Joop

De toekomst van de psychiatrische behandelingen

  •  
12-03-2021
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
102 keer bekeken
  •  
pillen

© cc-foto: Michal Jarmoluk

We zitten in de psychiatrie op een punt dat we onze patiënten anders moeten gaan proberen te helpen.
Er is een langlopende traditie in de psychiatrie om, net als in de rest van de geneeskunde, nieuwe behandelingen te onderzoeken door middel van een zogenaamde RCT: Randomised Clinical Trial. Deelnemers in zo’n studie worden bij loting verdeeld over de behandelingen die worden vergeleken, en het liefst zonder dat zij en de behandelaar/onderzoeker weten welke behandeling ze hebben geloot: dubbelblind heet dat.
De belangrijkste financiers van dergelijke onderzoeken zijn traditioneel farmaceutische bedrijven, die er zakelijke belang bij hebben om hun nieuwe producten op die manier in de markt te kunnen zetten. ‘Evidence based’ noemen we dat, en de meeste artsen zweren erbij. Zorgverzekeraars vereisen het zelfs in het kader van vergoeding van een behandeling.
In de psychiatrie wordt helaas weinig meer geïnvesteerd in nieuwe behandelstudies. Ze zijn vreselijk kostbaar, en als zakelijke financiering ontbreekt wordt er nog maar weinig onderzocht in RCT’s.
De grote groep mensen met psychische klachten die niet voldoende baat hebben bij de bestaande behandelingen mist daarmee perspectief. Hoop dat er iets nieuws komt is er steeds minder, de richtlijnen en protocollen veranderen ook nauwelijks meer. Deze zogenaamde ‘therapieresistentie’ zien we bij alle psychiatrische stoornissen, en er is eerder toe- dan afname van het aantal mensen die dit betreft.
Stel je bent depressief: er zijn antidepressiva, daar kun je eventueel nog een stemmingsstabiliserend middel aan toevoegen, en als dat niet helpt resteert de electroconvulsietherapie (ECT, ofwel electroshocks).
Toch zijn er op de werkvloer nog wel alternatieven, zoals het verdovingsmiddel ketamine. In de praktijk zien we er verbluffende resultaten van, niet enkel bij depressie, maar ook bij trauma’s en zelfs verslaving en psychose. Het middel is oud, het wordt toegediend via een infuus (door een anesthesist) en het is een veilige behandeling. Het wordt al heel lang gebruikt in de pijnbestrijding.
De vraag is nu: hoe krijgen we het bij de mensen die er van zouden kunnen profiteren? Geld voor een wetenschappelijk onderzoek is er niet. En de maatschappelijke druk om er echt iets mee te gaan doen, zoals bij een coronavaccin, ontbreekt. De behandeling is ook niet duur. Maar niet ‘evidence based’ dus, volgens de oude traditie.
We zitten in de psychiatrie op een punt dat we onze patiënten anders moeten gaan proberen te helpen, denk ik. We kunnen wel blijven wachten tot we op een wetenschappelijk congres nieuwe onderzoeken worden gepresenteerd, maar de mensen die psychisch lijden, en niet zelden zeer ernstig, verdienen iets beters: behandelaren die moed tonen, die dat wat ze kansrijk achten durven in te zetten. Uiteraard binnen de kaders van het vak: gedegen informatie vooraf, informed consent van de patiënt, en geen irrationele interventies als ingestraald water, maar wel: met gezond verstand, en altijd in belang van de man of vrouw die lijdt.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (11)

Hathor2
Hathor213 mrt. 2021 - 7:30

Nou Bram, er is heel wat meer mis hoor. Veel medici/psy denken nog als Newtoniaanse horlogemakers. Ze negeren het AQAL van Wilber (bv de 4 vragen van Jim van Os) en kunnen niet denken in complexiteit (lees Sonja Blignaut eens http://www.morebeyond.co.za/7-differences-between-complex-and-complicated-systems/ ), verder is er een leger coaches opgestaan voor wie inter-/supervisie en overdracht/tegenoverdracht vreemde woorden zijn. Etc. Voor sommige patientenverenigingen is het toch een zegen dat ze geen Pharma-sponsors hebben, al zijn ze dan arm.

Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg13 mrt. 2021 - 5:31

Onderzoek wordt binnen de geneeskunde eigenlijk alleen nog gedaan als op voorhand vaststaat dat er een positief en dus publicabel resultaat uit voortkomen zal. Voor onderzoekers is het verzamelen van subsidies (“grants”) de basis van hun onderzoeksbestaan, hun citation-index bepalend voor het succes van hun carrière (en plaats in de pikorde). Het leidt veelal tot dat wat Bakker feitelijk beschrijft: wetenschap zoekt naar de bekende weg. Buiten de geneeskunde is de situatie alleen maar schrijnender voor mijn gevoel. Heb een oud-teamgenoot die slechts werk heeft zolang ze subsidies weet binnen te harken, en via tal van constructies door de universiteit eindeloos van een vast contract wordt weggehouden. Het heeft mij ervan weerhouden een PhD na te streven.

Satya
Satya12 mrt. 2021 - 20:24

"Uiteraard binnen de kaders van het vak: gedegen informatie vooraf, informed consent van de patiënt, en geen irrationele interventies als ingestraald water, maar wel: met gezond verstand, en altijd in belang van de man of vrouw die lijdt." Hoe kun je binnen de kaders van het vak opereren als je stelt dat de huidige kaders niet meer werken? Volgens mij wil je de kaders herzien. Heeft het gebrek aan onderzoek naar nieuwe werkende stoffen ook te maken met het feit dat er geen ontwikkelingskosten kunnen worden doorberekend zodat de marges kleiner zijn. Professor Carl Hart denkt dat paddestoelen en heroïne ook zeer goede resultaten kunnen hebben op sommige geestelijke ziekten. Zelf heb ik met heroïne goede resultaten ervaren, ik was alleen bang voor de versnijdingsmiddelen en het illegale circuit. Ook voor de verslaving, zo'n dosis zou eens in de 3 weken moeten zijn. De war on drugs, ook al zo'n monster van conservatieven.

3 Reacties
Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin12 mrt. 2021 - 23:24

“Zelf heb ik met heroïne goede resultaten ervaren, ik was alleen bang voor de versnijdingsmiddelen en het illegale circuit. Ook voor de verslaving, zo’n dosis zou eens in de 3 weken moeten zijn.” De praktijk leert dat heroïne een erg verslavend goedje is, dat je als mens éénmaal verslaafd veelal waardigheid verliest, ik heb genoeg gezien, dat gevaar zie je zelf ook, jij bent de enige die de afweging kan maken, ik hoop dat het een verstandige is.

Satya
Satya13 mrt. 2021 - 8:56

Raymond ik gebruik het niet meer hoor. Zoals ik al schreef versnijdingsmiddelen en criminaliteit. De medicatie die ik nu gebruik zijn ook verslavend en hebben bijwerkingen die ik niet als positief ervaar. De problemen met heroïne die jij beschrijft hebben veel met de illegaliteit te maken. Ik zou voor gedegen onderzoek zijn naar hoe heroïne misschien een oplossing kan zijn voor sommigen, in een goed gecontroleerde en medisch verantwoordelijke verstrekking. Die professor waar ik naar verwijs gebruikt het zelf sporadisch voor de positieve effecten. De straat heroïne is een hel maar volgens mij speelt daarin naast de verslavende factor ook de illegaliteit een belangrijke rol.

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin13 mrt. 2021 - 18:36

Satya, ik weet niets van de therapeutische werking van heroïne, is één sessie in de drie weken toereikend om je beter te voelen, ik heb geen idee hoe lang zo’n therapie zou moeten duren, misschien heb je er kijk op.

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin12 mrt. 2021 - 16:37

Ik las dat het toedienen van ecstacy bij behandeling van ptss veelbelovend was, dat ketamine verbluffende resultaten geeft wordt in de weg gestaan door farmaceuten als ik het goed begrijp, misschien dat de politiek hier een rol in kan spelen, dat er barrières zijn opgeworpen is duidelijk, ten koste van mensen die hier baat bij zouden hebben, mogelijk speelt ook een taboe een rol bij dit soort middelen.

4 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe13 mrt. 2021 - 13:36

Lijkt mij het zoveelste wondermiddel in een lange rij. Bayer Company produceerde heroïne op commercieele basis voor medicinale doeleinden vanf 1898. Het werd gebruikt tegen luchtweg infecties en al snel als panacee. Vanwege de sterkverslavende eigenschappen werden er regels opgesteld voor productie & distributie & gebruik die er al in de 30-tiger jaren toe leidden dat de consumptie snel daalde. De heroïne keerde terug als consumptieartikel in de jaren 70. Medische toepassingen zijn er nog nauwelijks.

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin13 mrt. 2021 - 18:37

“Lijkt mij het zoveelste wondermiddel in een lange rij.” Ik weet niet waar je dat op baseert maar als een deskundige vertelt dat het veel belovend is wil ik dat graag aannemen, geen middel onbeproefd laten om mensen zich beter te laten voelen lijkt me een goede basis om dat verder te onderzoeken. “Het werd gebruikt tegen luchtweg infecties en al snel als panacee.” Aspirine en heroïne gingen hand in hand in de reclame, het werd een groot probleem, ik denk dat de prijs vergelijkbaar was met een aspirientje.

DanielleDefoe
DanielleDefoe13 mrt. 2021 - 21:14

Raymond Bhagwandin 13 maart 2021 at 19:37 Voor heroine was het wondermiddel in de UK laudanum. Bij de colleges psychiatrie leerden we dat ieder nieuw middel in de reeks van psychofarmaca er een tijd lang veelbelovend uitzag. Dat had, zeiden cynici, nog wel eens te doen met het enthousiasme van psychologen/psychiaters waar patienten goed op reageerden dan met het middel. De laatste ontwikkelingen heb ik niet gevolgd. Dus wie weet.

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin13 mrt. 2021 - 23:02

“Bij de colleges psychiatrie leerden we dat ieder nieuw middel in de reeks van psychofarmaca er een tijd lang veelbelovend uitzag. Dat had, zeiden cynici, nog wel eens te doen met het enthousiasme van psychologen/psychiaters waar patienten goed op reageerden dan met het middel.” Ik wil aannemen dat een placebo effect kan uitgaan van een over enthousiaste behandelaar die zegt een nieuw middel te gaan voorschrijven dat wonderen verricht, teleurstellende resultaten echter, niet alles gaat goed maar zoals ik het lees wordt de behandeling kansrijk en breed geacht, ik heb opgezocht wat ketamine is, https://nl.wikipedia.org/wiki/Ketamine Ik zou er zo voor tekenen als ik depressief zou zijn, space hoor.