Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De botte bijl van Blok

  •  
10-06-2013
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
staal
Wat heeft 'vrijemarktfundamentalist' Stef Blok nog in petto voor de woningmarkt?
Sinds het aantreden van minister Blok – als minister die verantwoordelijk is voor het wonen – is bij de huurders van sociale huurwoningen en de woningcorporaties de stormbal gehesen. Blok – voorheen fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer – is een echte vrijemarktfundamentalist. Dat is in zijn beleid goed te merken.
De afgelopen jaren zijn bij een aantal corporaties behoorlijke wantoestanden in de publiciteit gekomen: gegoochel met derivaten, speculatie met corporatiegeld, uit de hand gelopen salarissen bij directeuren. Vrijwel alle deskundigen op het gebied van volkshuisvesting wijten deze treurige ontwikkeling aan het feit dat corporaties, 20 jaar geleden, min of meer verzelfstandigd werden en werden geacht hun sociale taak als marktpartijen uit te voeren. Toezicht op de manier waarop ze dat gingen doen heeft helaas niet of onvoldoende gefunctioneerd.
Het medicijn van Blok is nu: meer markt in de woningsector. Hij borduurt daarbij voort op uitlatingen van voorganger Donner, die van mening was dat er eigenlijk niet veel behoefte meer zou zijn aan sociale huurwoningen. Verkopen die handel! En van de opbrengst de overige voorraad huurwoningen bij de tijd brengen. De zogenaamde vermogensovermaat zou gaan naar de schatkist: de verhuurdersheffing.
Vermogensovermaat, een duister begrip. Het is een uitvinding van het Centraal Plan Bureau, dat een kleine 10 jaar geleden bedacht dat je de waarde van huurwoningen niet moest bepalen aan de hand van de stichtingskosten of boekwaarde – wat tot op dat moment de gebruikelijke gang van zaken was – of op de zogenaamde bedrijfswaarde (de waarde die je aan huizen kunt toekennen op grond van de feitelijke huuropbrengst) maar op grond van de marktwaarde: de prijs die je voor een huis kunt krijgen als het leeg wordt verkocht.
Dat scheelt nogal wat. In dit staatje kun je zien hoeveel (gegevens CFV 2010)
Door dit soort overzichten kwamen de verhalen in politiek en media in zwang dat bij de corporaties “het geld tegen de plinten klotst”. Verhalen die er uiteindelijk bij het huidige regeringsbeleid geleid hebben tot het ‘afromen’ van die rijkdom met een verhuurdersheffing van op termijn 2 miljard per jaar.
Maar klopt dat ook? Wat is eigenlijk de waarde van een woning? Blok ziet een woning als een beleggingsobject waar op de woningmarkt – koop- of huurmarkt, maakt niet uit – vraag naar is. Volkshuisvesting raakte als term in onbruik. Die term geeft aan dat een fatsoenlijk dak boven het hoofd van iedereen een maatschappelijk doel is.
Tegenwoordig spreekt men dus van de woningmarkt. Huurders worden klanten of woonconsumenten. En corporaties moeten zich marktconform gedragen en zich beperken tot de bescheiden rol van het verhuren van een restvoorraad van sociale huurwoningen aan mensen met een inkomen van rond of vlak boven het minimumloon. Dat – zeker in de huidige tijd – de middeninkomens dan volledig in de kou komen te staan lijkt Stef Blok niet te deren, of wordt gewoon ontkend. Het past simpelweg niet in zijn denkraam.
Wen er maar aan. In de volkshuisvesting zullen we de komende jaren wel vaker te maken krijgen met ‘de botte bijl van Blok’.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (18)

Backtobasics
Backtobasics10 jun. 2013 - 18:56

Wonen is gewoon heel simpel een eerste levensbehoefte. Alle echte innovaties van "goedkope woningen" met nieuwe materialen,ideeen voor compacte behuizing voor jongeren wordt stelselmatig tegengewerkt omdat het de waarde van andere woningen wel eens zou kunnen aantasten. Waanzin ......en schandelijk.

irvanderpik
irvanderpik10 jun. 2013 - 18:56

"Alle echte innovaties van "goedkope woningen" met nieuwe materialen,ideeen voor compacte behuizing voor jongeren" waar doelt u op? kunt u dit toelichten? "wordt stelselmatig tegengewerkt omdat het de waarde van andere woningen wel eens zou kunnen aantasten." kunt u dit hard maken? wie zou(den) dat doen?

MarcusLucas
MarcusLucas10 jun. 2013 - 18:56

Ik vind het woonakkoord een belangrijke stap. Er wordt al jaren geëmmerd over de woningmarkt. De noodzaak van verandering werd steeds groter, maar er gebeurde niets. Het akkoord is voor niemand perfect, maar er worden eindelijk stappen gezet.

Hajo66
Hajo6610 jun. 2013 - 18:56

Minister Blok zou zich kunnen beperken tot twee maatregelen. 1 Het terstond volledig afschaffen van de hypotheektrente-aftrek. 2 Het halveren van de prijzen van al het Nederlandse onroerend goed. Als hij 1 en 2 in één nacht doet zijn de volgende ochtend de woningprijzen weer enigszins reëel te noemen, komt er schot in de woningmarkt en gaan de huren omlaag. In één klap leeg, die vastgoedbubbel. Mensen die hebben afbetaald krijgen het geld gewoon terug. Geen centje pijn, behalve voor degenen die de afgelopen jaren flink hebben verdiend aan vastgoed: banken, verzekeraars, notarissen, makelaars en de overheid.

JoopSchouten
JoopSchouten10 jun. 2013 - 18:56

Kamp houdt van concurrerende tegen elkaar opbiedende sprinkhanen.

1 Reactie
lembeck
lembeck10 jun. 2013 - 18:56

Het aloude Verdeel en Heers systeem. Er wordt al jaren gewerkt aan het opzetten van huiseigenaren tegen huurders. Huurders zijn de afgelopen tien jaren afgeschilderd als minder waard dan mensen met een koophuis, zelfs een met aan aflossingsvrije hypotheek, daar waar de huurders elke maand netjes betalen.

[verwijderd]
[verwijderd]10 jun. 2013 - 18:56

Nederland heeft veel meer sociale woningen dan de landen om ons heen. Logisch toch dat Blok dit wil afbouwen. Het beleid van de overheid heeft vaak een verstorende werking op de woningmarkt. Zie hypotheekrenteaftrek, zie huursubsidie, zie sociale huursector.

2 Reacties
lembeck
lembeck10 jun. 2013 - 18:56

Er is een CHRONISCH teKORT in het aantal sociale huurwoningen. Daarom zijn er ook wachtlijsten en reageren er soms meer dan 200 mensen op 1 woning. De gemiddelde wachttijd voor een sociale huurwoning bedraagt iets van 10 jaar. In sommige gemeenten zal het 4-7 jaar zijn en in andere gemeenten 15 jaar of langer. En krijg je een kans om een woning te bezichtigen, dan nog krijg je die niet, want urgentiegevallen gaan voor. Het aantal mensen dat voorlopig op de zolder bij Pa en Ma woont, groeit gestadig.

MarcKaptijn
MarcKaptijn10 jun. 2013 - 18:56

Het beleid van de overheid zou per definitie marktverstorend moeten zijn. Als je de huurwoning markt puur aan de markt zelf overlaat, wat denk je dat er zal gebeuren? Denk maar niet dat dankzij de markt de huurprijzen automatisch zullen dalen. En dat terwijl er al een schrijnend tekort aan betaalbare woningen bestaat. Ik ben het wel met je eens dat de huurtoeslag op zich een nutteloze maatregel is. Het is een vraagbevorderende maatregel terwijl de vraag woningen al erg groot is. Dat drijft de huurprijzen alleen maar op (net als de HRA), wat heel veel mensen alleen maar meer afhankelijk maakt van de huurtoeslag. Deze zou inderdaad net als de HRA afgebouwd kunnen worden, maar het geld wat de overheid hiermee uitspaart zou gestoken moeten worden in het creëren van meer aanbod. Door het aanbod te vergroten kan de overheid de huurprijzen drukken door simpelweg het aanbod te vergroten. Zij zouden de woningcoorperaties geld moeten geven specifiek om meer woningen te bouwen, wat ook meteen een impuls zou zijn voor bouwend Nederland.

steppewolf
steppewolf10 jun. 2013 - 18:56

En ook de volkshuisvesting, ooit een speerpunt voor de pvda, heeft Zwamson verkwanseld in een ruilhandeltje met de vvd. Ongelooflijk hoe diep de partij afzakt tot een bende principeloze bestuurders.

1 Reactie
MarcusLucas
MarcusLucas10 jun. 2013 - 18:56

Wat een onzin. Veel hervormingen van de woningmarkt staan in het PvdA programma. Samsom heeft deze in de campagne duidelijk geuit, ook in de veelbekeken debatten.

[verwijderd]
[verwijderd]10 jun. 2013 - 18:56

Zonder de PvdA elite zou deze VVD minister van wonen niet bestaan. PvdA elite hebben niks met de arbeider in zijn huurwoning, al jaren niet. De ene helft van Nederland, door PvdA elite gedemoniseerd tot sociaal probleemgeval in een huurwoning. Wel goed voor een jaarlijkse PvdA extra woonlastenverzwaring van 2 miljard verhuurbelasting.

1 Reactie
MarcKaptijn
MarcKaptijn10 jun. 2013 - 18:56

Ik vind het toch wel knap hoe jij het voor elkaar krijgt d.m.v. onderbuik-uitspraken de zwarte piet bij de VVD weg weet te houden. Het hele artikel gaat over de VVD en vooral hoe het bij de marktfundametalistische stroming binnen de VVD totaal ontbreekt aan enig realistisch maatschappelijk inzicht, en jij begint over de coalitiepartner... Probeer je nu de PvdA te framen?

[verwijderd]
[verwijderd]10 jun. 2013 - 18:56

"Wat is eigenlijk de waarde van een woning?" Als "adviseur" zou je toch op zijn minst de kerncijfers moeten kennen. De gemiddelde boekwaarde van een huurwoning is € 43.200, terwijl de WOZ-waarde € 154.900 is. Door de veroordeling tot sociale verhuur is een woning dus € 111.700 lager. Meer dan 2/3 van de waarde gaat dus verloren. "Dat - zeker in de huidige tijd - de middeninkomens dan volledig in de kou komen te staan lijkt Stef Blok niet te deren" Het gaat van kwaad tot erger: dat sociale huurwoningen niet bestemd zijn voor de middeninkomens maar voor de hulpbehoevende onderklasse is je ook al ontgaan.

2 Reacties
MrOoijer
MrOoijer10 jun. 2013 - 18:56

"De gemiddelde boekwaarde van een huurwoning is € 43.200, terwijl de WOZ-waarde € 154.900 is." Je moet toch beter lezen. Het gaat er simpelweg om of je bedrijfsmiddelen tegen aanschafprijs, tegen marktwaarde of tegen een variant van dat alles in de boeken zet. Als je de jaarverslagen van corporaties leest zie je dat de meesten een paar jaar geleden van stelsel veranderd zijn. Onder de druk van de politiek is de waarde van het steen verhoogd. Geluk bij een ongeluk is dat daardoor niet geheel toevallig ook de grote risico's met de derivaten aan het licht kwamen.

MarjoleinS2
MarjoleinS210 jun. 2013 - 18:56

Je kunt rustig zeggen dat onder de huidige middeninkomens iets anders wordt verstaan dan voorheen. De onder inkomens zijn mensen die worden gecompenseerd door de huurtoeslag, middeninkomens zijn mensen die tussen wal en schip vallen; te weinig verdienen om een voor een hypotheek in aanmerking te komen, en teveel verdienen voor een sociale woning. Maar wel bijna 50% van hun inkomen aan woonlasten kwijt zijn. De verhouding is dermate scheef dat dit tot chaos zal lei(ij)den voor het individu die het aangaat, maar ook de woningmarkt. Uiteindelijk trekt het hele plan de woningmarkt 'niet' los. Maar worden huurders wel gebruikt als melkkoe om de staatsschuld in te lossen. Die tot op heden nog steeds oploopt doordat de HRA (vanaf € 350.000 ) niet wordt aangepakt. Dat hogere inkomens nog steeds kinderbijslag en AOW ontvangen. Dat hervormingen op de woning- en de arbeidsmarkt ( ontslagversoepeling en verkorting van de ww) zullen leiden tot meer vraag en aanbod, en daardoor de crisis op termijn zal worden opgelost, is een Utopie. Het is kwestie van tijd voordat mensen uit hun woningen worden gezet omdat ze het niet meer kunnen betalen. Mensen met een laag inkomen maar kwa huur net op randje van de huursubsidiegrens (€668) zitten. En mensen die al 50% van inkomen zien opgaan aan woonkosten. Vaak ook jonge mensen die nog niet aan gezin begonnen zijn, maar dat straks ook niet durven omdat er geen enkele zekerheid meer is. We zijn een land waar mensen zekerheid zoeken en geen speelbal wensen te zijn van de markt. Met dit beleid verwordt de burger uitsluitend nog tot een product van de markt. Op elk gebied. Dat is ethisch zó verwerpelijk, maar ook economisch en sociaal en op de korte en de lange termijn totaal onhaalbaar. We zien het gebeuren, maar laten het ook gebeuren middels ons kiesgedrag. Vroeg of laat komt het inzicht wel.

MarjoleinS2
MarjoleinS210 jun. 2013 - 18:56

Het grondrecht op wonen: 1. De grondwet bepaald dat Nederland er zorg voor moet dragen dat voor alle Nederlanders op gepaste wijze huisvesting moet zijn. 2. En dat Nederlanders die zich financieel geen huisvesting kunnen veroorloven, van staatswege bijstand (huurtoeslag) kunnen ontvangen opdat zij kunnen voorzien in hun onderkomen. Deze bepalingen komen o.a. voort uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) waarin artikel 25 staat dat een ieder recht heeft op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor onder meer huisvesting.

1 Reactie
lembeck
lembeck10 jun. 2013 - 18:56

Hè, fijn dat je dit neerzet, Marjolein. Dat grondrecht wordt nu geweld aangedaan en kennelijk heeft 90% van de politici niet door dat de Wet op het punt staat om geschonden te worden. Als mensen door Blok's maatregelen niet meer kunnen wonen is dat een schending, lees: overtreding, van de wet. Dat Grondrecht is van iedereen. Ook van mensen met een minimum inkomen dat door dit Kabinet alleen maar lager gemaakt wordt.