De slechte verliezer

Ik hoop dat Rutte en Samsom tijdens de formatie ook flippo’s gaan uitruilen. Als we toch terug gaan naar de jaren ’90, dan maar meteen vol gas. Dat uitruilen is op zich is natuurlijk sowieso een heel goed plan. Pragmatisch, ja, op het eerste oog, maar succesvol pragmatisme is eigenlijk ook wel weer heel romantisch.

Dat de VVD en de PvdA serieus met elkaar gaan formeren, lijkt voor sommige politici als een grote verrassing te komen. Die politici begrijpen duidelijk weinig van de eigen parlementaire democratie. Van coalities lijken ze nog nooit eerder te hebben gehoord. Ze spreken zelfs van heus kiezersbedrog en bewijzen hiermee niet te beschikken over enige realiteitszin. Ze schreeuwen moord en brand over het feit dat de VVD en de PvdA met elkaar gaan proberen te regeren.

Emile Roemer zegt dat Samsom de SP-kiezers slechts ‘te leen heeft’, alsof hij ook wat te zeggen heeft over mensen die niet op hem gestemd hebben. Bovendien: die kiezers zaten voordat ze bij de SP zaten juist voor een deel bij de PvdA.

Roemer is voor het gemak blijkbaar vergeten dat hij een campagne heeft gevoerd van een bedroevend intellectueel niveau: hij dacht met een volks links verhaal, simpel en toegankelijk, de hoofdprijs te pakken, maar vergiste zich. De linkse kiezer was bereid voor het genuanceerdere geluid van Samsom te kiezen, het geluid dat je associeert met capabel leiderschap en regeringsverantwoordelijkheid.

Roemer dacht ijsscheppend premier te worden en nu moet hij zijn wonden likken. Het zou fijn zijn als hij zichzelf eens in de spiegel aankeek en besefte dat hij nog van geluk mag spreken dat hij zijn vijftien zetels behouden heeft in plaats van dat hij zijn electorale concurrent beticht van vals spel.

Als klap op de vuurpijl kwam ook nog eens de grote SP-baas Marijnissen zondag bij Eva Jinek de stand van het politieke landschap opmaken. Want iedereen weet: bij de SP maakt Jan nog altijd de dienst uit.

Samsom en Rutte hebben volgens Marijnissen een geloofwaardigheidsprobleem. Hoe kan Samsom nou met Rutte gaan? Waarom kiest hij niet voor links?

Nou, ik leg het uit: Samsom is links Jan, daarom. Hij is de grootste linkse partij en moet nu samenwerken met de grootste rechtse partij, de VVD, want die hebben… hoe noem je dat ook alweer… de verkiezingen gewonnen!

Dus, volgens mij hebben Rutte en Samsom helemaal geen geloofwaardigheidsprobleem. Die doen wat ze moeten doen, die accepteren de werkelijkheid en pogen er iets van te maken. Een geloofwaardigheidsprobleem zouden ze juist krijgen wanneer ze dat zouden weigeren. Wanneer ze ondanks al hun verschillen niet zouden durven naar gemeenschappelijke doelen te zoeken. Maar momenteel is de enige die een geloofwaardigheidsprobleem heeft, Emile Roemer, die zich in de formatiedebatten aanstelt na zijn eigen falen en op zondag niet zelf naar Eva Jinek toe komt, maar zich nog een keer omdraait en het afleggen van verantwoording laat aan zijn baas Jan.

Dit artikel verscheen eerder bij  BKB Campaignwatch

Het nieuwste boek van Johan Fretz is Fretz 2025