Joop

De giftige echo’s van Anders Breivik

Opinie

•

13-06-2018

•

leestijd 4 minuten

•

82 keer bekeken

•

Wie gif loost in een sloot, moet niet gek op staan te kijken dat een eindje verderop giftige monsters worden geboren

"Mensen die cultureel marxisme willen verslaan moeten het weerstaan. Zij moeten gebruik maken van de woorden die het verbiedt, en weigeren om de woorden te gebruiken die het voorschrijft; vergeet niet dat sekse beter is dan geslacht. Zij moeten de waarheid die het probeert te onderdrukken juist van de daken schreeuwen."

Nee, dit is geen toespraak van Thierry Baudet tijdens een toespraak op een ledenavond, ergens in het land. Een andere passage:

"Multiculturalisme (cultureel marxisme/politieke correctheid) is, zoals u wellicht weet, de oorzaak van de voortdurende islamisering van Europa, die heeft gezorgd voor de huidige islamitische kolonisatie van Europa door demografische oorlogsvoering (toegelaten door onze eigen leiders)."

Oh, is het toch Geert Wilders die ergens bij een winkelcentrum voor een halve man en een paardenkop zijn welbekende mantra’s afdraait? Nee. Wederom fout.

Het zijn passages uit het manifest 2083 – Een Europese Onafhankelijkheidsverklaring van Anders Breivik. Fjotolf Hansen, de nieuwe naam die Breivik vorig jaar aannam, zit momenteel een gevangenisstraf uit voor de gruwelijke aanslag die hij zeven jaar geleden pleegde op het eiland Utøya. Vanaf deze week is de Noorse verfilming van die dag te zien in de Nederlandse bioscopen.

We volgen we de 18-jarige Kaja die, samen met haar jongere zus, een zomerkamp voor jongeren van de Noorse Arbeiderspartij bijwoont. Als nieuws over een bomaanslag in Oslo in flarden het eiland bereikt (de internetverbinding is niet geweldig), wanen de jongeren zich nog veilig – ze zitten immers op een afgelegen plek. Maar juist de moeilijk te bereiken – en moeilijk te ontvluchten – locatie blijkt voor Breivik een gruwelijke reden te zijn om juist hier toe te slaan. Weten dat de beul al onderweg is, geeft het gezapige gebabbel aan het begin van de film een beklemmende bijsmaak. En dan klinken de schoten.

In de 72 bloedstollende minuten die volgen (in één vloeiende take gefilmd) ziet de kijker fascisme aan het werk. Bij de aanslagen in Oslo en op Utøya komen uiteindelijk 77 mensen om, waarvan het merendeel jongeren.

Terug naar de passages. Nog één:

"We doen het uit liefde. En we zien een land dat niet is en niet kan en mag zijn hoe het eigenlijk heel graag zou willen zijn. Een land dat wordt tegengehouden, dat in zekere zin gegijzeld wordt door een politieke, journalistieke en culturele kongsi."

Gegijzeld, kongsi. Het is volkomen legitiem je daarvan te bevrijden, áls je gelooft dat die gijzeling echt is. Is het wederom Breivik? Nee, het zijn zinnen uit een toespraak van Thierry Baudet op het eerste Forum voor Democratie-congres. Vergelijk ik hem hier nu met Breivik? Nee, absoluut niet. Wat je ook van zijn politieke ideeën mag vinden, de man heeft zich tot nu toe een democraat betoond. Het gaat hier om zijn woorden.

Het gaat namelijk altijd om woorden, ook toen Alexander Pechtold zei ‘ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.’ Het ging ook om woorden toen Diederik Samsom zei: ‘het klopt dat het vooral Marokkanen zijn. Deze jongens hebben een etnisch monopolie op dit soort overlast gekregen’ en bij de uitspraak van Hans Spekman dat je ‘de Marokkanen die niet willen deugen moet vernederen, voor de ogen van hun eigen mensen.’

En het ging om woorden toen Baudet tijdens dezelfde speech zei: ‘Ideeën regeren de wereld. Ze komen via een cultureel irrigatiesysteem tot in de haarvaten van de samenleving.’ En zo is het. De diepere laag die in Utøya naar voren komt is dat Breivik niet zomaar iets deed. Hij liet zich inspireren. Hij laafde zich aan het water waaruit hij zijn ideeën filterde. Hij struinde het internet af op zoek naar ideeën van gelijkgestemden. Wilders vond hij, en vader en dochter Le Pen. Bij geesten die zijn wereldbeeld van angst deelden, die vinden dat het vijf voor twaalf is voor Europa. Net als hij.

Tijdens het bekijken van de film treft het me dat de schoten na een tijdje minder heftig worden. Er vallen iedere minuut doden in de film, maar waar de eerste kogels als kanonskogels binnen komen, verworden ze gaandeweg tot losse flodders. Zelfs kogels wennen, net als woorden.

Het jaar waarin Breivik zijn aanslag pleegde, was het jaar waarin Geert Wilders werd vrijgesproken voor zijn film Fitna. Volgens de rechter zijn de beelden daarin ‘choquerend en verontrustend,’ maar moet de boodschap verteld kunnen worden. Zeven jaar later kijkt niemand meer op als Wilders iets roept. Zeven jaar later is hij weliswaar veroordeeld voor de uitspraak of zijn gehoor minder Marokkanen wilde, maar met twintig zetels zit hij stevig verankerd in de Tweede Kamer.

Zeven jaar later is het hele politieke circus naar rechts opgeschoven. Zeven jaar later staat het zingen van het volkslied weer op de politieke agenda door de christelijke partijen. Zeven jaar later worden woorden als islamitische kolonisatie, islamisering, onderwijskartel vaak gebruikt tijdens politieke debatten. Vragen als ‘hoe kunnen de West-Europeanen politieke correctheid bestrijden en hun samenleving terugwinnen op de cultureel marxisten?’ worden gesteld tijdens avonden in debatcentra. Het zijn woorden die Breivik ook gebruikte in zijn manifest. Het zijn vragen die hij stelde in zijn manifest. Het zijn de vragen van een massamoordenaar.

Zeven jaar later zet Breivik de televisie aan, als hij dat mag. Hij ziet nationalistische, regeringen in Italië, Oostenrijk, Hongarije en Polen. De partij die hij zo gehaat heeft, de Noorse Arbeiderspartij, kent een Nederlandse equivalent, de PvdA. Die club is inmiddels gedecimeerd na Nederland mede te hebben opgebouwd. En dan zijn er nog Twitteraars en journalisten die menen dat we in Europa onder een linkse gesel leven, gelijk Breivik beschrijft in zijn manifest.

Nepnieuws, verdachtmakingen, trollenlegers, moslimhaat die ervoor zorgt dat moslims religieuzer worden; wie gif loost in een sloot, moet niet gek op staan te kijken dat een eindje verderop giftige monsters worden geboren die zich onvoorspelbaar gaan gedragen. Woorden wennen. Voor Breivik waren woorden van anderen bouwstenen waar hij zijn hellepoort mee bouwde. Woorden wennen. En veranderen een maatschappij.

Meer over:

anders breivik, extreemrechts, politiek, opinie, thierry baudet, geert wilders

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

Reacties (52)

Sorteren op:

Weekdier19 jun. 2018 - 21:52

@Libetain "selectief toepassen van definities is niet iets waar je mee moet pronken omdat het gelijk het grond onder je argumenten wegneemt." - Precies het punt dat ik maak, doe het dus aub niet. "doch het mogelijke ontbreken van een politiek motief neemt niet weg de terroristische aard van het aanslag op burgers" - omdat de AARD van de daad terroristische kenmerken heeft is de DAAD niet automatisch terroristisch (en visa versa). Een geweldadige overval is een 'regulier' misdrijf. Wanneer je echter een specifieke doelgroep gaat overvallen (en/of erger) zoals de Duitse extreem rechtse terreurorganisatie NSU niet al te lang geleden nog deed wordt het een terroristisch misdrijf. Het doden van een willekeurige mensen lijkt in de eerste instantie op een terreuraanslag (qua aard) maar het wordt pas een terroristische daad op het moment dat het motief van de dader ideologisch is. Een seriemoordenaar is geen terrorist en een terrorist is geen seriemoordenaar (hoewel deze wel erg veel gemeenschappelijke kenmerken hebben). "Of het aan ziekte te wijten zou zijn of aan liefdesverdriet is niet van belang voor de slachtoffers en hun families" - oneens: het resultaat (het verlies van een naaste) blijft inderdaad gelijk maar het motief maakt wel dergelijk verschil bij de verwerking. Als je iemand verliest door de BEWUSTE acties van iemand is dat iets anders dan wanneer je iemand verliest door de ONBEWUSTE acties van iemand (zoals bijvoorbeeld nalatigheid of corruptie) of de acties van iemand die zijn acties niet begrijpt (en dus handelingsonbekwaam is). Wanneer iemand met een perfecte wapenuitrusting een winkelcentrum binnen gaat om zoveel mogelijk dodelijke slachtoffers te maken lijkt dat inderdaad zoals je zegt op een zeer BEWUSTE handeling. Maar als iemand in een psychose dat doet is het toch een ONBEWUSTE handeling. En als het dan wel een BEWUSTE handeling is maakt het MOTIEF van de dader uit of het een terroristische daad is (en niet specialisten in welke richting dan ook). "die vergeleken met dezelfde situatie bij Breivik veel minder aandacht krijgen, tenminste daar lijkt het op." - dat lijkt er niet op dat is zo. Een reden kan zijn dat terrorisme het 'hot item' van de media van het afgelopen decennia is en de niet (als zodanig benoemde/bekende) misdaden minder. "neem ik je zeker kwalijk dat jij naar je eigen aangeboren cultuur en opvattingen denkt" - je bent een persoon die iedereen op zijn culturele achtergrond beoordeeld? Cool, dan is je mening ook gelijk een stuk minder relevant voor mij. "Het spreekt je enigszins vrij dat je in een land woont waar dit verschijnsel vast volledig onbekend is en pas nu maak je toevallig kennis mee." - je kunt niet weten wat ik (of wie dan ook) wel of niet heb meegemaakt omdat ik in Nederland woon (maar dat is vast lastig te rijmen met al die vooroordelen en zelfingenomenheid van je). "De spitsvraag – wie verstrekt het perfecte wapenarsenaal aan een “ernstig zieke persoon” waar het antwoord erop steeds wegblijft." - een officiële wapenhandelaar aangezien het Haagse gerechtshof in maart 2018 bepaalde dat de politie van Alphen aan den Rijn de dader wegens zijn geestelijke gesteldheid geen wapenvergunning had mogen verstrekken. Dankzij een wapenvergunning kan én mag je als wapenhandelaar een wapenarsenaal aan iemand verkopen. Het is overigens heel goed mogelijk om geestenziek te zijn en voor onbekende mensen 'normaal' over te komen ('het was zo'n rustige/vriendelijke/beleefde jongen' is niet voor niets iets wat vaak over daders wordt gezegd) dus weet ik niet in hoeverre het deze bewuste wapenhandelaar is aan te rekenen. Verder discussiëren over de wenselijkheid van een met vuurwapens bewapende bevolking lijkt mij niet nuttig - ik ben er vanwege praktijk voorbeelden op tegen én vindt de belangrijkste tegenargumenten (dat het overheidstirannie tegen zou gaan of dat je er veiliger door zou zijn) belachelijk - aangezien ik niet van mening ga veranderen.

Libertain19 jun. 2018 - 11:00

@Weekdier, selectief toepassen van definities is niet iets waar je mee moet pronken omdat het gelijk het grond onder je argumenten wegneemt. Terreurdaden zijn er altijd tegen burgers gericht met oogdoel zoveel mogelijk schade aan te richten en terreurgevoel te scheppen. Of er een politiek motief eraan verbonden is ondergeschikt en aan de specialisten in bepaalde richting te beoordelen, doch het mogelijke ontbreken van een politiek motief neemt niet weg de terroristische aard van het aanslag op burgers. Tristan van de Vlis heeft niet de burgers toevallig op A2 aangereden, wel kwam hij met perfecte wapenuitrusting een winkel binnen zeer bewust om zoveel mogelijk dodelijke slachtoffers te maken. Puur terreurdaad. Of het aan ziekte te wijten zou zijn of aan liefdesverdriet is niet van belang voor de slachtoffers en hun families die vergelijken met hetzelfde situatie bij Breivik veel minder aandacht krijgen, tenminste lijkt het erop. @Weekdier, neem ik je zeker kwalijk dat jij naar je eigen aangeboren cultuur en opvattingen denkt dat ik "probeert het verhaal ....... te verkopen.", naar je eigen woorden. Verkoop ik niets, doet ik simpelweg dat wat burgers, journalisten in elke democratisch ontwikkelde land doen - feiten onderzoeken en met argumenten vragen stellen. Het spreekt je enigszins vrij dat je in een land woont waar dit verschijnsel vast volledig onbekend is en pas nu maak je toevallig kennis mee. Een ding doe je zeker goed, blijf je rond de spitsvraag dansen - wie verstrekt het perfecte wapenarsenaal aan een "ernstig zieke persoon" waar het antwoord erop steeds wegblijft.

Weekdier19 jun. 2018 - 8:12

@Libertain Terrorisme (van het Latijnse terror, paniek) is het zonder wettige grond plegen van ernstig geweld, of ernstige dreiging daarmee, met een politiek doel. In de meeste opvattingen over wat terrorisme is, moet het om "illegaal geweld" (als in niet direct door een overheid gepleegd) gaan, doorgaans gekoppeld aan burgers als slachtoffers. Bij mijn voorbeelden was er wel duidelijk een politieke/ideologisch doel/motief. Dat is het verschil met het bloedbad in Alphen aan den Rijn. Ik vermoed dat je dit wel begrijpt maar probeert het verhaal dat 'verwarde mannen hetzelfde zijn als terroristen' te verkopen. Dat vind ik persoonlijk nogal verwerpelijk aangezien een geestenziek persoon ontoerekeningsvatbaar is terwijl een terrorist zijn misdaden pleegt met een politiek/ideologisch doel (en vaak wél toerekeningsvatbaar is). Je gaat dus met je verhaal volledig aan de eigen verantwoordelijkheid/intentie van de dader alsmede het ideologische motief voorbij. Met dezelfde logica zou je een 'gewone' dodelijk aanrijding van een vrachtwagen zoals laatst op de A2 gelijk kunnen stellen met de terroristische aanslag met een vrachtwagen in Nice - bij beide gebeurtenissen was immers een vrachtwagen betrokken met doden tot gevolg - maar hopelijk begrijp je wel dat er een verschil tussen beide gebeurtenissen bestaat vanwege de intentie van de 'dader'? Voor de nabestaanden zal het eindresultaat (het verlies van een naaste) hetzelfde blijven of deze nu door een terrorist of een 'gewone' gek is weggenomen. Het verschil ligt in het motief en of er een ideologisch/politiek doel is. En natuurlijk kan een geestenziek persoon ook een terroristische aanslag plegen. De geestenziekte maakt het dan niet automatisch een terroristische aanslag (aangezien er ook een ideologie aan ten grondslag ligt) net zoals het roepen van "Allah akbar" of "Jezus Christus" er niet automatisch voor zorgt dat criminele acties terreuraanslagen zijn.

Minoes&tuin15 jun. 2018 - 12:59

Dan zal ik voor even maar geen woorden toevoegen maar een minuut stilte houden voor de slachtoffers!

2 Reacties

DanielleDefoe15 jun. 2018 - 13:51

Op 22 juli. Veel overlevenden zijn er nog steeds ellendig aan toe, fysiek en of psychisch.