De Balie en het podium voor verkrachtingscultuur

De Balie besloot de 1800 mensen die een brief ondertekenden met de knellende vraag geen podium te geven aan een onethisch project (#Honeypot) en diens makers (KIRAC) te negeren, met het excuus/de belofte: het wordt een stevig, kritisch debat. Na de avond zag ik mensen schrijven dat Yoeri Albrecht die belofte als debatleider waargemaakt had. Ik heb het ook gekeken, en kom tot een andere conclusie.

Het gaat al helemaal mis bij de introductie, die vooral dient om De Balie’s keuze om deze avond doorgang te laten vinden te verantwoorden (met een hoop virtue signalling ). De claim van het Wonda Collectief dat met het podium geven aan deze makers verkachtingscultuur in stand gehouden werd, viel hen zwaar (classic DARVO ). De redactie bestaat immers grotendeels uit vrouwen, die ook ervaringen hebben met seksueel geweld, aldus de verklaring.

Daarbij kan de Balie geen podium bieden aan verkrachtingscultuur omdat zij immers ook podium biedt om over de problematiek van Yazidi vrouwen te praten. (Klassiek rightwing frame: niet klagen over vrouwenrechten hier want elders, vaak het Midden Oosten, is het veel erger.)

Ook valt de onveiligheid van de zeurende feministen wel mee, Masih Alinejad (een activist uit Iran die voor vrouwenrechten strijdt) die zware beveiliging nodig heeft, spreekt immers ook in De Balie!

Om het beeld van De Balie als baken van het vrije woord nog verder te verheerlijken, wordt een mail van een slachtoffer van Andeweg erbij gehaald. Zij zou De Balie hebben aangemoedigd het gesprek over seksueel geweld en ‘de grenzen van het toelaatbare’ vooral te blijven voeren. Sid Lukassen wekte intussen bij Yoeri Albrecht niet de indruk dat hij op het punt stond een wanhoopsdaad te plegen en probeerde de afgelopen dagen door stukjes te schrijven de aandacht rondom ‘zijn persoontje’ om te zetten in donaties voor hem als auteur. Kortom: niks aan de hand. Zo gaan we dit kritisch debat in over seksueel geweld.

Daarna komt ene Kate van Kirac aan het woord, die vakkundig non-antwoorden geeft, maar het wordt haar ook niet erg moeilijk gemaakt. Op een gegeven moment wordt dan eindelijk naar de keuze gevraagd om Julian Andeweg bij de première op een paard te zetten en te ‘uncancellen’. Kate vindt dat er veel aan te merken valt op het NRC-artikel waarin de vele slachtoffers van Julian hun verhaal doen. Zo zou de vergelijking met Harvey Weinstein de plank misslaan, want Andeweg bevindt zich niet in een dergelijke machtspositie.

Yoeri zegt dat Andeweg wel degelijk als grote kunstenaar een machtspositie heeft ten opzichte van zijn slachtoffers. Hieruit blijkt dat Yoeri niet begrijpt wat er met verkrachtingscultuur bedoeld wordt. De verkrachtingscultuur zit hem er in het geval van Andeweg niet in dat hij als kunstenaar zoveel macht heeft dat hij vrouwen om die reden kan dwingen tot seks. Het gaat erom dat er jarenlang weggekeken en hem de hand boven het hoofd gehouden werd, dat de verhalen van vrouwen stelselmatig niet geloofd worden, het rechtssysteem slachtoffers van seksueel geweld faalt, omdat men Julian Andeweg zo’n interessant figuur vond, zijn kunst en toekomst belangrijker gevonden werd dan de levens van vrouwen die hij verwoest heeft.

Er wordt nog lang gebabbeld over Andeweg: hij wordt een mysterie genoemd, tot slachtoffer gemaakt, hij trilde op het paard, er worden grapjes gemaakt (zijn ze bang dat Julian van het paard zou springen om mensen te verkrachten? Gelach in de zaal). En daarmee doet de Balie precies wat zij zeiden niet te doen, en zelfs beledigd te zijn door de suggestie: een podium bieden aan en het deel uitmaken van verkrachtingscultuur.