Cruciale dag voor de euro

Het is (weer) een belangrijke dag voor de bestrijding van de eurocrisis. Europa heeft sinds maandag een nieuw noodfonds voor kwakkelende economieën en bondskanselier Angela Merkel is in Griekenland om de mensen ‘een hart onder de riem’ te steken. Het bezoek van de Duitse regeringsleider zal niet alle Grieken kunnen bekoren. Athene verandert voor de duur van haar bezoek in een ware vesting, melden media dinsdag.

Het hol van de leeuw In Athene zijn 7000 agenten en zelfs sluipschutters op de been, zo weet de NOS te melden. Het centrum van de stad is deels afgesloten. In grote delen van de stad is geen openbaar vervoer. Demonstraties werden maandag verboden. 

Merkels bezoek aan Athene wordt gezien als één van haar moeilijkste missies tot nog toe. Het is voor het eerst sinds het uitbreken van de financiële crisis dat de Duitse bondskanselier Griekenland bezoekt. Veel Grieken houden Merkel verantwoordelijk voor de harde bezuinigingen die Griekenland zijn opgelegd. Maar veel Grieken zijn niet van haar hulp gediend en willen massaal tegen haar bezoek demonstreren, schrijft Trouw.

Merkel zelf zegt dat ze het land bezoekt om de Grieken een hart onder de riem te steken. Trouw citeert een woordvoerder: “We gaan om de Grieken te helpen.” Maar de krant schrijft ook dat de bondskanselier met een lege portemonnee gaat: 

Het enige wat Merkel de Grieken te bieden heeft, zijn mooie woorden. Ze zal haar belofte herhalen dat Duitsland alles in het werk zal stellen om Griekenland in de eurozone te houden. Ook voor het geplande gesprek met vertegenwoordigers van de Griekse economie heeft ze volgens insiders alleen aanmoedigingen maar geen concrete investeringsplannen bij zich.

Geld brengt de bondskanselier al helemaal niet mee. Over de betaling van de volgende tranche uit het Europese noodfonds beslist de Europese top pas half oktober. Basis voor het besluit is het rapport van de trojka van EU, ECB en IMF over de sanering van de Griekse financiën. Nog niemand durft te zeggen of dat rapport positief of negatief zal uitvallen.

Solidariteit Volkskrant-correspondent Fokke Obbema schrijft dinsdag dat Merkels boodschap er één zal zijn van solidariteit. 

Eind augustus merkte Merkel al op dat haar ‘hart bloedt’ vanwege de armoede in Griekenland. Dat werd als een signaal opgevat dat zij een vertrek uit de eurozone geen optie meer vindt. Haar bezoek valt als een bevestiging van die koers op te vatten. De Griekse regering verdient steun en dus zegt de Duitse regering dat het ‘de goede kant op gaat’.

Dat is ook gericht tot de eigen publieke opinie. In brede kring leeft de angst dat de Griekse miljardengaranties op termijn moeten worden afgeschreven.

Kwijtschelding De angst dat een deel van de Griekse schulden misschien moet worden kwijtgescholden werd deze week weer gevoed door uitspraken van het IMF.

De Nederlandse bewindvoerder bij het IMF, Menno Snel, suggereerde gisteren in Het Financieele Dagblad ook dat de schulden afgewaardeerd kunnen worden. Later op de dag kwam hij echter in een verklaring op zijn woorden terug. Voor Nederland blijft kwijtschelding of afwaardering taboe, schrijft Trouw. Ook de andere eurolanden voelen weinig voor het afwaarderen van hun leningen aan Griekenland. “Geen van de lidstaten zal daaraan willen beginnen”, zei een hoge ambtenaar.

“Dat is niet aan de orde”, zei ook demissionair minister De Jager van Financiën maandag bij aankomst in Luxemburg. Daar is hij voor overleg met zijn zestien collega’s uit de eurolanden over de crisis. Hier treedt ook het nieuwe Europese noodfonds officieel in werking. 

Deadline De ministers van Financiën van de Eurolanden en het IMF hebben Griekenland zelfs een deadline gesteld, schrijft de Volkskrant. Athene heeft tot 18 oktober de tijd om eerder toegezegde bezuinigingen en hervormingen door te voeren. Dat heeft Jean-Claude Juncker, voorzitter van de vergadering van de ministers, maandagavond laat gezegd.

Op 18 en 19 oktober komen de regeringsleiders van de 27 landen van de Europese Unie bijeen in Brussel voor een top. Griekenland onderhandelt nog steeds met de zogeheten trojka over de uitbetaling van de volgende termijn van 31,5 miljard euro aan steun.

Athene moet daden laten zien en het niet houden bij woorden alleen, aldus de topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde.

Aan de andere kant stelt het IMF juist dat het tempo waarin landen bezuinigingen doorvoeren moet worden aangepast aan de economische omstandigheden. Dat zei de hoofdeconoom van het IMF, Olivier Blanchard, dinsdag in Tokyo. “We kunnen ons beter richten op structurele doelen, dan op cijfermatige”, vindt hij. Maar, schrijft Trouw, het advies van Blanchard geldt vooral voor landen die nog altijd het vertrouwen genieten van de financiële markten, zoals Duitsland, Nederland en Groot-Brittannië:

Het IMF is bezorgd over de negatieve gevolgen die de vele bezuinigingen in de zuidelijke eurolanden hebben op de economische groei. Doordat hun economie veel harder krimpt dan verwacht, moeten die landen steeds dieper snijden om toch nog aan hun begrotingsdoelen te voldoen. Een minder grote nadruk op die cijfermatige doelen zou landen in staat moeten stellen de economische gevolgen van bezuinigingen te verzachten.

‘Als de groei tegenvalt zijn dan geen nieuwe maatregelen nodig die de zaken alleen maar verergeren’, aldus Blanchard. De Franse econoom wees er ook op dat de doelen voor Portugal, dat noodkredieten krijgt van Europa en het IMF, onlangs zijn aangepast met het oog op de recessie in dat land. ‘Dat moeten we vaker kunnen doen als het nodig is.’ 

NOS: Spanning in Athene rond Merkel

Trouw: Merkel zonder portemonnee naar Athene / ‘Grieken moeten hun schuld zelf betalen’ / Trouw: IMF: tempo bezuinigingen aanpassen aan economie

Volkskrant: Solidariteit wordt Merkels boodschap op cruciale dag / Griekenland krijgt 9 dagen voor nakomen afspraken

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.