De knappe man is ook maar een westers fenomeen

Het leek allemaal zo simpel. Uit allerlei onderzoeken zou gebleken zijn dat vrouwen in samenlevingen met veel infectieziekten de voorkeur geven aan mannen met een duidelijk mannelijk gezicht: stevige kaken, forse neus, hoge jukbeenderen. Kortom, een echt testosterongezicht. Daarbij werd een evolutionaire verklaring gegeven. Om te overleven in een samenleving met veel bedreigingen en om zeker te weten dat je een gezond kind krijgt dat de infectieziekten die het al jong krijgt overleeft moet je een sterke gezonde man kiezen. Eentje met gezond zaad en dat is een man met veel testosteron. Eentje die, als je hem bekijk over zijn hele gezicht, ‘testosteron’ heeft staan.

Het klonk zo logisch en het deed het zo goed in boeken over de geschiedenis van de mens. Via de media smulden we ervan. En omdat er aan de genetische achtergrond in de loop der tijd niet zo veel verandert – denk aan 0,03 procent per 10.000 jaar – zou ook de moderne vrouw nog altijd voor die masculiene man vallen, hoewel ze als puntje bij paaltje komt natuurlijk liever een pantoffelheld trouwt die samen met haar voor de kinderen zorgt en niet opziet tegen de afwas. In haar hart blijft ze echter dromen van Canon de Barbaar.

Nieuw onderzoek suggereert dat die theorie aan herziening toe is. 22 onderzoekers deden onderzoek met 962 mensen uit 12 verschillende bevolkingsgroepen in 10 verschillende landen. Denk aan Shuar indianen in Ecuador, de Cree indanen in Canada, de Miskito indianen in Nicaragua, de Tchimba in Namibië, de Aka in de Centraal Afrikaanse Republiek, Chinese studenten, Britse studenten, dorpelingen in Fiji. De proefpersonen kregen foto’s te zien van potentiële partners uit hun eigen culturele en etnische bevolkingsgroep. De vrouwen in boerengebieden, bij stammen die in leven blijven van het hoeden van grote kuddes bleken helemaal geen voorkeur te hebben voor de testosterongezichten. De onderzoekers merken ter verklaring op dat ze waarschijnlijk moe zijn van alle agressie in hun wereld. Korte-bocht-wetenschap?

Mannen hadden volgens de onderzoekers trouwens geen voorkeur voor vrouwengezichten die erg vrouwelijk waren: oestrogeengezichten met grote ogen, volle lippen en ogen wijd uiteen.

Juist in moderne samenlevingen was er wel een licht voorkeur voor de uitgesproken testosteronmannen en het supervrouwelijke gelaat. Dat zou volgens de onderzoekers verklaarbaar zijn omdat in de media vaak zulke gezichten gebruikt worden en ze daarom als aantrekkelijker worden beschouwd.

Als je kijkt naar de onderzoeken bekruipt je wel enige twijfel over de gebruikte methode en hun snelle gemakkelijke interpretaties. Kleine onderzoeken waarbij 30 vrouwen meededen. Ja, met al die landen bij elkaar kom je wel op 962 proefpersonen, maar de omstandigheden verschillen zo dat ik ze nooit op een hoop zou durven gooien. De onderzoekers zeggen op basis van hun onderzoek dat er te veel subtiele culturele verschillen een rol spelen en dat we helemaal opnieuw moeten beginnen met het onderzoek naar wat vrouwen een aantrekkelijke man vinden.

Zoiets van: ik heb eigenlijk niets gevonden, dus laten we dan allemaal opnieuw beginnen met onderzoek naar wie we knap vinden.

Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht