De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De dubbele moraal jegens Egypte

Opinie

•

21-09-2013

•

leestijd 4 minuten

•

De liberalen meten met twee maten en de meeteenheid is niet democratie maar religie

Het gebruik van gifgas in de burgeroorlog in Syrië beheerst de kranten. Terecht. Ondertussen dreigt dat andere kruidvat in die regio zich aan ons zicht te onttrekken: Egypte. Daar waarschuwt Judith Sargentini, Europarlementariër voor GroenLinks, voor.

Voor de zomer grepen de militairen de macht in Egypte en sinds die tijd zien we dat kerken afgebrand worden zonder dat er wordt ingegrepen, zien we sympathisanten van de moslimbroederschap doodgeschoten worden, worden de media aan banden gelegd en is er geen uitzicht op een oplossing. Egypte besloot vorige week de avondklok voor nog twee maanden te verlengen en de bevoegdheden van de veiligheidstroepen verder uit te breiden.

De vrijheid die Egypte zich met het verjagen van Mubarak gaf lijkt kort geduurd te hebben. Vorige week onderhandelde ik over de tekst die het standpunt van het Europees Parlement verwoordt over de situatie in Egypte en de rol van de Europese Unie. Het resultaat is zeker niet slecht, maar ik weet wat er niet ingekomen is. En dat stemt mij toch verdrietig.

Sinds de revolutie in januari 2011 heeft de Europese Unie gewerkt aan het herijken van haar relatie met Egypte. Ik was meerdere keren in Egypte namens het Europarlement in de entourage van Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton. We spraken met de Egyptenaren over democratisering, welke valkuilen er zijn en we zegden geld toe om het land verder te helpen. De regering Morsi kon op onze steun rekenen, ook al baarde zijn autoritaire optreden ons ernstig zorgen. Het liep niet goed in Egypte, maar je moet je realiseren dat een revolutie als die in Egypte niet van de een op de andere dag leidt tot een soepel lopende democratie zoals wij die zelf gewend zijn.

De onvrede in Egypte over het regime van Morsi mondde in juni dit jaar uit tot massademonstraties en had moeten leiden tot het vrijwillig aftreden van Morsi. Dat hij met geweld werd afgezet en dat een groot deel van de Egyptenaren blij leek met het ingrijpen van het leger, bewijst hoe ver Egypte afstaat van democratie.

Mijn VVD-collega Hans van Baalen reageerde op de ontwikkelingen met de stelling dat “het leger zijn verantwoordelijk heeft genomen”. Ik vrees dat we door deze benadering de democratie in gevaar brengen. Wat mij na 2,5 maand nog steeds verbaast is dat in Europa de opluchting overheerst dat we af zijn van de regering van moslimbroeders, boven de schande van een coup d’etat. Keer op keer heeft het Europees Parlement in debatten en resoluties terecht zeer harde taal gebezigd over het beleid van Morsi: onvoldoende inclusief. Onvoldoende inspanningen om de hele samenleving te betrekken. Autoritaire tendensen.

En dat is wat nu ontbreekt in ons standpunt over de situatie in Egypte: de huidige regering is onvoldoende inclusief en vertoont autoritaire trekken. Ook nu tijdens de onderhandelingen over de resolutie bleken de liberalen, dit keer vertegenwoordigd door D66, niet bereid om het afzetten van Morsi een coup te noemen. Nog vreemder is dat tijdens de regeerperiode van Morsi de liberale partijen over elkaar heen vielen om te eisen dat “de geldkraan dicht moest”. Ze vonden Ashton’s optreden te slap en vonden dat ze door de moslimbroeders voor het lapje werd gehouden. Nu bepleiten de liberalen echter dat de geldkraan open moet blijven. Ze meten met twee maten en de meeteenheid is niet democratie maar religie.

Europa heeft een belangrijke rol in de Arabische Lente: wij zouden een aanjager moeten zijn van de wederopbouw van de democratie en de rechtstaat. In een democratie wordt een leider niet afgezet door het leger, in een rechtstaat grijpt de politie in als kerken worden afgebrand. Europa moet dit gedrag dan ook veroordelen en bovendien het gesprek aangaan en hulp bieden om Egypte vooruit te helpen. Samenwerken met de nieuwe regering zal moeten, maar dan willen we duidelijkheid over het traject richting verkiezingen. Hoe zal de regering de macht van het leger in kunnen perken? Als Europa de houding aanneemt van “ach een militaire coup , zand er over”, welk voorbeeld stellen we dan? We legitimeren militair ingrijpen. Daar pas ik voor en die houding zou ik verwachten van alle democratische partijen in het Europarlement.

Ondertussen neemt de onvrede in Egypte toe en daarmee ook de polarisatie. De neerwaartse spiraal moet worden doorbroken en daar heeft het land hulp bij nodig. Diegenen die nu de moslimbroederschap wegzetten als doorgedraaide extremisten drijven de sympathisanten van de broederschap alleen maar naar hun extreme variant, de Nour partij. Dat zal de weg naar een duurzame, inclusieve democratie niet versnellen. De EU moet haar rol als mediator waarmaken en haar eigen waarden van tolerantie en diversiteit hoog houden in de begeleiding van Egypte in het proces naar een inclusieve democratie. In zo’n politiek systeem zal het Egyptische volk, als ze zich door haar leiders in de steek gelaten voelt, kunnen grijpen naar democratische wapens.

Meer over:

opinie, wereld

Praat mee

onze spelregels.

0/1500

Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (10)

Sorteren op:

Beisser21 sep. 2013 - 10:21

["In een democratie wordt een leider niet afgezet door het leger"] In een democratie stapt een leider zelf op als zijn draagvlak wegvalt. De moslimbroeders laten hun ware gezicht zien nu de sluipende theocratisering van Egypte door Morsi mislukt is. Religie is NOOIT een goede basis om politiek op te bedrijven.

poelly1221 sep. 2013 - 10:21

mevrouw, hoezo heeft europa een belangrijke rol in de arabische lente ? ik zie geen enkel argument daarvoor. Tevens betwijfel ik of u ooit in een arabisch land bent geweest, behalve dan als europees hotemetoot. dan zou u namelijk weten, dat bv in egypte de eu nou niet direct als vriend wordt beschouwd, hooguit als suikeroom

insignia21 sep. 2013 - 10:21

Niets doen? Maar gezien de recente chemische wapen toestand lijkt het mij toch goed dat er een inventarisatie van dezewapens voor alle landen komt en zeker voor alle landen in het Midden-Oosten, zeg vanaf de Middellandse Zee tot en met India. Wie niet meedoet is verdacht? Of is dat ver buiten de bevoegdheden van de VN? En zo ja, hoe willen ze dat dan ooit in de hand houden?

Alex1982221 sep. 2013 - 10:21

Hahaha de relatie verrijken noemen ze dat dus; europese miljoenen weggeven aan een afrikaanse boevenstaat. Egypte is net als het middenoosten een verloren zaak. Religie is niet te verhelpen niet met wijsheid niet met euros. Laten we ons lekker met nederland bezig houden.

Weetnietalles221 sep. 2013 - 10:21

Da auteur wil tolerant zijn voor intolerantie, dat moeten we niet meer doen. Het is naief om intoleranten met respect te behandelen. Maar de echte niavitiet, zeg maar valsheid in het betoog zit in de zinsnede "de wederopbouw van de democratie en de rechtstaat". Er is helemaal geen sprake van wederopbouw, want democratie en rechtsstaat zijn in Egypte nooit geweest. Dus de basis van het betoog klopt al niet. Mooi leven overigens, heeft de auteur, regelmatig geheel verzorgde uitjes naar een exotisch lant, temidden van "interessante mensen". Als je dan met dit soort betogen komt, is het extra duidelijk wat en geldverspilling in die wereld is.

rbakels21 sep. 2013 - 10:21

"een soepel lopende democratie zoals wij die zelf gewend zijn." Mevrouw Sargentini is zeker al een tijdje weg uit Nederland?

Klapschaats221 sep. 2013 - 10:21

De Egyptenaren doppen tegenwoordig hun eigen linzen. Ze zien waar het kwaad vandaan komt en handelen daarna. Goed voorbeeld, zouden we moeten volgen.

JanVG221 sep. 2013 - 10:21

Het probleem is het geloof van GL dat via verkiezingen per definitie de vrede uitbreekt. Dat lijkt me / is gebleken een `optimistische' stelling te zijn. Democratie werkt als iedereen zich daarin vertegenwoordigd voelt. In Egypte - en heleboel andere landen - is democratie `de meerderheid legt aan minderheden zijn wil op'. De belangen van die minderheden kun je niet zomaar opofferen aan het`democratisch ideaal'. Democratie werkt als er een demos is, dwz als alle inwoners zich als één groep zien, met daarbinnen diversiteit. Dat gebeurt niet per decreet. Onder Morsi was het `normaal' en `democratisch' dat heiligdommen van Sufi's werden verwoest en hun kinderen `orthodox' werden bijgeschoold. Ook toen gingen er kerken in vlammen op. Er werden zelfs Shi'ieten gelyncht ... en de regering zag niet echt een probleem. Kortom, was Egypte onder Morsi een democratische rechtstaat zoals GL die voor staat? Natuurlijk is het ingrijpen van het leger een coup! Natuurlijk moet je werken naar een democratie in Egypte! Maar dat vraagt veel meer dan alleen maar verkiezingen!! De reële vraag is welk van de twee kwaden is op dit moment het ergst. Een Morsi-regering of een militaire coup? Dan moet je een bloederige afweging maken, waarbij je in BEIDE gevallen bloed aan je handen krijgt. Schone handen zijn onmogelijk!! Overigens, als de coup - los van een analyse opzoek naar het minste kwaad - een reden is om de financiële bijstand in te tomen / geheel in te houden, dan zou die zelfde redenatie ook op veel, heel veel andere landen moet worden toegepast waar EU-geld naartoe gaat, maar waar men ook op ondemocratische wijze ageert. Dan wordt het heel moeilijk voldoende afnemers voor het geld te vinden.

Ines2521 sep. 2013 - 10:21

Zo begon het geweld: "Group Of Morsi Supporters Attack Egyptian Soldiers" http://www.youtube.com/watch?v=rmxnSCfDZls Zolang er op de meest toonaangevende universiteit van de Islamitische wereld -al-Azhar in Caïro- nog onderwezen wordt dat het toegestaan is "ongelovigen" te doden en hun lichamen te eten en hoe dat vlees precies te bereiden heeft de EU heel wat meer te doen dan daar geld uitdelen van de werkende belastingbetaler aan de overheid: "In Egypt, the Salafi religious High Schools teach that it is acceptable to kill and eat nonMuslims." http://www.youtube.com/watch?v=Swolcj5HEgU

1 Reactie

Ines2521 sep. 2013 - 10:21

Waarom die laatste link opeens is geprivatiseerd mag Joost weten, maar deze is nog gewoon open: "In Egypt, the Salafi religious High Schools teach that it is acceptable to kill and eat nonMuslims." http://www.youtube.com/watch?v=e2BTx7tJhIs

0 Rapporteren