De verborgen discriminatie van mensen die niet thuis zijn in de digitale wereld

Aan  de bestrijding van racisme en seksisme wordt al  jaren veel aandacht geschonken, het begrip agisme – het discrimineren van ouderen - is minder bekend en digibetisme is een uitdrukking die ik zelf bedacht heb . Voor mij betekent het discriminatie van mensen die niet of onvoldoende kunnen omgaan met internet en sociale media. De combinatie agisme en digibetisme komt in de praktijk vaak voor, maar toch is het een bijna verborgen discriminatie .

Een voorbeeld. Ik stap op het Museumplein in Amsterdam op lijn 3. Maar wat krijgen we nou ? De tram neemt een andere route. Een oudere vrouw met rollator vraagt aan de bestuurder waarom nergens staat aangegeven dat de tram omrijdt. "Mevrouw", antwoordt hij vriendelijk, "de tijdelijke omweg staat online".
"Ik heb geen line meer", reageert mevrouw "en ik moet naar de Kinkerstraat" .

Mevrouw zwijgt en stapt de volgende halte uit. Nou moest ik zelf ook naar de Kinkerstraat dus ik help haar met uitstappen en loop met haar op. Onderweg hoor ik haar online verhaal. Ze is 86 jaar, weduwe, tien jaar terug kon ze alles nog zelf doen. "Bij de jaarlijkse huurverhoging vulde ik een briefje in vertelt ze en de bank regelde het verder. En toen ineens kon dat niet meer. Van de bank moest ik online. Mijn zoon heeft me toen online gezet maar die woont nu in Groningen en het bankkantoor waar ik altijd kwam is ook verhuisd. Ik heb nog geprobeerd te bellen maar na een hoop cijfers waar ik niks mee kon, wezen ze me weer naar de line. En nou de tram weer. Maar goed, we lopen nu lekker in de zon", lachte ze .

En dat vond ik wel bijzonder aan deze oude dame. Ondanks alle ellende van wachtwoorden die ze kwijtraakte, energienota's die niet klopten maar telefonisch niet meer rechtgezet konden worden en de voor haar steeds grotere onbereikbare online wereld, genoot ze nog volop van de dingen die wél mogelijk waren.

Zouden er nou veel van die mensen zijn die op deze manier opzij geschoven worden? Ja hoor, even via internet wat cijfers nagegaan en daar komt het volgende beeld uit naar voren. Het gaat goed met internet schrijft het CBS (Centraal Bureau voor Statistiek) maar 13 procent van de anderhalf miljoen 75-plussers kan er niet mee omgaan . Een deel daarvan heeft, mede door gebrek aan geldmiddelen, zelfs geen computer of mobidl. En 13 procent is nog altijd tegen de 200.000 Nederlanders, een derde daarvan  is ook nog alleenstaand.

Als je de cijfers van ouderen met alleen AOW en de cijfers van eenzaamheid – 9 procent van de ouderen voelt zich heel vaak eenzaam- erbij haalt dan krijg je een onthutsend beeld . Tegen de 200.000 mensen en als je de arme en eenzame mensen er bij optelt plus anderstaligen, laaggeletterden en ouderen die vanwege handicaps weinig mobiel zijn en daarom  moeizaam met online kunnen omgaan,  kom je op wel meer dan een half miljoen mensen die door de opgelegde online communicatie in een isolement zijn geraakt.

Tijd dus om daar wat aan te doen. Gratis hulp en advies door buurtcentra en bibliotheken zou al een stap zijn in de goede richting . Van insiders vernam ik overigens dat buurtcentra nogal vrijblijvend en soms ondeskundig omgaan met deze specifieke vraag naar hulp . Met een beetje goede wil is dat wel te verbeteren maar laten we beginnen met meer bekendheid te geven aan de verborgen discriminatie van deze verwaarloosde minderheidsgroepen.