Joop

De overheid wil stoppen met het luchtalarm. Doe dat alsjeblieft niet!

  •  
06-07-2023
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
1815 keer bekeken
  •  
nlalert

Een pijnlijke vertoning van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. In het NL-Alert over de storm riep de Veiligheidsregio mensen op om veiligheidsupdates te lezen op Twitter, maar die site is niet meer te bereiken zonder in te loggen. Precies wat je wil in een noodsituatie: eerst een account aanmaken op een Amerikaanse haatwebsite. Dit is misschien wel het pijnlijkste voorbeeld tot nu toe van waarom overheidscommunicatie nooit afhankelijk moet zijn van sociale media.

Maar deze blunder deed mij denken aan een ander alarmsysteem: het luchtalarm. Want zelfs als alle websites, zendmasten én telefoons falen, kunnen we bij extreme noodsituaties nog altijd vertrouwen op die bekende sirenes, toch? Nou, misschien niet lang meer. Want mocht je het niet weten: de overheid wil stoppen met het luchtalarm. En dat is denk ik een extreem slecht idee.

De overheid was origineel van plan om vanaf 2025 het vertrouwde luchtalarmsysteem stil te gaan leggen. Noodwaarschuwingen zouden dan alleen nog maar gedeeld worden via NL-Alert. Dat definitieve besluit werd uitgesteld, maar het plan ligt bij de overheid dus nog steeds serieus op tafel. Sterker nog: in januari adviseerde het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) om het systeem te ontmantelen. “Het heeft zijn beste tijd gehad.” Echt?

Bij acute noodsituaties zouden mensen dan dus alleen nog maar worden gealarmeerd via NL-Alert op hun mobiel. Het aantal ernstige problemen hiermee is niet te tellen. Het is natuurlijk sowieso al belachelijk om er vanuit te gaan dat iedereen altijd maar een smartphone met mobiele verbinding bij zich heeft, maar laten we voor de grap even doen alsof dat zo is. Dan alsnog kan de batterij van de telefoon leegraken. Hij kan uitstaan. Hij kan vallen en stukgaan. Hij kan simpelweg oud zijn en niet goed werken. Bij een grote ramp kunnen de telecomnetwerken plat komen te liggen. Of je kunt simpelweg je telefoon even in een andere kamer neerleggen en het alarm daardoor missen.

Maar zelfs als je je toestel in je hand hebt, werkt het nog niet altijd. Het kan zijn dat je toestel de alarmberichten niet goed kan ontvangen zonder dat je dit weet. Als je even geen bereik hebt, of zelfs als je aan de rand van het crisisgebied zit, kan het zijn dat je het Alert helemaal niet krijgt. En zelfs als je het wel krijgt, kan het soms wat tijd kosten. Ik heb het meerdere keren meegemaakt dat het langer duurde (soms een paar minuten, maar een enkele keer zelfs een halfuur!) voordat iedereen het bericht krijgt.

Dit lijken misschien kleine problemen, maar onthoud: dit gaat allemaal om het alarmsysteem voor acute noodsituaties. Dan kunnen gemiste meldingen of vertraagde minuten extreem kostbaar zijn. Dat terwijl sirenes – mits die goed onderhouden en verspreid zijn - door iedereen met een goed werkend gehoor altijd gelijk worden opgemerkt.

Het NIPV geeft argumenten om met de sirenes te stoppen, maar die vind ik ook niet heel sterk. Zo zouden steeds minder mensen weten wat ze moeten doen als de sirene afgaat. Dan kun je toch ook gewoon weer een campagne beginnen? Ik heb het als kind goed geleerd van Postbus 51: ramen en deuren dicht, radio of tv aan. Helder. Er zijn nu ook campagnes over NL-Alert, dus dat kan best. Volgende argument van het NIPV: de sirenes bereiken ook niet iedereen. Ja, dat is een probleem, maar dan kun je toch ook gewoon meer sirenes neerzetten? Klaar.

Verder zegt het NIPV ook dat de sirenes weinig worden ingezet. Bij de storm werd bijvoorbeeld NL-Alert wel gebruikt maar de sirene niet. Dat mag zo zijn, maar als er één soort systeem is waarbij “weinig gebruik” geen argument zou moeten zijn, dan is het wel een alarmsysteem. Dat is het hele punt! Alsof je mensen gaat adviseren om hun brandmelders uit het raam te gooien omdat het huis toch nog nooit is afgebrand. Wat nou wanneer er wel een ramp gebeurt waarbij de sirenes gerechtvaardigd en nodig zijn?

En een bonus: het luchtalarm blijft ook bij een massale stroomstoring nog een week werken, leerde ik van Kidsweek. Met een mobiel is het na maximaal twee dagen wel afgelopen.

En toch denkt de overheid er dus serieus over na om het luchtalarm uit de lucht te halen. Sterker nog: sommige veiligheidsregio’s lopen alvast op de zaken vooruit. De veiligheidsregio Noord-Holland Noord, die calamiteiten in 16 gemeenten onder hun hoede heeft, wil in 2025 beginnen met het afbreken van de sirenes. Waarom heeft bijna niemand het hier over?

Natuurlijk is NL-Alert heel waardevol en belangrijk. Het kan in kortere tijd meer informatie overbrengen dan de sirenes, het bericht kan in meerdere talen worden verspreid, het bereikt (ondanks de problemen) wel enorm veel mensen (9 op de 10 volgens de overheid zelf), en uiteraard is het enorm belangrijk voor mensen die de sirene niet kunnen horen omdat ze bijvoorbeeld doof of slechthorend zijn. We moeten het absoluut blijven gebruiken. Maar in hemelsnaam, laten we er niet onze enige optie van maken. Gebruik ze allebei. Bij acute noodsituaties hebben we een systeem nodig dat niet te missen is, wat er ook gebeurt. Het luchtalarm is dat systeem. En zelfs als dan voor een groot deel twee noodsystemen naast elkaar gaan lopen, is het nou echt zo erg om een backup te hebben?

Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (11)

tobias rabelink
tobias rabelink14 aug. 2023 - 14:33

ik ben tegen het afschaffen van de sirenes ze staan er niet voor jan met een korte broek ze hebben een taak te vervullen en dat is ons waarschuwen als er een ramp mocht zijn ik vind NL alert maar leuk mooi en aardig maar stel je voor dat NL alert een bericht uit moet sturen en de zendmasten zijn kapot of doen het niet ja dat is het wel handig dat we die sirenes hebben denk aan oorlog in oekraine of de brand in moerdijk er zijn zoveel scenario's en dingen die kunnen gebeuren waardoor die sirenes simpelweg gewoon handig zijn en afschaffen geen optie is

Greendutch
Greendutch10 jul. 2023 - 14:09

technologie biedt ons veel en veel gemak maar voor accute en/of noodzakelijke en/of rampen en/of enz enz moeten we ons niet afhankelijk maken van een kwetsbaar systeem. stroomuitval, hacking, centraal geregeld op ’n server, er zijn vele vallen waar in gelopen kan worden indien digitaal de baas wordt boven analoog. Analoog, bereikbaar, reparabel, enz blijkt in praktijk goed te werken, kijk maar in Oekraïne waar men met verouderde systemen de samenleving toch draaiende houdt. Bovendien als de regering vindt dat iedereen maar een smartphone moet hebben om een nieuw systeem te kunnen hanteren moeten zij er ook maar voor betalen en die dingen gratis uitdelen zodat iedereen voorzien is. praten we dan niet over mensen die niet goed om kunnen gaan met moderne technologie? terwijl veel meer mensen geleerd kan worden om bij een alarmsignaal veiligheid te zoeken. hoe zit het met schuilkelders hier in dit. land? daar hoor ik niemand over en die moeten er ook zijn of is een dekentje en jodiumtabletje dan genoeg? ook eens met weer Postbus 51 campagnes om mensen voor te bereiden op veiligheid.

onyxcumulus
onyxcumulus7 jul. 2023 - 9:30

###Bij acute noodsituaties hebben we een systeem nodig dat niet te missen is, wat er ook gebeurt.### Benoem acuut?! Tegenwoordig wordt je dagen van te voren al plat gegooid met code rood, groen, geel ,paars en noem de kleuren van de regenboog maar op. Zelfs op het moment dat er een nuke deze kant op komt is er al geen tijd meer voor een alarm. Dat merk je dan vanzelf wel als hij inslaat... Verder werkt NL-Alert prima op bijna alle telefoons. Uitgezonderd de bakkalieten

Minoes&tuin
Minoes&tuin7 jul. 2023 - 8:04

Inderdaad, heel dom. Daarnaast: Ik heb niet eens een mobiel, wil er vooralsnog ook geen. Je wordt zo dadelijk tot alles verplicht, gedwongen. Ik vind dat de mens het recht heeft geen mobiele telefoon te hebben, althans geen smartphone. Alles wat verslavend is en/of ziekmakend zou zijn wordt bovendien verboden en/of onmogelijk gemaakt, behalve het dag en nacht een mobiele telefoon paraat hebben. Gaan we nu helemaal en dag en nacht door een smartphone geregeerd worden?

Kwartje59
Kwartje596 jul. 2023 - 13:44

Gisteren nl alert over de storm in Noord Holland. Kennelijk hoort het Gooi daar niet meer bij. Geen alert gehad. En gezien de berichten was ik niet de enige. Is dus geen betrouwbaar systeen

Daslief
Daslief6 jul. 2023 - 12:44

Penny wise and pound foolish... zo kennen we onze 'efficiënte' overheid toch? Helemaal eens met het artikel. Het mobiele systeem is super handig maar heeft ook allerlei kwetsbaarheden. JUIST voor rampen, stroomstoringen etc. hebben we een analoge backup nodig.

Miss Piggy
Miss Piggy6 jul. 2023 - 10:40

Helemaal mee eens. Het lijkt me toch wel handig om een 'ouderwets, analoog' stuk techniek achter de hand te houden voor noodgevallen. Waarvan je gewoon zeker weet dat het werkt als je het nodig hebt. We hebben teveel gevallen gezien waar moderne techniek net uitvalt of last heeft van verstoringen. Zoals recent een paar keer het communicatiesysteem van de politie.

1 Reactie
Doomsdayshaman
Doomsdayshaman6 jul. 2023 - 16:15

Is net zoiets als cash geld als backup van stroomstoringen en betaling waar "nieuwsgierige aagjes" niets mee te maken hebben.

pahan
pahan6 jul. 2023 - 9:34

Gisteren was goed te zien dat een grote groep mensen toch gewoon doet waar ze zelf zin in hebben. Daar is iemand zelfs bij omgekomen, terwijl toch heel duidelijk was gesteld: Ga niet de weg op. Ik moest vroeg in het ziekenhuis zijn, ben daar op mijn gemak gebleven tot het ergste voorbij was en ben rustig terug gereden. Op het voorspelde hoogtepunt van de storm viel me op dat er toch wel erg veel mensen gewoon kwamen en gingen. Twee volwassen mannen bedachten dat ze een sluiproute wisten om de vanwege omgevallen bomen afgesloten snelweg heen, en gingen ijskoud op pad. Dus ik toch even buiten kijken, maar het was bar en boos en onverantwoord om überhaupt buiten te zijn. Dan komt er ook nog een NL alert omdat het spoor van de storm toch net anders was dan op voorhand voorspeld, en evengoed hobbelde iedereen gewoon door. Afschaffen van de sirenes gaat niet leiden tot ander gedrag. Informatie is er en wordt gedeeld, en mensen lopen toch naar elkaar toe om te vragen of die weten wat er loos is. Daar voegt een sirene niets aan toe, wat mij betreft gewoon stoppen met die dingen.

Sam V
Sam V6 jul. 2023 - 8:14

Helemaal mee eens. Het geeft mij ook het idee dat wij als maatschappij niet het besef hebben dat in noodsituaties de stroomvoorziening langdurig verstoort kan zijn. Juist dan zijn dit soort alarminstallaties van belang, mits wel van noodaggregaten voorzien.

Grooteman2
Grooteman26 jul. 2023 - 7:56

Als je ziet hoe vaak normaliter een telefoon-netwerk er uit ligt dan kan je een voorstelling maken dat dit in crisis-gevallen nog vaker zal gebeuren. Helemaal eens, uitermate dom plan om de sirenes af te schaffen.

1 Reactie
Minoes&tuin
Minoes&tuin7 jul. 2023 - 8:07

De helft van Nederland zit op de fiets en mag dat ding daar niet eens gebruiken.