Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De val van Rutte-2 is een kwestie van tijd

  •  
10-11-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
161 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
De peilingen zijn ook zo slecht dat de heren voorlopig wel uitkijken voordat ze nieuwe verkiezingen uitlokken
Bij de presentatie van het regeerakkoord bleek dat Mark Rutte en Diederik Samsom als meest vurige wens hadden om een stabiele regering te vormen die voor het eerst deze eeuw de rit kan uitzitten. Iets wat de Nederlandse democratie wel een keertje kan gebruiken. Maar er is bijna geen slechtere startpositie denkbaar dan nu is ontstaan: Rutte-2 gaat wel de Kerst, maar niet de eindstreep halen.
In de afgelopen weken zijn de kiezers getrakteerd op een formatietoneelstuk van formaat. Het regeerakkoord is nog niet eens gepresenteerd aan het parlement voordat het alweer opengebroken is. Het begin is moeilijk, natuurlijk. Er is veel enthousiasme in de regeringsploeg en persoonlijke chemie tussen de politieke leiders Rutte en Samsom, en zo’n slechte start in de schijnwerpers kan een ploeg juist samenbinden. De peilingen zijn ook zo slecht dat de heren voorlopig wel uitkijken voordat ze nieuwe verkiezingen uitlokken.
Maar dat zijn dan ook de enige redenen om te denken dat dit kabinet tot de blijvertjes gaat behoren.
De voortekenen van een lange en gelukkig kabinetsleven waren al niet goed. Nederland zit in een recessie, wat altijd spanningen oproept voor de regering. De kiezer en de politiek is op drift en het politieke landschap gefragmenteerd, wat de rit uitzitten bemoelijkt. Een regering zonder meerderheid in de Eerste Kamer kan een regeerakkoord niet zomaar uitvoeren.
Deze coalitie wordt in de Kamer en de media niet van één of twee, maar van 3 kanten aangevallen: links, midden en rechts. Natuurlijk zitten er tussen PvdA en VVD hele grote verschillen in standpunten, belangen en cultuur. En iemand als Frans Timmermans zal de afgelopen jaren geen fan geweest zijn van een nogal ruig met de rechtsstaat omgaande Ivo Opstelten; hen vragen in een team samen te werken is veel vragen.
Maar de meeste last gaat de regering krijgen van het regeerakkoord zelf. De keuze om zoveel te bezuinigen en belasten is vragen om tegenstand. Al helemaal als de economische groei getroffen wordt door consumenten die minder te besteden hebben en onzeker zijn over wat Rutte en Samsom precies van plan zijn. Zo kan door bezuinigen het begrotingstekort zelfs oplopen.
En dan is er de onvoorstelbare ambitie van het kabinet. 81 pagina’s aan afspraken die er in een paar jaar doorheen gejast moeten worden en die niemand onaangeraakt zullen laten. Het belastingstelsel, de gezondheidszorg, de arbeidsmarkt, de sociale zekerheid, het pensioenstelsel, de woningmarkt: alles gaat grondig op de schop. Op een tempo dat in Nederland en daarbuiten zelden wordt uitgeprobeerd. Met onnodige maar taaie maatregelen als het fuseren van gemeentes, provincies en waterschappen lijkt daadkracht zelfs een soort sport geworden. En is vergeten dat hoe meer je doet, hoe meer als pakket de gevolgen onvoorspelbaar en in veel gevallen onacceptabel zijn.
Tegenover een tsunami aan maatregelen staat een muur van weerstand. In de eerste plaats natuurlijk van burgers en maatschappelijke organisaties die getroffen worden. Teruglopende steun leidt ook tot een morrelende achterban van de coalitiepartijen; een achterban die zich al een week afvraagt waarom juist de eigen kroonjuwelen (hypotheekrenteaftrek, marktwerking in de zorg, sociale zekerheid, ontwikkelingssamenwerking) zijn ingeruild.
Ook rechters en het buitenland staan in de weg. De andere financiering van de gezondheidszorg en een groot deel van de immigratieparagraaf zijn juridisch en Europees niet haalbaar; voor een juridische toets was zo te zien geen tijd. Tijd die ook ontbrak voor ruggespraak en goed nadenken over de communicatie en onderbouwing van het akkoord.
Zo lijken we het slachtoffer te zijn geworden van de combinatie van daakracht-als-sport en de groupthink die je krijgt als je zes 45-jarige blanke mannen die elkaar erg aardig vinden in een onderhandelingskamer stopt. Het is te hopen dat de toekomstige val van dit kabinet het einde inluidt van de zwakke en onverstandige leider die Mark Rutte is, en tot een serieuze discussie leidt over maatregelen die ons politieke systeem stabieler en effectiever kunnen maken.
Volg Michael Blok ook op Twitter

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.

BNNVARA LogoWij zijn voor