De ambitieuzen en de uitgeblusten

Idealen zijn producten van de geest, als je lang genoeg mediteert verdwijnen ze vanzelf, dan hebben normale mensen tenminste rust.

Het is verkiezingstijd, en de mensen met ambitie tuimelen over het televisiescherm. Omdat de Haagse exodus die op de kabinetsval volgde nog voortduurt, botsen zulke ambitieuzen bij de draaideuren richting talkshows soms tegen uitgeblusten op. Uitgeblusten zijn voormalige ambitieuzen, bij de verkiezingen van tweeënhalf jaar geleden probeerden zij voor het oog van de camera leiderschap, moreel gezag, daadkracht of iets soortgelijks uit te stralen.

Denk maar niet dat ambitieuzen de uitgeblusten graag zien. ‘Een energetisch ding’, noemde Constant Mittler het. Mittler is lijsttrekker voor De Bruinen, een fascistische lokale partij uit het dorp waar ik opgroeide. Ondanks mijn afkeer van zijn politiek, koesteren Mittler en ik sympathie voor elkaar. We gaan ook ver terug, letterlijk tot in de zandbak, op de middelbare school had ik kort verkering met zijn zus. Bij de verkiezingen in november hopen De Bruinen op landelijk succes.

“Ja, puur een kwestie van energie”, vertelde Constant mij over zijn ontmoeting met Wopke Hoekstra. “Ik zat met die vent aan tafel bij Jinek, natuurlijk kreeg ik de strontkar over me heen kreeg vanwege onze standpunten, maar op zo’n moment merk je pas echt dat mensen energieën zijn. Waar ik alleen maar feller werd door dat gezeik van die D66-wijven, voelde ik Wopke naast me in elkaar krimpen. Logisch, hij heeft jarenlang naar hun gedram over stikstof en asielzoekers moeten luisteren.”

“Zeker, jij bent nog helemaal fris, terwijl Wopke een loodzwaar verleden met zich meetorst”, wenkte ik ondertussen de barman. Zoals wel vaker waren Constant en ik elkaar op straat tegengekomen, waarna we besloten tot bijkletsen in het dichtstbijzijnde café. “Persoonlijk krijg ik een steeds grotere hekel aan politici”, zuchtte ik na de eerste slok bier. “Laatst riep die Sjoerd Sjoerdsma van D66 bijvoorbeeld dat hij, ondanks bedreigingen, zijn idealen altijd zal blijven uitdragen.”

“Dat vind ik juist mooi”, reageerde Constant. “Ik bedoel: bij De Bruinen hebben we compleet tegenovergestelde ideeën, maar het is prima dat Sjoerdsma wil strijden voor zijn ideale samenleving.” “Wat kan mij die ideale samenlevingen van jou en Sjoerd schelen?”, bromde ik. “Idealen zijn producten van de geest, als je lang genoeg mediteert verdwijnen ze vanzelf, dan hebben normale mensen tenminste rust, negentig procent van Nederland wil gewoon een beetje leven, verder niks.”

Hoewel hij het probeerde te verbergen, merkte ik dat Constant geraakt was door mijn opmerking. Begrijpelijk, ik impliceerde ermee dat politici geen normale mensen zijn, maar persoonlijkheidsgestoorden met een overactieve geest die anderen hun hersenspinsels opdringen. Bij Constant, die vanwege de combinatie van zijn voor- en achternaam al vroeg werd gepest – ‘Con-stant Mitt-ler, A-dolf Hit-ler’, zongen we op de schommel – , komt het hard aan als hij een buitenbeentje wordt genoemd.

“Volgende week zit ik tegenover Sjoerdsma bij Op1, dat wordt vuurwerk maat”, liet mijn vriend zich niet kennen. We proostten op de democratie. “Ach, stiekem vind ik verkiezingstijd best leuk”, knipoogde ik.