De verkiezingsuitslag van 2025 laat een land zien dat zijn richting kwijt is

De balans is verdwenen.

De winst van D66 en CDA wordt gepresenteerd als een terugkeer naar stabiliteit. In werkelijkheid bevestigt de uitslag van 2025 een land dat niet geneest, maar stagneert. Hun overwinning is geen teken van vertrouwen, maar van vermoeidheid. Nederland kiest niet voor verandering.

De opkomst lag opnieuw lager dan in 2023 en opvallend is dat 39.545 mensen blanco stemden, meer dan een verdubbeling in twee jaar tijd. Dat zijn geen onverschillige burgers, maar mensen die niemand meer vertrouwen. Zoveel stemmen als de stad Heerlen inwoners telt die een democratisch noodsignaal zenden.  Wie wél wil meedoen maar geen vertegenwoordiging meer ziet, toont het diepere probleem: een democratie die haar draagvlak verliest. 

Hoewel de PVV 11 zetels verloor, is het totaal aan radicaal- en extreemrechtse partijen nauwelijks kleiner geworden. Met JA21 (9 zetels) en FVD (7 zetels) blijft het blok stevig aanwezig. Deze partijen willen geen betere democratie. Hun doel is niet het debat, maar dominantie en de afbraak van onze rechtstaat met racisme en Islamofobie als middel. 

Tegelijkertijd is links kleiner dan ooit.

GroenLinks/PvdA verloor terrein, SP is gemarginaliseerd. De stem die ongelijkheid, racisme en armoede benoemde, is bijna verdwenen. Waar rechts ideologisch strijdt, is links technocratisch geworden. De afstand tussen de politieke linkerflank en de samenleving groeit en daarmee verdwijnt de broodnodige tegenkracht.

De verkiezingen van 2025 tonen een land zonder tegenwicht. Rechts domineert, links wankelt, en het midden verdedigt vooral zijn eigen positie. De balans tussen macht en tegenspraak, tussen bestuur en samenleving, is weg. Nederland is economisch rijk, maar sociaal uitgeput. Er zijn genoeg banen, maar de lonen zijn te laag. Huizen staan leeg, terwijl mensen buiten slapen. We hebben beleid, maar geen richting. Groei, maar geen gelijkheid.

Deze uitslag laat geen herstel zien, maar een democratie die haar evenwicht kwijt is. Een land waarin bijna veertigduizend mensen blanco stemmen en extremistische partijen steeds meer invloed krijgen, heeft geen gebrek aan stemmen, maar aan vertrouwen.

De balans is verdwenen en om die terug te krijgen, de grootste uitdaging. Ze vraagt om druk van onderop van burgers, organisaties en gemeenschappen die laten zien dat solidariteit nog werkt en dat de samenleving meer is dan haar bestuur. Een beweging die niet wacht tot Den Haag beweegt, maar zelf richting geeft aan de waarden waarop een echte democratie rust: gelijkwaardigheid, empathie en rechtvaardigheid. 

Doe je mee? Kom vanavond 19.00 uur aan de Eerste Weteringplandsoen 2c in Amsterdam. Samen zijn we sterk.