De criminele carrière van premier Gerrit Schotte

Vrijdag 19 oktober zijn er verkiezingen op Curaçao. Oud-premier Gerrit Schotte maakt kans om opnieuw gekozen te worden. SP-Kamerlid Ronald van Raak vertelt hoe Curaçao onder Schotte in de greep kwam van de maffia.

Sinds 10 oktober 2010 is Curaçao (net als Sint-Maarten) een autonoom land binnen ons Koninkrijk. Nederland heeft toen 1,5 miljard euro aan schulden gesaneerd, goede afspraken gemaakt over financieel beleid en harde regels opgesteld tegen fraude en corruptie. Na de verkiezingen werd Gerrit Schotte minister-president en gingen alle afspraken in de prullenbak.

Sindsdien heerst op het eiland een cultuur van angst en intimidatie. De oppositie, kritische journalisten en protesterende burgers krijgen te maken met scheldpartijen in de media, met strafrechtelijke vervolging of zelfs met geweld. Schotte heeft de Centrale Bank en het Openbaar Ministerie onder druk gezet, evenals de geheime dienst. De schatkist van Curaçao werd ondertussen leeggehaald. De onderwereld in Curaçao lijkt boven gekomen. Gerrit Schotte, die begon als een kleine boef, werd als premier een stroman van de maffia.

Financiële scharrelaar Gerrit Schotte werd in 1974 geboren op Curaçao. Misschien is het veelzeggend dat hij van school werd gestuurd wegens tentamenfraude. Schotte werd vervolgens een financiële scharrelaar. Hij is veroordeeld voor oplichting en het niet betalen van schulden. Schotte kwam onder vuur te liggen in verband met een dodelijk verkeersongeval en verzekeringsfraude: hij zou onder meer een inbraak in zijn eigen huis hebben geënsceneerd en een auto van een ander hebben verkocht. Over Schotte is een groot aantal ongebruikelijke financiële transacties gemeld.

Schotte werd ook actief in de politiek. In 2006 was hij gedeputeerde voor toerisme en economie, daarna werd hij lid van de eilandsraad voor de sociaaldemocraten. Toen bleek dat Curaçao meer autonomie zou krijgen besloot Schotte voor zichzelf te beginnen. Een paar weken voor de verkiezingen van 2010 werd de MFK (Movementu Futuro Korsou, Beweging voor de Toekomst van Curaçao) opgericht. De partij werd niet de grootste, maar Schotte kon wel een coalitie sluiten en premier worden. In Nederland werd hij door verschillende politici toegejuicht als een jonge en dynamische minister-president.

Siciliaanse maffia Al in 2008 zocht Schotte contact met mensen uit de onderwereld, omdat hij grote schulden had. Ook met Robbie Dos Santos, die op Curaçao veel geld verdient in de internationale gokindustrie. Naar Dos Santos loopt in de Verenigde Staten een strafrechtelijk onderzoek, zijn bankrekeningen in dat land zijn bevroren. Dos Santos is waarschijnlijk een van de financiers van de partij van Schotte. Hij zou ook goede contacten onderhouden met Francesco Corallo, een maffiabaas op Sint Maarten.

Uit een uitgelekt verslag van de geheime dienst van Curaçao van november 2010 blijkt dat Schotte als gedeputeerde illegale activiteiten heeft gepleegd. Ook heeft hij geld gekregen van Dos Santos voor het verkrijgen van vergunningen. Hij zou obstructie hebben gepleegd bij een veiligheidsonderzoek, evenals valsheid in geschrifte. In het verslag staat ook dat Schotte geheime afspraken heeft gemaakt met diverse geldschieters die nauwe banden hebben met Corallo. Onlangs werd duidelijk dat Corallo in aanloop naar de verkiezingen van 2010 ruim 200.000 dollar heeft gestort op een rekening van de vriendin van Schotte. Het ligt voor de hand dat deze maffiabaas ook geld heeft gestoken in de huidige campagne van Schotte.

Mei 2011 probeerde Schotte deze Corallo aan een hoge functie te helpen, mogelijk in de gezamenlijke Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten. Daarvoor benaderde hij zonder medeweten van Nederland de Italiaanse regering, die hem echter via de Nederlandse ambassade in Rome liet weten dat Corallo een belangrijke persoon is in de Siciliaanse maffia, betrokken is bij internationale drugshandel en op Sint-Maarten geld witwast.

In oktober 2011 werd massaal informatie uit de geheime dienst van Curaçao geroofd. Volgens een klokkenluider uit de dienst hebben onder meer Colombianen in opdracht van Schotte een exacte kopie gemaakt van alle gegevens van de geheime dienst van Curaçao, maar ook van gegevens van geheime diensten van andere landen, waaronder mogelijk die van Nederland en de Verenigde Staten.

Verantwoordelijkheid De vraag is natuurlijk hoe iemand als Gerrit Schotte in oktober 2010 premier kon worden. Dat is mede te danken aan fouten van Nederland. We hebben in de Tweede Kamer stapels wetten behandeld voor het nieuwe land Curaçao, maar tot mijn grote schrik bleek dat Nederland de screening van nieuwe ministers niet goed had geregeld. Daarom zijn Schotte en andere dubieuze figuren benoemd tot minister, zonder dat een veiligheidsonderzoek had plaatsgevonden. Premier Schotte moest daarna de screening zelf gaan uitvoeren: de boeven moesten onderzoeken gaan doen naar zichzelf.

Curaçao is een onafhankelijk land binnen het Koninkrijk, maar Nederland is nog steeds verantwoordelijk voor goed bestuur op het eiland. Die verantwoordelijkheid heeft Nederland niet genomen. De Nederlandse regering weet in ieder geval al sinds november 2010 dat Schotte in verband staat met Corallo. In de Rijksministerraad van 4 oktober 2011 bleek dat sommige ministers zich zorgen maakten over de integriteit van ministers op Curaçao en over de manier waarop politieke partijen worden gefinancierd. Toenmalig minister Donner koos er echter voor om Schotte en andere verdachte ministers te laten zitten.

De avonturen met Schotte hebben laten zien dat Nederland de verantwoordelijk voor goed bestuur op Curaçao niet kan dragen. Dat was ook een reden voor de SP om in 2010 tegen de nieuwe staatkundige structuur te stemmen. Daarom denk ik dat we af moeten van het huidige Koninkrijk en meer op voet van gelijkheid moeten samenwerken. Met Aruba, dat al sinds 1986 een status aparte heeft, waren de verhoudingen lang heel slecht. Maar nu zit daar een regering die graag met Nederland wil samenwerken. Ik pleit daarom voor een soort van Gemenebest van onafhankelijke landen, waarin Nederland, Aruba, Sint-Maarten en Curaçao vrijwillig samenwerken. Als regeringen op de eilanden hulp vragen van Nederland, moeten we daar altijd voor openstaan. Maar we kunnen niet de verantwoordelijkheid nemen voor regeringen waarin de maffia het voor het zeggen heeft.

Volg Ronald van Raak ook op Twitter