D66 en CDA leggen klimaatrekening bij jongeren

Door: Winnie Oussoren (voorzitter Milieudefensie Jong), Sam Jonker (communicatiemedewerker Milieudefensie Jong)

Deze week presenteerden Jetten en Bontenbal hun formatieplannen, en jongeren kunnen niet anders dan gefrustreerd zijn. Het is goed dat de formerende partijen zich committeren aan de klimaatdoelen van 2030 en 2050, maar met de huidige plannen komt de rekening voor die plannen bij de burger, en in het bijzonder bij jongeren en toekomstige generaties. Daarnaast is het onduidelijk hoe deze doelen gehaald gaan worden. In de plannen wordt niet gerept over de miljarden aan jaarlijkse fossiele subsidies en ook de CO2-heffing is van tafel. In plaats van echte oplossingen te noemen, wordt er gesproken over een “kenniscluster voor Carbon Management”, wat riekt naar dubieuze koolstofaflaten om daadwerkelijke afbouw van uitstoot uit te stellen.

De huidige plannen zijn een prettige en noodzakelijke breuk met voorgaande kabinetsplannen, maar zeker niet voldoende om de klimaatcrisis en de groeiende ongelijkheid het hoofd te bieden. D66 en CDA willen automobilisten gaan belasten met een kilometerheffing, maar een alternatief zoals goedkoop of gratis OV wordt niet genoemd. Zo raak je enkel de mensen die het minst te besteden hebben, terwijl het juist zo belangrijk is om iedereen mee te nemen in de duurzame transitie, want laten we wel wezen: we hebben iedereen nodig. Dit betekent dat wij mogen betalen, en de echte vervuilers een hand boven het hoofd wordt gehouden. Daarnaast blijft als een paal boven water staan dat jongeren en toekomstige generaties de rekening ook nog op een heel andere manier gepresenteerd krijgen, namelijk middels de gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering.

Voor de verkiezingen heeft Jetten zijn kiezers beloofd vast te houden aan een aantal cruciale klimaatmaatregelen. Dit deed hij door het stembusakkoord van Milieudefensie te ondertekenen. In dat akkoord stond dat vervuilers moeten betalen voor hun klimaatschade door middel van een CO2-heffing en dat fossiele subsidies snel en rechtvaardig afgebouwd zullen worden. Jetten lijkt met deze formatieplannen zijn beloftes dus te breken. En dat terwijl de klimaatcrisis alleen maar erger en duurder wordt naarmate we niet genoeg doen om deze te stoppen.

Het wordt tijd dat de politiek daadwerkelijk ambitie toont. Dit houdt in dat de gezondheid van mens, dier en onze planeet weer centraal komt te staan, in plaats van de winsten van de grote vervuilende bedrijven. Wanneer meer dan 80% van de Nederlanders (Ipsos I&O, 2025) vindt dat bedrijven zich aan het Klimaatakkoord van Parijs moeten houden, is dat een zeer logische gedachte. Initiatieven zoals het Klimaatburgerberaad laten zien waar daadwerkelijk behoefte aan is, zoals een mondiale belasting op kerosine, minder verspilling in de voedselsector en beter en goedkoper OV. En misschien wel het belangrijkst: een evenwichtige stem voor burgers en duurzame bedrijven, door onder andere de invloed van bedrijfslobby's transparant te maken. Dit alles is broodnodig om eindelijk eens echt jongeren boven vervuilers te verkiezen.