De politieke nalatenschap van Rutte zal elke wensdroom van nieuw politiek elan direct in de kiem smoren

Nederland zal eerst door een forse zure appel heen moeten bijten.

Het toch nog onverwachte vertrek van Rutte uit de politiek laat diepe sporen na op het gebied van achterstallig onderhoud van de infrastructuur van Nederland. Een verwaarloosde infrastructuur op het gebied van ICT-systemen bij de overheid en achterstallig onderhoud op andere terreinen zoals wegen en bruggen. Het voortdurend naar de toekomst schuiven van noodzakelijk onderhoud en vervanging en maar blijven voortborduren op slecht werkende systemen bij de belastingheffing en verdeling van de belastinginkomsten, heeft elke wezenlijke verandering tot nu toe in het systeem van onze belastingheffing en toeslagen verhinderd. Zelfs eenvoudige btw-wijzigingen konden niet worden doorgevoerd.

Op papier weten deskundigen heel goed wat voor noodzakelijke veranderingen er nodig zijn om onze samenleving weer vlot te trekken. Zoals bijvoorbeeld het inmiddels onder Rutte geaccepteerde bizarre feit dat meer uren werken nauwelijks loont vanwege ons ingewikkelde toeslagensysteem.

Het tekort aan arbeidskrachten kan een stuk minder zijn als het toeslagen- en heffingssysteem op een geheel andere leest geschoeid zou zijn. Waardoor meer uren werken ook daadwerkelijk in de portemonnee netto-netto iets zou opleveren en veel meer arbeidskrachten aan het werk zouden zijn.

Op essentiële onderdelen van onze samenleving kunnen deze kritische factoren, die elke verandering in de samenleving in weg staan, niet meer ontkend of gebagatelliseerd worden. Het is evenwel goed schrikken als die factoren gewoon worden benoemd. Met dank aan een decennium Rutte-beleid van meerdere kabinetten. 

Voor de toekomst van Nederland is het dus niet zo fraai wat de nalatenschap van Rutte daadwerkelijk laat zien. Van een gaaf landje zijn we verworden tot een samenleving waar heel veel is vastgelopen en veranderd zal moeten worden. Waartoe we zeker niet op korte termijn in staat zullen zijn.

Elke verandering kost namelijk veel tijd. Maar vooral impopulaire maatregelen. Om eerst de verouderde infrastructuur te kunnen vervangen alvorens veranderingen ook daadwerkelijk mogelijk zijn. In de wetenschap dat Rutte bijna alles dicht geregeld en gereguleerd heeft. Vanwege een ingebakken wantrouwen vanuit de overheid naar haar eigen burgers toe.

Nederland zal dus eerst door een forse zure appel heen moeten bijten en voorlopig wensdromen gewoon als dromen moeten beschouwen.

Het is juist dat politiek gezien onze samenleving vergeleken kan worden met de flexibiliteit van een olietanker. Waarvan de wendbaarheid op korte termijn maar heel beperkt is.