De staatsschuld gaat 17 miljard euro meer kosten terwijl oorlogseconomie aan de deur klopt

De speelruimte van de thans informerende partijen is dan ook heel gering.

De president van de Nederlandse Bank (DNB) Klaas Knot gaf in het tv-programma Buitenhof aan dat hij de partijen die bij informateur Plasterk aan tafel zitten, had geïnformeerd over de sterk stijgende rentekosten van onze staatsschuld. Waarvoor een bedrag van 17 miljard euro moet worden gereserveerd in de begroting de komende jaren.

Rekening houdende met de huidige geopolitieke ontwikkelingen en de door defensie-deskundigen gedeelde opvatting dat Europa op militair gebied minder afhankelijk moet zijn van de VS, zal ook voor Nederland tot gevolg hebben dat een deel van onze productiecapaciteit moet worden aangewend voor militaire doeleinden. Die transitie zal door overheidsinkomsten moeten worden gefinancierd.

De speelruimte van de thans informerende partijen is dan ook heel gering voor wat betreft aan de kiezers gedane toezeggingen die veel geld kosten voor de overheid. Zoals de door de PVV beloofde afschaffing van het eigen risico in de zorg.

Ook het vraagstuk ten aanzien van de arbeidsmigratie blijkt economisch veel complexer te zijn dan oorspronkelijk gedacht. Voor onze economie is vooral van belang de verdiencapaciteit van productieprocessen waarvoor een hoogwaardig kennisniveau vereist is, om als overheid aan de benodigde belastinginkomsten te kunnen komen.

De noodkreet van de chipproducent ASML dat zij te weinig Nederlandse hoogopgeleide specialisten kan aantrekken en aangewezen blijft op hoogopgeleide arbeidsmigranten, moet dan ook als uiterst serieus signaal worden gezien om de welvaart in Nederland op peil te houden.

Als extra complicerende factor moeten de onderhandelende partijen ook rekening houden met het feit dat vanwege de vergrijzing onze economie altijd arbeidsmigranten nodig zal hebben. Ook in sectoren met een lage verdiencapaciteit.

Met de huidige partijen aan de onderhandelingstafel bij Plasterk mag verwacht worden als hun onderlinge partijprogramma’s naast elkaar worden gelegd dat dit nog heel lang zal kunnen duren.

Te veel zeer moeilijk te ontwarren knopen zullen daarvoor eerst moeten worden doorgehakt. Tegen een achtergrond dat nu al vast staat dat veel gedane verkiezingsbeloftes niet ingelost zullen kunnen worden.