Coalitiepartijen vechten elkaar de tent uit over PVV-ministersposten: 'VVD gooit de deur dicht'

De machtsstrijd binnen de coalitie over de verdeling van de vrijgekomen PVV-ministersposten is volledig vastgelopen. BBB-leider Caroline van der Plas beschuldigt de VVD er zondag van "de deur dicht te gooien" en spreekt van onverantwoordelijk bestuur.

"Ze willen niet meer praten", zei Van der Plas in het televisieprogramma WNL op Zondag over de houding van de VVD. "Ik vind het niet verantwoordelijk en ik vind het ook slecht bestuur." De frustratie bij BBB en NSC over de harde opstelling van de fopliberalen is groot.

Door het mislukken van de onderhandelingen blijft voorlopig de vervangingsregeling van kracht die vorig jaar werd afgesproken bij de start van het kabinet. Deze regeling werkt sterk in het voordeel van de VVD. VVD-justitieminister David van Weel neemt nu de zeer gewilde asielportefeuille waar, terwijl financiënminister Eelco Heinen (VVD) ook Economische Zaken beheert en vicepremier Sophie Hermans (ook VVD) zowel Klimaat als Infrastructuur onder haar hoede heeft.

"Dit is het oude machtsdenken", reageert een NSC-bron op de VVD-tactiek. BBB wijst erop dat de vervangingsregeling bedoeld was voor korte afwezigheid, niet voor langdurige waarneming. "In het laten voortduren van de vervangingsregeling staat de VVD alleen", aldus een BBB-woordvoerder.

Driemaal probeerden de partijleiders en vicepremiers van VVD, NSC en BBB samen met premier Dick Schoof tot een akkoord te komen over de verdeling van de ministersposten die vrijkwamen toen Geert Wilders met zijn PVV het hazenpad koos en het kabinet liet vallen. Driemaal faalden deze gesprekken. Vrijdagavond trok Schoof de conclusie dat zolang de partijen blijven ruziën, de huidige regeling gehandhaafd blijft.

Het ministerie van Asiel en Migratie, voorheen bekleed door PVV-minister van Vreemdelingenhaat Marjolein Faber, is bijzonder gewild vanwege de politieke waarde. Wie erin slaagt de strenge asielwetten door het parlement te loodsen, kan dat gebruiken in de aankomende verkiezingscampagne van oktober.

BBB-vicepremier Mona Keijzer houdt vast aan haar ambitie om de asielpost te combineren met haar huidige portefeuille Volkshuisvesting. NSC had aanvankelijk vicepremier Eddy van Hijum naar voren geschoven voor het migratiedeel, maar trok die kandidatuur later in.

Ambtenaren op de ministeries reageren bezorgd op de huidige situatie waarbij ministers meerdere departementen moeten leiden. "Twee ministerschappen tegelijk? Dat is echt niet te doen", klinkt het. Ook praktische problemen zoals de planning van Kamerdebatten worden ingewikkeld wanneer verschillende beleidsterreinen tegelijk worden behandeld.

Met verkiezingen gepland voor 29 oktober en een formatie die naar verwachting maanden zal duren, kan het demissionaire kabinet-Schoof nog een jaar of langer aanblijven. Dit maakt de huidige impasse des te problematischer voor het functioneren van de toch al disfunctionele regering.

Er staan voorlopig geen nieuwe gesprekken gepland tussen de coalitiepartijen. Premier Schoof zou al een concept-persbericht klaar hebben liggen over een definitieve verdeling, maar zijn boodschap blijft: "Kom maar terug als er beweging is. Tot die tijd geldt de vervangingsregeling."