en wier is aan het verdwijnen.

Zandb
Zandb14 dec. 2024 - 11:07

Danielle

Ik houd het er op, dat vaker door een 'niet weten' - en de daar nogal eens aan gepaard gaande onverschilligheid van de niet-wetende - ligt, dan dat er een bewuste actie aan ten grondslag ligt.

DanielleDefoe
DanielleDefoe14 dec. 2024 - 12:41

Zandb het is in de germaanse talen een algemeen verschijnsel dat het verschil maculien-feminien geleidelijk verdwijnt. Het blijft het langst bewaard in de persoonlijke voornaamwoorden.

https://onzetaal.nl/taalloket/wiens-wier

DanielleDefoe
DanielleDefoe14 dec. 2024 - 19:15

masculien

Mario Veen
Mario Veen17 dec. 2024 - 8:57

Olav, goed om hier alert op te zijn. Ik ging ervan uit dat omdat het over minister Hermans ging, en het woordgeslacht van minister mannelijk is, het 'wiens' moest zijn. Heb ik dat mis?

DanielleDefoe
DanielleDefoe17 dec. 2024 - 12:23

Bij een vrouwelijk persoon enkelvoud is wier correct. Dus bijvoorbeeld: de vrouw wier kinderen, de zangeres wier repertoire, de moeder wier zoon. Wier wordt ook gebruikt als het antecedent een meervoud is, ongeacht het geslacht. Maar vooral in formele taal. Bij Minister Hermans kan natuurlijk wier gebruikt worden maar van wie kan ook.

Mario Veen
Mario Veen17 dec. 2024 - 13:03

Dank allen! Het is naar 'wier' aangepast nu.

Anna R. Chist
Anna R. Chist
13 dec. 2024 - 16:46

De mensheid moet de macht van de grote bedrijven onmiddellijk aan banden leggen.

Een bedrijf heeft geen geweten en geen kinderen die in de toekomst ook moeten leven.

Alle ellende in de wereld is een direct gevolg van de macht van grote bedrijven.

5 Reacties
Andreas4
Andreas414 dec. 2024 - 0:54

"De mensheid..."

Dat klinkt mooi... en hartstikke vaag. Dus meer praktisch: wie moet dat gaan doen namens die mensheid, in een wereld die wordt geregeerd door eigenbelangen en de Grote Onderbuik...? Misschien zijn we als mensheid wel gewoon verdoemd.

Marie Timmerman
Marie Timmerman14 dec. 2024 - 1:13

Het is beter en het is slechter geweest. Dus beter kan. Je kan zaken vastleggen in de grondwet en instituten van een democratische republiek. Dat zou een goed begin zijn.

vdbemt
vdbemt14 dec. 2024 - 10:19

@Andreas "wie moet dat gaan doen namens die mensheid, in een wereld die wordt geregeerd door eigenbelangen en de Grote Onderbuik...? "

Verrekte goede vraag. Er zijn binnen die mensheid wel mensen die dat willen en daaronder ook mensen die dat kunnen. Het probleem is dat zij door de meerderheid van 'eigenbelangen en onderbuik' niet gekozen worden. Ook Nederland is daar nu een goed voorbeeld van. Totdat dat wel een keer gebeurt, zijn 'we' ons eigen, en nog meer het graf van de volgende generaties aan het graven.

DanielleDefoe
DanielleDefoe14 dec. 2024 - 11:04

De mensheid staat ook te trappelen om de natuur uit te buiten resp. af te schaffen.

Anna R. Chist
Anna R. Chist14 dec. 2024 - 12:27

Wellicht heeft u niet door dat de mensheid in haar voortbestaan wordt bedreigd door de bedrijven. Geholpen door politici waar u op moet stemmen om ze te legitimeren of gewoon gezellige dictators, allemaal een pot nat.

Vuurrood
Vuurrood
13 dec. 2024 - 15:43

Volgens mij bestaat de NAM uit de olieboeren en voor 50% uit de overheid. Het lijkt mij sterk dat de minister de vergunning om te boren naar gas niet kan intrekken!

Iets zegt mij dat Sofietje gewoon op zijn/haar VVD's staat te liegen.

2 Reacties
itsme3
itsme313 dec. 2024 - 16:31

De NAM is voor 50% eigendom van Shell en 50% van ExxonMobil (Esso). Dat is al zo sinds de oprichting in 1947. Nee, dus.

Vuurrood
Vuurrood14 dec. 2024 - 9:47

itsme3: Inderdaad, u heeft gelijk.

H.Witte
H.Witte
13 dec. 2024 - 15:01

Naast de olieboer

nu dus ook de olie(.)oer (moer)

moer staat hier voor moeder

en dat rijmt weer op loeder.

1 Reactie
Andreas4
Andreas414 dec. 2024 - 1:01

Dacht meer aan olie(h)oer...

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.

BNNVARA LogoWij zijn voor